موضوع: ملاقات چند نفر از روحانیون وعاظ با آقای علم
تاریخ سند: 26 آذر 1349
موضوع: ملاقات چند نفر از روحانیون وعاظ با آقای علم
متن سند:
از: 9/ ﻫ تاریخ:26 /9 /1349به: 316 شماره: 12637 /9ﻫ
موضوع: ملاقات چند نفر از روحانیون وعاظ با آقای علم
روز 23 /9 /49 آقای اسدالله علم1 وزیر دربار شاهنشاهی به مشهد وارد و پس از زیارت برای استراحت به کاخ استانداری می‌روند. آقای پیرنیا استاندار خراسان به شیخ محمدرضا نوغانی واعظ اطلاع می‌دهند آقای علم به مشهد آمده و در کاخ استانداری استراحت خواهند نمود. ضروری است که چند نفر از روحانیون و وعاظ را جمع کرده، لیله 23 /9 /49 به دیدن ایشان بیایید. ساعت 19 روز 23 /9 شیخ محمدرضا نوغانی، علی محقق عامری، دانش سخنور [و] نخجوانی بنا به خواسته استاندار به کاخ استاندار به دیدن آقای علم می‌روند. ابتدا آقای علم به شیخ محمدرضا نوغانی می‌گویند «من شما را زیاد دیده‌ام و به چشمم آشنا هستید.» نوغانی اظهار می‌نماید «در سال‌های 23 و 24 که عمال حزب توده همه جا تظاهرات و قدرت‌نمایی می‌کردند من در ماه رمضان در بیرجند منبر می‌رفتم و شب‌ها مکرر افطار را در منزل شما صرف می‌کردم و به پشتیبانی شما منبرهای انقلابی علیه توده‌ای‌ها می‌رفتم.» آقای علم پس از استماع اظهارات نوغانی با وی گرم گرفته و اظهار می‌نمایند: «هر دو جوان بودیم و گذشت زمان هردوی‌مان را پیر کرده است.» سپس نوغانی اظهار می‌نماید «جناب آقای علم! چون شما خراسانی هستید و از طرفی در خاندان شما روح ملیت و دیانت وجود دارد سه پیشنهاد دارم که قبلاً هم به عرض مبارک شاهنشاه آریامهر رسیده است و اوامری به آقای عصار صادر فرموده‌اند ولی هنوز اقدام نشده. اقدام این سه خواسته را از شما تقاضا دارم و اطمینان دارم انجام خواهید داد:
1. ما در تمام کشورهای اسلامی حتی حجاز و مکه یک رادیو که منحصراً صدای اسلام باشد و جز مطالب دینی و مذهبی برنامه دیگری پخش نکند نداریم. اگر به عرض برسانید و امریه صادر فرمایند بسیار به‌جا و به موقع است زیرا قرار است فرستنده رادیو مشهد به هفتصد کیلو واتی تبدیل شود. فرستنده کنونی که ده کیلو واتی است در مسجد گوهرشاد یا آستان‌قدس نصب شود و به نام صدای اسلام یا صدای قرآن برنامه‌های منحصربه‌فرد و جالب مذهبی پخش نماید، از نظر تربیت
نسل جوان مفید است و هم برای موقعیت اعلیحضرت در دنیای اسلام حسن اثر خواهد داشت، برای اینکه این کار اگر عملی شود ابتکاری است منحصر و این فرستنده روزی سه ساعت مطالب دینی و علمی و ادبی پخش کند. اگر مورد توجه واقع شد و خوب بود آن‌وقت می‌توان این برنامه را به فرستنده آینده مشهد متصل نمود که دنیا هم بشنوند و این کار بهترین راه است برای تضعیف کمونیست که الان افغانستان و بنادر خلیج و غالب کشورهای همسایه را اشغال کرده و فراگرفته است.
2. در مشهد به یک مجله دینی احتیاج است که مقالات خالص مذهبی مستدل و منطقی پخش نماید.
