صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

موضوع : جلسه وعظ در مسجد جامع

تاریخ سند: 18 دی 1344


موضوع : جلسه وعظ در مسجد جامع


متن سند:

شماره : 1980 س ت / 3 روز 17 /10 /44 بعد از نماز ظهر شیخ غلامحسین جعفری پیش‌نماز شبستان گرمخانه مسجد جامع در همان شبستان در مقابل حاضرین که عده‌ای در حدود 1000 نفر بودند ایستاد و گفت: آقایان معنی جهاد آن نیست که شما شمشیر به دست بگیرید و به جنگ بروید شما باید مبارزه کنید و برای اسلام به جهاد بپردازید زیرا اسلام در معرض خطر قرار گرفته است در مملکت ما خفقان حکم‌فرما است و ما هم نمی‌توانیم چیزی بگوییم‌.
در روزنامه کیهان1دیشب مطالب شرم‌آوری در مورد زنان و بی‌حجابی و حق طلاق نوشته شده بود که حتماً باید روزنامه کیهان 16 دی را مطالعه کنید و ببینید چه بر اسلام می‌گذرد.
ای مردم سر شما سلامت دیگر غیرت از بین مسلمین مملکت ما رخت بربسته است مملکت شیعه جعفری را دارند نابود می‌کنند به خدا قسم اگر من چاره داشتم و خودکشی در اسلام حرام نبود خودم را می‌کشتم و از شر این بی‌دین‌ها راحت می‌شدم حالا شما هم راحت نشسته و تماشاچی هستید.
ان‌شاءالله در روزهای آینده مطالب مهمی در همین مکان مقدس به عرض خواهم رساند.
در ساعت 13 یاسینی واعظ به منبر رفت و پس از ذکر مقدمه‌ای گفت: از من می‌خواهید که در اطراف مسائل روز بحث نمایم آخر چگونه می‌شود با این خفقانی که در مملکت حکم‌فرما است چیزی گفت و حقایق را بیان کرد.
اینها خیال می‌کنند روحانیت سر جنگ و دعوا دارند.
دیروز مرا به شهربانی بردند و تعهد گرفتند که چیزی برخلاف نگویم نمی‌دانم اگر مردم صلوات فرستادند برخلاف امنیت کشور است و یا اگر من آیه‌ای از قرآن بگویم که با جریانات روز بستگی داشته باشد برخلاف است‌.
نامبرده خطاب به یکی از افسران کلانتری 13 که در صحن مسجد ایستاده بود اظهار داشت آقای سروان ما که با شما دشمنی نداریم ما حرفمان با آنها است که قسم خورده‌اند مذهب جعفری را اداره کنند و حالا دارند نابود می‌کنند.
2 آیا قانونی که وضع می‌شود نباید به نظر روحانیون برسد؟ آی جوانان که در این مسجد گرد آمده‌اید انتظار ما از شما است چشم اسلام به شما روشن می‌باشد روحانیت تنها و بی‌پناه می‌باشد اسلام و روحانیون را یاری نمایید.
نامبرده در خاتمه صحبت‌هایش ضمن دعا گفت خدایا علمای اسلام و مراجع تقلید به خصوص منظور نظر ما را سلامت و منصور بدار.
امور اجتماعی 19 /10 /44 گیرندگان : ریاست ساواک استان مرکزی بخش امور اجتماعی 2 نسخه جهت اطلاع‌.

توضیحات سند:

