صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

تاریخ سند: 22 اسفند 1344


متن سند:

از : اداره کل سوم ـ 324 محترما.
در اجرای امور در مورد اطلاعیه واصله از دفتر ویژه اطلاعات مبنی بر اینکه « مطالب مندرج در روزنامه فرمان که در آن حملاتی به دولت اتحاد جماهیر شوروی شده از کجا این کار مربوط به یک دسته و سیاست مرموز نباشد»1 بررسی و به شرح زیر از عرض می گذرد.
اخیرا روزنامه پراودا ارگان رسمی دولت شوروی پیرامون همبستگی دول اسلامی بحث نموده و یاد آور گردیده که تشکیل سازمان تعاونی اسلامی منحصرا برای جلوگیری از جنبشهای آزادیخواهان است.
با توجه به اینکه در حال حاضر رئیس جمهور مصر نیز با ایجاد چنین سازمانی مخالف است مطالب مندرج در روزنامه پراودا تا اندازه ای پشتیبانی از سیاست ناصر محسوب می گردد از اینرو روزنامه فرمان در صدد مقابله برآمده و طی دو مقاله که به پیوست تقدیم است ضمن حمله به سیاست ناصر2 و کمونیست بین الملل اقدامات رئیس جمهور مصر را از ناحیه کمونیستها قلمداد نموده است.
ضمنا نشریه فرمان اکثرا به رادیوهائی که علیه ایران سخن پراکنی می نماید حملاتی می نماید.
به عرض می رساند تهیه کننده رئیس بخش 324 ـ فردوس رئیس اداره دوم عملیات ـ جهان بین مراتب به سرکار سرهنگ پرنیانفر اعلام شود 23 /12 مراتب به جناب سرهنگ پرنیانفر اعلام گردید.
بایگانی شود 24 /12

توضیحات سند:

1ـ در سند بعد ساواک عمل روزنامه فرمان در انتشار مقاله بر ضد شوروی را مخالف مصالح ملی دانسته و از آنجایی که همزمان قرار بوده کشور شوروی کمک های اقتصادی به ایران بنماید پیشنهاد جلوگیری از نشر مقالات بر علیه شوروی در نشریات از جمله روزنامه فرمان را داده است.
2ـ جمال عبدالناصر رهبر پیشین مصر در 15 ژانویه 1918 در اسکندریه مصر به دنیا آمد.
او در قاهره از آکادمی علوم نظامی فارغ التحصیل شد.
از 1942 که افسر ارتش مصر بود، با همکاری افسران همدوره ای خود قصد سرنگونی حکومت ملک فاروق را داشت.
وی معتقد بود که این اصلاحات در زمان حیات این رژیم قابل انجام نیست.
او در جنگ 1948 اعراب علیه اسرائیل شرکت داشت.
پس از شکست اعراب در جنگ، ناصر جنبش افسران آزاد را پی ریزی کرد و ژنرال محمد نجیب به عنوان رهبر این جنبش برگزیده شد.
جنگ 1948 اعراب و اسرائیل سبب بدبین شدن مردم نسبت به لیاقت ملک فاروق شد و این امر پایه های حکومت فاروق در مصر را به شدت متزلزل ساخت.
در ژوئیه 1952 جنبش افسران آزاد در یک کودتا به حکومت فاروق خاتمه داد.
رهبری این کودتا به عهده ژنرال محمد نجیب و دستیار وی جمال عبدالناصر بود.
فاروق به ناچار در 26 ژوئیه 1952 از مقام خود استعفا کرد و رهبران کودتا احمد فوأد پسر خردسال فاروق را به عنوان فاروق دوم به سلطنت رساندند، اما در 18 ژوئن 1953 در مصر اعلام جمهوری شد و فاروق و خانواده اش تبعید شدند اولین رئیس جمهور مصر ژنرال محمد نجیب بود که در 1954 توسط سرهنگ جمال عبدالناصر برکنار شد.
ناصر که معتقد به انترناسیونالیسم عربی و اتحاد میان آن کشورها بود تا زمان مرگش یعنی تقریبا 16 سال رئیس جمهور مصر باقی ماند.
وی سیاست جدایی از کشورهای غربی و نزدیکی به بلوک شرق خصوصا شوروی سابق را در پیش گرفت و اقدام به خرید اسلحه از این کشور نمود.
شوروی سابق نیز وی را در تأمین اسلحه و سایر نیازها و همچنین ساختن سد عظیم آسوان بر رود نیل که غربیها از احداث آن خودداری کرده بودند، کمک نمودند و این همکاری تا زمان به قدرت رسیدن سادات ادامه داشت.
ناصر در ژوئیه 1956 کانال سوئز را ملی اعلام کرد و یک سازمان مصری را برای اداره آن تأسیس کرد.
به دنبال این عمل دولت اسرائیل همراه با قوای انگلیس و فرانسه در اکتبر 1956 به خاک مصر در شبه جزیره سینا حمله بردند تا خلیج عقبه را روی کشتیهای اسرائیلی باز کنند.
این جنگ سرانجام با تهدید شوروی سابق به دخالت نظامی در مارس 1957 پایان پذیرفت، اما در این سال جمال عبدالناصر تمام داراییهای دولتهای غربی در مصر را ملی اعلام کرد و کانال سوئز نیز در آوریل همان سال بازگشایی شد.
در 1958 سه کشور مصر، سوریه و یمن تحت عنوان جمهوری متحده عرب با یکدیگر متحد شدند و در یک همه پرسی جمال عبدالناصر به ریاست جمهوری آن برگزیده شد.
این اتحاد دیری نپایید و بر اثر بروز اختلافاتی در 1961 از هم گسیخت و سه کشور از یکدیگر جدا شدند.
جمال عبدالناصر در 1967 ـ 1962 دهها هزار تن از نیروهایش را برای کمک به جمهوری خواهان یمن بدان سرزمین اعزام داشت و این امر باعث بروز اختلافاتی با عربستان سعودی شد.
ناصر در سومین جنگ اعراب و اسرائیل یعنی نبرد ژوئن 1967 که با حمله غافلگیرانه هواپیماهای اسرائیلی به فرودگاههای قاهره و دمشق آغاز شد صحرای سینا، تمام طول شرقی کانال سوئز، رقم عظیمی از هواپیماهای خود را از دست داد.
جمال عبدالناصر سرانجام در 28 سپتامبر 1970 در سن 52 سالگی بر اثر سکته قلبی در گذشت.
بعضی از مفسران سیاسی مرگ ناصر را ناشی از یک توطئه می دانند، توطئه ای که قصد داشت سادات معاون ناصر را که به لزوم دوستی با غرب و صهیونیستها معتقد بود به قدرت برساند.
مشاهیر سیاسی قرن بیستم احمد ساجدی ص 294

منبع:

کتاب مطبوعات عصر پهلوی - روزنامه فرمان به روایت اسناد ساواک صفحه 257

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.