اللهیار صالح2 روز 10/6/1347 به مشهد مسافرت و در تهران به کسان خود گفته که برای مدت 3 هفته در خراسان اقامت خواهد نمود
تاریخ سند: 11 شهریور 1347
اللهیار صالح2 روز 10/6/1347 به مشهد مسافرت و در تهران به کسان خود گفته که برای مدت 3 هفته در خراسان اقامت خواهد نمود
متن سند:
از: اداره کل سوم تاریخ:11 /6 /1347به: ساواک خراسان شماره: 60097 /312
عطف 174 ـ 11 /6 /1347 1
اللهیار صالح2 روز 10 /6 /1347 به مشهد مسافرت و در تهران به کسان خود گفته که برای مدت 3 هفته در خراسان اقامت خواهد نمود. در زلزله قزوین، عناصر جبهه ملی با جمع‌آوری اعانه، ساختن خانه و اقدامات مشابه بهره‌برداری‌های تبلیغاتی به نفع خود نمودند. بعید به نظر نمی‌رسد که مسافرت صالح به آن استان، تماس با عناصر مخالف و اجرای پاره‌ای اقدامات در جهت کمک به زلزله‌زدگان و در واقع یک نوع بهره‌برداری تبلیغاتی باشد.3 بنابراین از او و حائری‌زاده4 دقیقاً مراقبت و چگونگی اقدامات و تماس‌های آنان را مرتباً اعلام نمایید. 60097 /312 ـ 11 /6 /47 مقدم
توضیحات سند:
1. شماره عطفی مزبور تلگراف رمزی است با امضاء «سرتیپ بهرامی» که از ساواک خراسان به اداره کل سوم ارسال شده است. متن این تلگراف چنین است: «روز 9 /6 جاری حائری‌زاده نماینده اسبق مجلس شورای ملی به مشهد وارد و اللهیار صالح طی تلگراف اظهار داشته است به مشهد خواهد آمد و احتمالاً روز جاری به مشهد وارد خواهد شد.»2. درباره اللهیار صالح بنگرید به: کتاب سوم همین مجموعه.
3. زلزله فردوس و کاخک: روز 9 شهریور سال 1347 در ساعت دو و بیست دقیقه بعدازظهر زلزله مهیبی به قدرت 8 /7 درجه در مقیاس ریشتر جنوب استان خراسان را به مدت چهار دقیقه لرزاند و به دویست و هشتاد شهر، قریه، قصبه صدمه زد و هزاران نفر را از بین برد و بسیاری مجروح و جمع زیادی بی‌‌خانمان برجای گذاشت. تلفات زلزله در جنوب خراسان، وحشتناک و بی‌‌سابقه اعلام شد و 500 شهر و روستا در اثر زلزله آسیب دید. تلفات جانی این زلزله را بین ده و متجاوز از پانزده هزار نفر اعلام کرده‌اند. (باقر عاقلی، روزشمار تاریخ ایران، ج 2، ص 219 و تقویم تاریخ خراسان، صفحه 216 و هفت‌هزار روز تاریخ ایران و انقلاب اسلامی ، ج 1، صفحه 344.)
4. سیدابوالحسن حائرى‌زاده یزدى فرزند آقامیرزا سیدعلى در سال 1271 ﻫ ش در شهر مشهد متولد شد، تحصیلات مقدماتى را در مشهد به پایان رسانیده و به همراه پدرش به یزد رفت و نزد مدرسان آن زمان، فقه، اصول، ریاضیات و علم هیأت را خواند. حائرى‌زاده در طول حیات سیاسى خود ده دوره به نمایندگى از مردم یزد، مشهد و تهران به مجلس شورای ملی راه یافت. حائرى‌زاده در سال 1325 از طرف قوام‌السلطنه مأمور تشکیل کمیته حزب دموکرات در خراسان شد. وى همواره مخالف شدید سیاست انگلستان بود، اما به جز ماجرای فرقه دموکرات آذربایجان که با شوروی مخالفت کرد، هرگز با سیاست بلوک شرق ضدیتی نداشت. در سندى از ساواک به تاریخ آبان ماه سال 1341 آمده است: «نامبرده قبل از قیام 28 مرداد 32 از اعضاى جبهه ملى و از طرفداران دکتر مصدق بوده ولى بعدا به اتفاق دکتر بقائى علیه حکومت مصدق فعالیت‌هاى شدید مى‌نموده است. ضمناً نامبرده در همان تاریخ، با فدائیان اسلام و جمعیت هواداران صلح نیز ارتباط داشته است و اکنون هم رهبر حزب خلق مى‌باشد که جلسات آن بعضا به اتفاق آقایان عبدالقدیر آزاد و حسین مکى تشکیل که در آن جلسات نسبت به اوضاع کشور بحث و مذاکره مى‌شود.» حائری‌زاده در سال 1351 درگذشت. (اسناد ساواک - پرونده انفرادی)