3. یک سالن بزرگ و آبرومندی مانند حسینیه ارشاد تهران که از آن به عنوان یک مؤسسه تبلیغاتی استفاده شود در مشهد احتیاج است زیرا مشهد قبّۀالاسلام است و این مؤسسه با بودجه آستانه یا اوقاف ساخته شود و در اختیار روحانیون و بدون دخالت اوقاف و آستانه [قرار گیرد که] روحانیت از آن به‌منظور نفوذ معنوی بهره‌برداری نمایند و در مردم اثر بگذارد. چون اگر به اسم آستانه و اوقاف باشد رنگ و شکل نمی‌گیرد و می‌گویند دولتی یا مثلاً درباری است اما در ظاهر مؤسسات دولتی دخالتی نداشته باشند اما باطناً زیرنظر باشد، بهره‌برداری مؤثری می‌توان از آن برد.» پس از خاتمه اظهارات نوغانی واعظ، آقای علم از هر سه موضوع استقبال نموده و می‌گویند «بسیار برنامه‌های جالب کم‌خرج خوبی است ولی مشروط به اینکه اینها بتوانند شرایط زمان را درک کنند و مطالبی انسانی اخلاقی جهانی که در اسلام هست بگویند که واقعاً ما فتح کنیم و نتیجه مطلوب بگیریم.» هنگامی که وعاظ و روحانیون مذکور برای رفتن آمده شده و قیام می‌نمایند، مجدداً آقای علم اظهار می‌نمایند «مطمئن باشید به عرض شاهنشاه می‌رسانم و این سه کار باید در خراسان انجام شود.» نامبردگان ضمن سپاسگزاری از آقای علم و رضایت کامل در ساعت 19:30 از کاخ استانداری خارج می‌شوند.
ملاحظات:
نظریه شنبه: ندارد.
نظریه یکشنبه: هنگام تشریف‌فرمایی ذات اقدس شهریاری به همراه مهمان شاه، ژنرال یحیی خان رئیس‌جمهور پاکستان به مشهد در سال جاری، موقعی که عده‌ای از روحانیون در مسجد جامع گوهرشاد به حضور شرفیاب شدند، شیخ محمدرضا نوغانی واعظ ضمن عرض خیر مقدم، موضوع صدور اوامر ملوکانه درمورد واگذاری امتیاز یک مجله مذهبی در مشهد را به شرف عرض رساند و شاهنشاه آریامهر به آقای عصار که افتخار التزام رکاب را داشتند اوامری فرمودند. سعی و تلاش این آخوند (نوغانی) بیشتر به خاطر خودش می‌باشد و فکر می‌کند اگر چنین اوامری شرف صدور یافته و قرار باشد امتیاز مجله‌ای را به یک نفر بدهند شایسته‌تر از همه اوست و اگر هم به وی داده نشود لااقل می‌تواند بهره‌برداری‌هایی بنماید، به همین واسطه سنگ به سینه می‌زند. معتقد است باید این آخوندها تضعیف شده و به همین طریقی که در حال حاضر عمل می‌شود اجازه نضج به آنان داده نشود و تمام اعمال و رفتار و کردارشان زیر دید و تحت کنترل بوده باشد، زیرا سال‌ها است که این طبقه مردم را به خرافات و عقب‌ماندگی تشویق و جز این که فکر و ذکرشان منافع شخصی خود بوده، عمل مفید دیگری از آنان ساخته نیست و نخواهد بود. اگر قرار باشد بیشتر از آنچه هست و از فرستنده‌های موجود کشور (مرکز استان‌های مختلف) برنامه‌های مذهبی پخش شده و همواره اجرا می‌شود (به‌خصوص در ماه‌های صیام و محرم و صفر) بوده باشد، احتیاجی به نصب فرستنده جداگانه نیست. برای اجرای برنامه‌های وسیع مذهبی چه محلی بهتر از مسجد جامع گوهرشاد و محل‌های متعدد موجود در آستان قدس که همیشه مورد بهره‌برداری است می‌توان احداث نمود.
آقای پیرنیا استاندار و نیابت تولیت عظمی به روحانیون و طبقه آخوند خیلی زیاد توجه می‌نمایند و همین امر بعضاً آنها را پرتوقع نموده است.
نوغانی واعظ
26 /9 /49