موضوع : نورالدین کیانوری عطف به 5693/331 ـ بدون تاریخ سال 53
تاریخ سند: 20 تیر 1354
موضوع : نورالدین کیانوری عطف به 5693/331 ـ بدون تاریخ سال 53
متن سند:
از : آمیب به : بریستول /331 شماره : 1696 وی در دبیرستان دارالفنون تهران تحصیل نموده و پس از آن به دانشکده فنی دانشگاه تهران که تازه تاسیس شده بود رفت و در آنجا نیز در اعتصابات دانشجویان آن دانشکده که به رهبری تشکیلات دانشجویی حزب کمونیست (گروه 53 نفر) انجام گرفت شرکت داشت ولی پس از چند ماه برای ادامه تحصیل به آلمان رفت.پس از شهریور ماه /1320 که حزب منحله توده تشکیل گردید جزو فعالین بود و هنگامی که استاد دانشکده فنی بود تلاش می کرد اتحادیه دانشجویی را که در آن موقع صدر آن نصرت اللّه جهانشاهلو بود در دست بگیرد ولی دانشجویان و جوانان قبول نکردند لذا بین وی و جهانشاهلو اختلافاتی روی داد تا اینکه جهانشاهلو به دستور حزب به زنجان و سپس به تبریز رفت و لذا کیانوری رئیس اتحادیه دانشجویان شد.
پس از این که حزب منحله توده غیرقانونی اعلام گردید چون اعضاء رهبری حزب به شوروی و اروپا گریخته بودند لذا عملا گردانندگی بقایای حزب را که مخفی بود به عهده داشت و او به اتفاق همسرش بانو مریم فیروز و احمد قاسمی و همسرش اعظم و دکتر فروتن تشکیلات مخفی را اداره می کردند.
دکتر کیانوری فردی فرصت طلب و دسیسه کار و در عین حال ترسو است او عملاً «ارکانی»1 را برای سوءقصد شخص اول مملکت برانگیخت و آن را به نام حزب منحله توده جلوه داد.
بدین ترتیب که کیانوری و همسرش پس از مذاکره با ارکانی و ترتیب کار سوءقصد موضوع را در کمیته حزب توده مطرح می کند تا کار را از نظر حزبی رسمیت بدهند اما موفق نمی شوند و چنان چه صورت جلسات پلنوم چهارم حزب منحله توده نشان می دهد دکتر رادمنش و دیگر کسان حاضر در جلسه با نظر او مخالفت کرده اند و اصولاً ترور را ناروا و زیان بخش دانسته اند لذا از اینجا آشکار می گردد که ارکانی و همدستانش و کیانوری همه وابسته به منشأ دیگری بوده اند.
ولی در پلنوم چهارم مریم فیروز زن کیانوری اظهار می داشت «من نمی دانم شما چرا با ترور مخالف هستید در حالی که رضاشاه قاتل نصرت الدوله فیروز2 و هزاران شخص دیگر بوده است» و همچنین یک شب قبل از سوءقصد توسط ارکانی، ارکانی با چند نفر دیگر در خانه کیانوری با او و همسرش گفتگو کرده اند.
تلاش کیانوری و همسرش و عبدالصمد کامبخش در پلنوم چهارم این بوده که سوءقصد را از طرف حزب جلوه دهند و مدرکی تهیه شود که مخالفین نتوانند علیه کیانوری برگه ای در دست داشته باشند.
سپس دکتر کیانوری و همسرش به مسکو آمده و سعی کردند در داخل حزب متلاشی شده رشته های مختلف درست کنند و سعی نمودند با افسران فراری که در آذربایجان بودند تماس برقرار نمایند.
کیانوری در شوروی تحصیلات فلسفی و اجتماعی نکرد و لذا از این نظر ضعیف است.
او در تخصص خود که مهندس معماری است شخص باسواد و کارشناس است اکنون پس از کامبخش (خواهر کیانوری به نام بانو اختر همسر کامبخش است) عملاً از نظر سازمان امنیت شوروی جانشین او به شمار می رود و مورد اطمینان آنان است.
وی عضو هیئت اجرائیه حزب منحله توده و با اینکه با غلام یحیی مخالفت دارد به دستور مقامات روسی همکاری نزدیک دارند.
وی در دسیسه برداشتن دکتر رادمنش نقشی بزرگ داشت و راه را برای رسیدن خود به دبیراولی کمیته مرکزی هموار می کند.
قریب بهره برداری به عمل آمد لطفا در کلاسه 95957 بایگانی فرمائید
توضیحات سند:
1ـ محمد ارکانی : وی فرزند حسین علی متولد 1303 انزلی بود که به اتهام عضویت در حزب توده در مورخه 5 /5 /1334 دستگیر و به سه سال زندان محکوم گردید.او در طول مدت بازداشت ابراز ندامت خود را از فعالیت به نفع حزب توده اعلام داشت.
ارکانی کارگر چاپخانه روزنامه مردم بود و بعضی از جلسات حزب در منزل وی برگزار می شد.
اسناد ساواک 2ـ نصرت الدوله فیروز: او فرزند فرمانفرما و برادر مریم فیروز، سیاست مدار دوره قاجار و پهلوی و وزیر خارجه کابینه وثوق الدوله و از عاملین قرارداد ننگین 1919 میلادی است.
که در سال 1316 فوت کرد.