صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

موضوع: جلسه علنی مجلس شورای ملی

تاریخ سند: 12 آذر 1345


موضوع: جلسه علنی مجلس شورای ملی


متن سند:

از: 322 تاریخ:12 /9 /1345
به: به عرض می‌رسد
موضوع: جلسه علنی مجلس شورای ملی

حدود ساعت 12:00 الفاسی رهبر حزب استقلال مراکش در جلسه علنی مجلس شورای ملی شرکت نمود. ابتدا خواجه نوری لیدر اکثریت به نامبرده خیر مقدم گفت و از روابط صمیمانه دو کشور مسلمان ایران و مراکش ابراز خوشوقتی نمود.
سپس دکتر الموتی در بیانات خود ضمن تأیید حسن روابط دوستانه دو کشور به عبدالناصر1 حمله و اظهار داشت کسانی که در راه پیشرفت و اتحاد دنیای اسلام خللی وارد می‌‌آورند مسلمان نبوده و بیهوده داعیه رهبری ملت مسلمان را دارند که دوست و دشمن خود را به خوبی می‌شناسند.
گزارش خبر فوق در جراید و از رادیو پخش گردیده است علیهذا در پرونده دکتر الموتی به کلاسه الف - ل – 5 بایگانی شود.
از طرف رئیس بخش 322 شهسواری 16 /9 /45

توضیحات سند:

1. جمال عبدالناصر: رئیس جمهور پیشین مصر در 15 ژانویه 1918م/ 25 دی 1296 ﻫ ش در اسکندریه مصر به دنیا آمد. او در قاهره از آکادمی علوم نظامی فارغ التحصیل شد و از 1942 که افسر ارتش مصر بود، با همکاری افسران همدوره‌ای خود قصد سرنگونی حکومت ملک فاروق را داشت‌. وی معتقد بود که این اصلاحات در زمان حیات این رژیم قابل انجام نیست‌. او در جنگ 1948 اعراب علیه اسرائیل شرکت داشت و پس از شکست اعراب در جنگ‌، جنبش افسران آزاد را پی‌ریزی کرد و ژنرال محمد نجیب به عنوان رهبر این جنبش برگزیده شد. جنگ 1948 اعراب و اسرائیل سبب بدبین شدن مردم نسبت به لیاقت ملک فاروق شد و این امر پایه‌های حکومت فاروق در مصر را به شدت متزلزل ساخت‌. در ژوئیه 1952 جنبش افسران آزاد در یک کودتا به حکومت فاروق خاتمه داد. رهبری این کودتا به عهده‌ی ژنرال محمد نجیب و دستیار وی جمال عبدالناصر بود. فاروق به ناچار در 26 ژوئیه 1952 از مقام خود استعفا کرد و رهبران کودتا احمد فؤاد ـ پسر خردسال فاروق ـ را به عنوان فاروق دوم به سلطنت رساندند، اما در 18 ژوئن 1953 در مصر اعلام جمهوری شد و فاروق و خانواده‌اش تبعید شدند. اولین رئیس جمهور مصر ژنرال محمد نجیب بود که در سال 1954 توسط سرهنگ جمال عبدالناصر برکنار شد. ناصر که معتقد به انترناسیونالیسم عربی و اتحاد میان آن کشورها بود، تا زمان مرگش یعنی تقریباً 16 سال رئیس جمهور مصر باقی ماند. وی سیاست جدایی از کشورهای غربی و نزدیکی به بلوک شرق خصوصاً شوروی سابق را در پیش گرفت و اقدام به خرید اسلحه از این کشور کرد. شوروی سابق نیز وی را در تأمین اسلحه و سایر نیازها و همچنین ساختن سد عظیم آسوان بر رود نیل که غربی‌ها از احداث آن خودداری کرده بودند کمک نمود و این همکاری تا زمان به قدرت رسیدن سادات ادامه داشت‌. ناصر در ژوئیه 1956 کانال سوئز را ملی اعلام کرد و یک سازمان مصری را برای اداره‌ی آن تأسیس کرد. به دنبال این عمل، دولت اسرائیل همراه با قوای انگلیس و فرانسه در اکتبر 1956 به خاک مصر در شبه جزیره‌ی سینا حمله بردند تا خلیج عقبه را روی کشتی‌های اسرائیلی باز کنند. این جنگ سرانجام با تهدید شوروی سابق به دخالت نظامی در مارس 1957 پایان پذیرفت‌، اما در این سال جمال عبدالناصر تمام دارایی‌های دولت‌های غربی در مصر را ملی اعلام کرد و کانال سوئز نیز در آوریل همان سال بازگشایی شد. در 1958 سه کشور مصر، سوریه و یمن تحت عنوان جمهوری متحده‌ی عرب با یکدیگر متحد شدند و در یک همه‌پرسی جمال عبدالناصر به ریاست جمهوری آن برگزیده شد. این اتحاد دیری نپایید و بر اثر بروز اختلافاتی در 1961 از هم گسیخت و سه کشور از یکدیگر جدا شدند. جمال عبدالناصر در 1962 ـ 1967 ده‌ها هزار تن از نیروهایش را برای کمک به جمهوریخواهان یمن به آن سرزمین اعزام داشت و این امر باعث بروز اختلافاتی با عربستان سعودی شد. ناصر در سومین جنگ اعراب و اسرائیل یعنی نبرد ژوئن 1967 که با حمله‌ی غافلگیرانه هواپیماهای اسرائیلی به فرودگاه‌های قاهره و دمشق آغاز شد، صحرای سینا، تمام طول شرقی کانال سوئز و تعداد زیادی از هواپیماهای خود را از دست داد. جمال عبدالناصر سرانجام در 28 سپتامبر 1970م/ 6 مهر ماه 1349 در سن 52 سالگی بر اثر سکته‌ی قلبی درگذشت‌. بعضی از مفسران سیاسی مرگ ناصر را ناشی از یک توطئه می‌دانند؛ توطئه‌ای که قصد داشت سادات معاون ناصر را که به لزوم دوستی با غرب و صهیونیست‌ها معتقد بود، به قدرت برساند. از خطاهای بزرگ جمال عبدالناصر، تکیه بر پان‌عربیسم (که خود یک انحراف بود) و دیگری دستگیری و اعدام بسیاری از رهبران اخوان‌المسلمین بود که باعث تضعیف اسلام در مصر شد.



منبع:

کتاب مصطفی الموتی‌نیا به روایت اسناد ساواک صفحه 142

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.