وزارت امور خارجه
تاریخ سند: 22 شهریور 1357
وزارت امور خارجه
متن سند:
طبق درخواست شورای عالی شیعه1 به علت اختفای موسی صدر امروز در بیروت تظاهراتی به راه افتاد که مورد تأیید کلیه احزاب سیاسی و سازمان مقاومت فلسطین واقع گردید.تظاهرکنندگان در چند خیابان اصلی بیروت غربی با سوزاندن لاستیک راه بندانهایی به وجود آورده و تیراندازیهای پراکنده ای انجام دادند ولی تا این ساعت حادثه سویی رخ نداده است.
فرماندهی نیروهای بازدارنده عرب یک دسته از سربازان مسلح خود را با جیپ های نیرو بر و رادیو و فرستنده در اطراف سفارت شاهنشاهی مستقر نموده تا از بروز هرگونه حادثه احتمالی جلوگیری به عمل آورند.
مسأله ناپدید شدن موسی صدر هنوز انعکاسهای متفاوتی دارد السفیر مزدور لیبی می نویسد گروه فرصت طلب از جمله جبهه مسیحیان لبنان از این حادثه سوءاستفاده می نمایند و می افزاید هدف از این حادثه ایجاد پوششی برای نتایج کنفرانس کمپ دیوید و تضعیف اخبار مربوط به قیام ملی در ایران می باشد به طوری که حتی دو مرجع اصلی یعنی خمینی و شریعتمداری را نیز متوجه اهمیت ناپدید شدن موسی صدر نموده است.
روزنامه النهار و دیگر جراید دست راستی موضوع ناپدید شدن موسی صدر کلیه رویدادهای لبنان و حتی منطقه را تحت الشعاع قرار داد و علیرغم کوششهای رسمی و غیررسمی که جهت پیدا کردن محل اقامتش توسط دولت لبنان ـ شخص یاسر عرفات ـ کامل اسعد رییس پارلمان شورای عالی شیعیان به عمل آمده هنوز اطلاع دقیقی از سرنوشت وی به دست نیامده است.
دیروز رییس جمهوری لبنان با سرهنگ قذافی و نخست وزیر سرگرد جلود تماس تلفنی گرفته، وی کیفیت ناپدید شدن موسی صدر را استفسار نمود.
پس از این کوششها دولت لبنان دو هیئت سیاسی و نظامی تشکیل داده تا جهت بررسی دقیق موضوع راهی رم و طرابلس شوند و ضمنا فردا کابینه لبنان جلسه ای فوق العاده برای تحقیق در این باره تشکیل می دهد، سازمان امل نیز دولت لیبی را تهدید کرده در صورت روشن نکردن چگونگی ناپدید شدن سید موسی صدر اقدامات لازم را به عمل خواهد آورد.
مسئله ناپدید شدن موسی صدر مورد تفسیرهای گوناگون از جانب جبهه های راست و چپ لبنان شده از یک سو روزنامه العمل ارگان حزب کتائب می نویسد موسی صدر قبلاً از لیبی پول هنگفتی دریافت داشته بود تا مسلحان سازمان امل را به پشت خطوط نیروهای سازمان ملل اعزام نموده مانع استقرار وضع در جنوب لبنان گردد لکن به علت مخالفت حافظ اسد با این اقدام از اجرای خواسته قذافی خودداری کرده و این امر موجب نارضایی قذافی گردید که در ماه ژوئن به طور ناگهانی از صدر دعوت نمود تا از لیبی دیدار نماید.
العمل اضافه می کند موسی صدر اکنون به دستور قذافی بازداشت شده و تحت بازجویی قرار گرفته است.
از طرف دیگر روزنامه السفیر وابسته به لیبی این گونه شایعات را رد کرده و می نویسد حل معما تنها به دست شرکت هوایی آلیتالیا است و می افزاید در حالی که مقامات لیبی خروج موسی صدر را از این کشور تأکید نموده اند چرا با کشورهایی مانند عراق ـ ایتالیا ـ فرانسه و آلمان غربی و ایران تماس برقرار نمی گردد.
جراید امروز بیروت همچنین می نویسند آیت الله شریعتمداری از ناپدید شدن موسی صدر اظهار تأسف عمیق نموده و تأکید کرده کلیه امکانات خود را برای یافتن وی به کار می برد.
بخش عربی رادیو لندن نیز اعلام کرده که احتمالاً موسی صدر در بغداد به سر می برد.
22 /6 /1357 ـ قدر
توضیحات سند:
1ـ ربوده شدن امام موسی صدر بازتاب بسیار گسترده ای در سطح جهانی و منطقه داشت و افکار سران کشورهای منطقه را به خود معطوف داشت و عواطف تمامی مسلمانان منطقه را جریحه دار نمود شهید دکتر چمران این چنین می گوید: به محض انتشار خبر گرفتاری آقای صدر، لبنان به هیجان درآمد، رهبران دینی، شیعه و سنی و دُروز، یک روز را برای اعتصاب عمومی اعلام کردند و قسمتهای مسلمان نشین لبنان همه جا بسته شد، به طوری که در تاریخ نظیر نداشته است.تظاهرات بیسابقه ای در نقاط مختلف مثل «بعلبک و صیدا و صور» به وقوع پیوست.
در شهر ماتم زده «صور»، که به مدت سه سال تحت سیطره احزاب دست چپ (ضدامام صدر) و همچنین زیر بمبارانهای اسرائیل و تاخت و تازهای مداوم بود، آن چنان تظاهرات و پیاده روی انجام شد که به کلی بی سابقه بود.
بیشتر از 100 هزار نفر در تظاهرات شرکت کردن، حتی زنها و مردهای پیر با چشمهای گریان، همانند بچه های کوچک با احساسات پرشوری که برای یک پدر انجام می دادند به خیابانها آمدند.
پس از مدتی، دوباره تظاهرات جدیدی شروع شد، و در همه مساجد لبنان مردم و بزرگان و رهبران دینی روزه گرفتند...
پس از مدتی دیگر، برای سومین بار مردم برای اثبات وفاداری خود مسیره ای [راه پیمایی] بزرگ و طولانی، از همه لبنان به شام تشکیل دادند.
روزی که سران کشورهای عربی برای کنگره 2 صمود [جبهه پایداری] در شام تشکیل جلسه دادند، و «بومدین و قذافی و یاسر عرفات و حافظ اسد»، همه حضور داشتند.
مسیره ای [راه پیمایی] طویل که یک سر آن در حدود مرزهای لبنان بود، و سر دیگر به شام رسیده بود.
فریادهای شیعیان لبنان در طرفداری امام صدر، شام را می لرزانید.
اعضاء کنگره همه متوجه این مسیره ]راه پیمایی[ 300 هزار نفری شده بودند.
لبنان، بنیاد شهید دکتر چمران، ص 398 ـ 403