صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

اطلاعیه

تاریخ سند: 1 دی 1335


اطلاعیه


متن سند:

از : ستاد ارتش به : سازمان امنیت و اطلاعات کشور شماره: 622 محرمانه مستقیم مأمور ویژه گزارش می دهد: اظهارات آقایان تقی زاده1 و جمال امامی در جلسه چهارشنبه 21 آذر درمجلس سنا در میان کلیه محافل سیاسی با نهایت اهمیت تلقی شده است.
مقصود آن قسمت از بیانات نامبردگان است که گفته اند نباید به کسانی که در واقعه آذربایجان و 28 مرداد2 زحمت کشیده اند فشار وارد شود و نارضایتی آنان فراهم شود و اگر یک بار دیگر خطری پیش بیاید دیگر کسی به کمک ما نمی آید بخصوص آن که جمال امامی گفته است که در جلسات بعد در این باره جداگانه صحبت خواهد کرد.
مطابق تحقیق اظهارات آنان مربوط به عده ای از افسران بوده که اخیرا جزو 250 نفر بازنشسته شده اند توضیح آن که جواد امامی3 وکیل دادگستری برادر جمال امامی که با سرتیپ بازنشسته علی اصغر مزینی و سرهنگ بازنشسته رحیمی دوست است و در کافه آی بتا با آنان ارتباط دائمی دارد.
از طرف نامبردگان برادرش جمال امامی تماس می گیرد و گفته شد چون جمال امامی در دو سه سال اخیر در مجلس سنا با اغلب جریانات مربوط به ارتش مخالفت می کند نامبردگان به گمان این که موضوع بازنشستگی افسران نیز دستاویزی برای او خواهد شد از این لحاظ جمال امامی را در جریان کار خود گذاشته و از او تقاضای مساعدت کرده و وعده مساعد دریافت کرده اند ضمنا تا سرهنگ رحیمی با ساعد که کاندید نخست وزیری است نیز ملاقات نموده و روی هم رفته مشغول فعالیت است مضافا به این که هم تقی زاده و هم جمال امامی طرفدار سقوط حکومت فعلی و هواخواه تشکیل حکومت ساعد هستند و چون خواسته اند که من غیرمستقیم نسبت به وزیر جنگ تیمسار سرلشگر وثوق حملات پارلمانی بنمایند موضوع افسران بازنشسته را در لفافه عنوان کرده اند که البته جمال امامی گفته است که بعدا مفصل و جداگانه صحبت خواهد کرد.
ارزش خبر: قابل تحقیق

توضیحات سند:

