موضوع: تشکیل جلسه در منزل هدایت‌الله متین‌دفتری
موضوع: تشکیل جلسه در منزل هدایت‌الله متین‌دفتری
متن سند:
از: ۳۱۲ تاریخ: ۲۳/۱۱/۴۶موضوع: تشکیل جلسه در منزل هدایت‌الله متین‌دفتری
یکی از اعضاء کمیته مرکزی جامعه بسوسیالیستها ضمن مذاکرات خصوصی گفته است.
هدایت‌الله متین‌دفتری در تاریخ ۱۵/۱۱/۴۶ از عده‌ای از سران و عناصر فعال نیروهای مختلف جبهه ملی دعوت و تعدادی در حدود صد نفر در بعدازظهر روز یکشنبه ۱۵/۱۱/۴۶ به‌منظور صرف شام در منزل او اجتماع کرده‌اند. در این جلسه از تشریفات اثری نبوده و حضار همه به‌عوض مبل روی زمین نشسته و شام را هم به همین ترتیب صرف کرده‌اند. جلسه مزبور که برای معارفه و تفاهم بیشتر بین دستجات وابسته به جبهه تشکیل‌شده تا پاسی از شب گذشته ادامه داشته و افراد شناخته‌شده: هدایت‌الله متین‌دفتری، داریوش فروهر۱، منوچهر صفا، جلال آل‌احمد، عبدالمجید گودرزی، آیت‌الله سیدرضا فرید زنجانی و دکتر کاظم سامی کنمانی۲ بوده‌اند به این معنی که اعضاء حزب ملت ایران، جامعه سوسیالیست‌ها، حزب مردم ایران و بازاریان وابسته به جبهه ملی بوده‌اند و از نهضت آزادی۳ غیر از زنجانی کس دیگری دعوت نشده و از حزب ایران و حزب سوسیالیست دکتر خُنجی هم نماینده‌ای اصولاً در این مجلس شرکت نداشته است.
متعاقب تشکیل این جلسه بلافاصله روز دوشنبه ۱۶/۱۱/۴۶ جلسه کادر رهبری جامعه سوسیالیست‌ها با حضور خلیل ملکی، منوچهر صفا، جلال آل‌احمد، میرحسین سرشار و علیجان شانسی در منزل ملکی تشکیل و پیرامون جلسه شب قبل مذاکراتی به عمل آمده است.
۳- هدایت‌الله متین‌دفتری می‌کوشد تا با استفاده از هر فرصتی افراد را جمع‌آوری و عناصر مبارز را دست‌چین کند و سرانجام موفق به ایجاد تشکیلاتی به نام جبهه ملی شود.
۴- روی زمین نشستن و غذا خوردن افراد صرف‌نظر از آن که به خاطر حضور آیت‌الله زنجانی بوده اصولاً این نظر را هم در بر داشت که جنبه اشرافی بودن متین‌دفتری را تحت الشعاع قرار دهد و جنبه هم‌طراز بودن به همه افراد حاضر در جلسه بدهد.
ملاحظات بخش ۳۱۲ - تا این تاریخ درباره موضوع فوق از طرف سایر منابع و همچنین ساواک تهران خبری نرسیده و منبع بالا اولین خبر را تسلیم کرده است. با توجه به اعتمادی که منشاء یک منبع دارد در اظهارات منبع تردیدی نمی‌توان داشت و از طرف دیگر روحیه و هدف هدایت‌الله متین‌دفتری و ترکیب عناصر شرکت‌کننده در این جلسه به ترتیبی و کیفیتی است که به تقویت صحت خبر کمک می‌کند و به نظر این بخش جلسه مزبور در تاریخ مذکور تشکیل‌شده لیکن از ماهیت جلسه و مذاکرات و تصمیمات متخذه در آن اطلاع صحیحی در دست نیست و برای روشن شدن مطلب تا حد امکان اقداماتی به عمل آمده است که در صورت حصول نتیجه چگونگی متعاقباً به استحضار خواهد رسید.
اصل در ۱۲۱۱۱۱
توضیحات سند:
_۱- داریوش فروهر: داریوش فروهر در سال ۱۳۰۷ ه ش در اصفهان به دنیا آمد و از دوران نوجوانی به فعالیت‌های سیاسی علاقه نشان داد. این فعالیت به هنگام تحصیل رشته حقوق در دانشگاه تهران پررنگ‌تر شد. اول‌بار در سال ۱۳۲۹ به زندان افتاد و بعدها همسو با جریان‌های ملی‌گرا فعالیت‌های سیاسی خود را ادامه داد. در سال ۱۳۴۸ زمانی که طرح جدایی جزیره بحرین از ایران مطرح شد، داریوش فروهر مخفیانه اعلامیه‌ای منتشر کرد که به دنبال آن بازداشت شد و نزدیک به دو سال به زندان افتاد. او در اواخر سال ۱۳۵۵ حزب ملت ایران را با جلب نظر همفکران خود ـ که پس از متلاشی شدن جبهه ملی در سال‌های ۱۳۴۴ و ۱۳۴۵ به حال تعطیل درآمده بود ـ احیا کرد. پس از انقلاب اسلامی فروهر به وزارت کار در دولت مهندس مهدی بازرگان رسید. داریوش فروهر و همسرش پروانه اسکندری در پائیز سال ۱۳۷۷ در منزل مسکونی خود توسط ضربات کارد به قتل رسیدند.
۲- سامی کنمانی، کاظم: دکتر کاظم سامی کنمانی در سال ۱۳۱۲ ه ش در شهر مشهد به دنیا آمد. در دوران تحصیلات دبیرستانی به مبارزات ملی شدن صنعت نفت روی آورد. در دهه سی به‌عنوان عضو «جمعیت آزادی مردم ایران فعالیت چشمگیری در خراسان داشت و در همین زمان برای اولین بار دستگیر شد. دکتر سامی که تحصیلات خود را در رشته‌های پزشکی، روان‌پزشکی و جامعه‌شناسی به پایان رسانده بود، همگام با مبارزات مردم ایران در سال ۱۳۴۲ تحت تعقیب قرار گرفت. در سال ۱۳۴۴ به جرم همکاری برای ترور محمدرضا پهلوی دستگیر شد و مدت‌ها زیر شکنجه بود. دکتر سامی با تشکیل جمعیتی به نام «جنبش انقلابی مردم مسلمان ایران» به فعالیت‌های سیاسی خود و همفکرانش شکل داد. وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی اولین وزیر بهداری جمهوری اسلامی در دولت مهندس بازرگان بود. دکتر سامی در سال ۱۳۶۸ در مطب خود به قتل رسید.
۳- نهضت آزادی ایران: جمعی از نیروهای مذهبی جبهه ملی در اردیبهشت سال ۱۳۴۰ فعالیت تشکلی را رسماً اعلام کردند و عنوان نهضت آزادی را بر آن نام نهادند. این تشکل که با هماهنگی و اذن دکتر محمد مصدق شکل گرفت خود را وفادار به قانون اساسی مشروطیت و پیرو راه مصدق معرفی نمود. با اوج‌گیری نهضت روحانیت به رهبری حضرت امام خمینی، نهضت آزادی... با حفظ مواضع خود به آن پیوست در بازگشت تاریخی امام در بهمن ۵۷ مهندس بازرگان از مؤسسین این نهضت بر اساس قولی که در فرانسه مبنی بر پذیرش اصول انقلاب داده بود به‌فرمان امام به نخست‌وزیری دولت موقت منصوب شد.