1ـ سیدحسن تقی زاده از بانیان اولیه و اصلی وابستگی ایران به سیاستهای انگلیس طی نهضت مشروطیت ایران و یک قرن پس از آن بود و از عوامل توفیق نقشه های سیاسی بریتانیا و نفوذ آن کشور در ایران به شمار می رفت.
او با انعقاد قرار داد خائنانه سال 1312 با انگلستان زمینه سلطه هر چه بیشتر بریتانیا بر منابع نفتی ایران را فراهم آورده و در دوره های مختلف مجلس شورای ملی گامهای بلندی علیه روحانیت برداشت.
تقی زاده در شهریور 1256 در تبریز متولد شد.
در دارالفنون تهران تحصیل کرد و از جوانی رشته های مختلف تحصیلی را در کنار زبانهای عربی و انگلیسی فرا گرفت.
او با عضویت در تشکیلات فراماسونری و با توجه به نفوذ گسترده آن در بین منورالفکران ایرانی و خصوصا مشروطه خواهان در جنبش مشروطه شرکت فعالی را به عهده گرفت و در اکثر دوره های اولیه مجلس شورای ملی به نمایندگی انتخاب شد وی از عوامل دستگیری و محاکمه و شهادت شیخ فضل اللّه نوری بود.
تا قبل از مشروطه وی سفرهای زیادی به اروپا داشت و در خلال جنبش مشروطه مجری سیاست انگلستان شد.
به هنگام به توپ بستن مجلس توسط نیروهای محمد علیشاه به سفارت انگلیس پناه برد و چون رژیم محمدعلیشاه قصد جان وی را کرده بود.
مسئولان سفارت او را تحت نظر از کشور خارج کردند.
تقی زاده ابتدا به قفقاز و سپس به وین، پاریس، لندن و دیگر شهرهای اروپا رفت.
پس از سرنگونی حکومت محمد علیشاه وی به تهران بازگشت و در انتخابات دوره دوم مجلس به وکالت برگزیده شد.
وی در آن زمان در مجلس به جبهه دموکراتها که طرفدار سیاست اصلاحات و محو نفوذ روسیه در ایران بودند، پیوست این حزب که مورد حمایت انگلیس بود، نقش مؤثری در مبارزه با نفوذ روحانیت در داخل و خارج مجلس ایفا کرد.
تقی زاده یک بار نیز در مجلس دوم از سوی مراجع نجف تکفیر شد.
او به دلیل جاه طلبی مورد نفرت رهبران نهضت مشروطه قرار گرفت و در سالهای قبل از جنگ جهانی اول به دلیل تنفر شدید افکار عمومی از ایران خارج شد و به کشورهای آمریکا، انگلیس، فرانسه، هلند و آلمان غربی رفت.
پس از انقراض سلسله قاجاریه تقی زاده در اوایل حکومت رضاخان در 1307 والی خراسان شد و تا تیر ماه سال بعد در این سمت ماند.
سپس از شهریور 1308 تا فروردین 1310 سفیر رضاخان در انگلیس شد.
در مرداد 1310 وی وزیر دارائی شد.
او در این سمت با امضای معاهده قرارداد دارسی در خرداد 1312 سلطه بریتانیا را بر منابع نفتی و سرمایه های ایران استمرار بخشید.
این معاهده وی را به شدت بدنام ساخت به گونه ای که از دی همان سال با سمت سفارت ایران در فرانسه از ایران خارج شد و تا مرداد سال بعد در این سمت باقی ماند.
او در سال های بعد یعنی تا سال 1320 سرپرستی هیات های اعزامی ایران به کنفرانسها و مجامع اروپایی و جهانی را او سپس به دلیل افشا شدن اسامی و اسرار فراماسون های ایران توسط ساواک که برای تضعیف نفوذ انگلیس و تقویت نفوذ آمریکا صورت گرفت، به بهانه کهولت سن خانه نشین شد.
وی که از اعضای فعال فراماسونری و از مؤسسان لژ بیداری ایرانیان بود، سرانجام در 17 بهمن 1348 در 92 سالگی درگذشت.
ر.ک : سیدحسن تقی زاده به روایت اسناد ساواک، تهران، مرکز بررسیهای تاریخی.
ر.ک : مشاهیر سیاسی قرن بیستم، احمد ساجدی، ص 131.
2ـ کودتای 28 مرداد 1332 : نهضت ملی شدن نفت ایران ضربه بزرگی بر منافع دول استعمارگر، به ویژه انگلستان وارد کرد.
با برنامه ریزی مشترک آمریکا و انگلیس کودتای 28 مرداد با موفقیت اجرا شد و سرآغاز دیکتاتوری 25 ساله محمدرضا گردید.
انگلیس ها موفق شدند موافقت آمریکا را با سقوط مصدق جلب کنند و نقش اصلی با انگلیس ها بود.
سپهبد فضل اللّه زاهدی مأمور انگلیسیها بود و سرلشگر بود و سرلشگر حسن اخوی طراح کودتا و مغز متفکر سرلشگر ارفع بود.
کرمیت روزولت (مقام سازمان سیا) برای حسن اجرای کودتا به تهران سفر کرد.
در روز 24 مرداد 1332 هجری شمسی محمدرضا یکی حکم عزل مصدق از نخست وزیری و دیگر انتصاب زاهدی به نخست وزیری را صادر می کند، اما دکتر مصدق این حکم را نمی پذیرد و متوجه کودتا می شود.
و کودتاگران شکست می خوردند و خلع سلاح می گردند و شاه به نوشهر رفته بود و به بغداد پرواز می کند و از آنجا به ایتالیا می رود و کودتاگران ناکام می مانند.
اما کودتای 28 مرداد طرح ریزی می شود که براساس آن جمعیتی در خیابانها راهپیمایی می کنند و نیروهای کودتا به منزل مصدق می روند و سرهنگی به نام رحیمی ساختمان خانه دکتر مصدق را به توپ می بندد.
اما مصدق موفق به فرار می شود.
زاهدی زمام امور را در دست گرفت و محمدرضا به کشور بازگشت و حکومت سرکوب را در کشور حاکم کرد (در ابتدای سال 1379 وزیر خارجه آمریکا اعتراف کرد که در کودتای 28 مرداد ایران، آمریکا نقش داشته است.) «ظهور و سقوط سلطنت پهلوی ـ مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی» 3ـ جواد امامی خویی فرزند ارشد حاج میرزایحیی متولد 1267 ش، تحصیلات مدرسی خود را انجام داد، در دوره پنجم وکالت رسید.
در دوره ششم نیز وکیل شد.
دوره نهم از تبریز به مجلس رفت.
اما با دیکتاتوری شدید رضاخان در سال 1312 مصونیت وی سلب و تحت تعقیب قرار گرفت.
در سال 1328 دوره اول مجلس سنا از آذربایجان برگزیده شد و ده سال بعد در تهران درگذشت.
وی بین سالهای 1320 ـ 1337 خود را از عرصه درگیری سیاسی به دور داشت و سکوت را ترجیح می داد.

منبع:

کتاب جمال امامی به روایت اسناد ساواک صفحه 82

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.