1.
روزنامه کیهان: «در سال 1320 عبدالرحمن فرامرزی از دولت امتیاز روزنامه‌ای به نام کیهان را گرفت و سردبیری این نشریه را به دکتر مصباح‌زاده سپرد.
روزنامه کیهان گرچه یومیه بود ولی در نخستین روزهای تولد در هفته دو یا سه شماره انتشار می‌یافت‌.
ولی مندرجات روزنامه از سایر مطبوعات روز بهتر بود، مخصوصاً مقالات فرامرزی و تندرویهای او در انتقاد از هیئت حاکمه خیلی زود روزنامه کیهان را به جامعه معرفی کرد.
در آذر ماه 1321 ش که قوام‌السلطنه حکومت داشت‌، در تهران و شهرستانها به علت کمبود و قحطی نان و مواد غذایی و فقر عمومی و بیماریهای گوناگون بلوای بزرگی به راه افتاد.
سازمانهای دولتی و مجلس شورای ملی و مغازه‌ها مورد غارت قرار گرفته حتی مردم خانه قوام‌السلطنه را به آتش کشیدند و دولت هم برای رفع بحران دست به اقداماتی زد، از جمله امتیاز تمام روزنامه‌ها را لغو نمود مدیران و سردبیران را به زندان افکند و فقط یک نشریه به نام اخبار روز به مدیریت حسینقلی مستعان از طرف دولت انتشار می‌یافت‌.
بعد از سقوط قوام مدیران جراید دست به اقدام زدند و دولت مجدداً امتیاز روزنامه‌ها را به صاحبان آن برگردانید.
این بار امتیاز و مسئولیت انتشار روزنامه کیهان به عهده دکتر مصباح‌زاده قرار گرفت و مدیریت و سردبیری را عبدالرحمن فرامرزی عهده‌دار شد.
مصباح‌زاده با فعالیت زیاد سازمان وسیعی برای کیهان پی‌ریزی کرد و آن را به صورت یومیه انتشار می‌داد و مقالات فرامرزی هم روز به روز بررونق و نفوذ او می‌افزود کیهان در مقابل صدها روزنامه موسمی که می‌آمدند و می‌رفتند باقی ماند و به سرعت و خیلی زود خود را به پایه روزنامه اطلاعات رسانید و بعد به سرعت زیاد از او جلو افتاد و روزنامه اول ایران شد.
از لحاظ فنی و چاپ و وسایل لازم‌، آخرین پدیده‌های دنیا در چاپخانه کیهان دیده می‌شد.
» (شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران‌، دکتر باقر عاقلی‌، جلد سوم‌، نشر گفتار، سال 1380، صفحه 1451) 2.
اشاره حجت‌الاسلام یاسینی به اصل ذیل در متمم قانون اساسی است: «اصل سی‌و‌نهم متمم قانون اساسی: هیچ پادشاهی بر تخت سلطنت نمی‌تواند جلوس کند مگر این که قبل از تاج‌گذاری در مجلس شورای ملی حاضر شود با حضور اعضای مجلس شورای ملی و مجلس سنا و هیأت وزراء به قرار ذیل قسم یاد نماید: من خداوند قادر متعال را گواه گرفته به کلام‌الله مجید و به آن چه نزد خدا محترم است قسم یاد می‌کنم که تمام همّ‌ خود را مصروف حفظ استقلال ایران نموده حدود مملکت و حقوق ملت را محفوظ و محروس بدارم قانون اساسی مشروطیت ایران را نگهبان و بر طبق آن و قوانین مقرره سلطنت نمایم و در ترویج مذهب جعفری اثنی‌عشری سعی و کوشش نمایم و در تمام اعمال و افعال خداوند عز شانه را حاضر و ناظر دانسته منظوری جز سعادت و عظمت دولت و ملت ایران نداشته باشم و از خداوند مستعان در خدمت به ترقی ایران توفیق می‌طلبم و از ارواح طیبه اولیای اسلام استمداد می‌کنم.
» مفاد این گزارش توسط یکی دیگر از منابع ساواک نیز گزارش شده که به شرح ذیل است‌: شماره : 18960 /20 الف ‌تاریخ: 19 /10 /44 موضوع : سخنرانی شیخ غلامحسین در شبستان مسجد جامع طبق اطلاع روز جمعه 17 /10 /44 شیخ غلامحسین جعفری در شبستان مسجد جامع بین نماز اظهار داشت هیچ کس حق ندارد قانون اساسی را عوض کند.
این سنی (مدیر روزنامه کیهان‌) چه می‌گوید مگر می‌توان در قوانین اسلام دست برد در صورتی که از صدر الی آخر قسم خورده‌اند که مسلمان هستند پس مسلمانی یعنی دشمنی با قرآن و دشمنی با خداست؟ ای جوانان غیور و شجاع بیایید مرا یاری کنید من باید حرف‌هایم را بزنم و از هیچ مقامی ترس و واهمه ندارم بگذارید مرا بکشند زیر ماشین بگذارند و به دار بکشند چون علی و حسین هم برای دین کشته شدند امام صادق و امام رضا و همه برای دین کشته شدند من از جانم گذشته‌ام ای جوانها ای مسلمانان اگر مرا یاری نکنید خدمت امام زمان از شما شکایت خواهم کرد.
من حرف‌های مهمی دارم باید بگویم ولو این که به قیمت جانم تمام شود ولی امروز نخواهم گفت مگر روزی که جمعیت مسلمین زیاد شدند می‌گویم‌.
سپس یاسینی واعظ به منبر رفت چند شعار درباره امام زمان داده شد.
یاسینی گفت کسی حق ندارد شعار بدهد یا مطالب دیگری بگوید مسئول من هستم آنچه باید گفته شود خواهم گفت بعد خطاب به افسر پلیس که در مسجد بود گفت آقایان با شما کینه نداریم علماء حرفی دارند که جوابشان را باید مقامات بالا بدهند.
دیروز مرا در شهربانی خواستند و از من تعهد گرفته‌اند که چیزی بر علیه امنیت نگویم‌.
نامبرده اضافه کرد روزی نادرشاه شعری گفت و بعد به وزیرش نشان داد و گفت چطور است وزیر گفت ناموزون است نادر شاه دستور داد او را به طویله ببرند.
ما هم هر چه بگوییم ناموزون است ما را خواهند گرفت پس صلوات فرستادن و تفسیر قرآن همه و همه برخلاف امنیت است‌.
ناطق اظهار کرد ما صبر داریم و کارها را با صبر انجام می‌دهیم سپس این شعر را خواند.
آن کسانی که آهنی مشتند دشمن را به دوستی کشتند ما با دلیل و منطق کار خود را پیش خواهیم برد دیکتاتورها و قانون‌شکنها و آنهایی که خفقان به وجود می‌آورند کافرند، از دین برگشته‌اند اگر شما راست می‌گویید بیایید ببینید که علما چه می‌خواهند والله طلا نمی‌خواهند و نمی‌خواهند جای شما را بگیرند و خیال وزارت را هم ندارند.
در ساعت 1430 نامبرده به سخنان خود خاتمه داد.
اقدامات ـ ساواک جنوب شرق چندین بار با کلانتری مربوط تماس گرفته که از منبر رفتن نامبردگان جلوگیری شود ولی تابه حال اقدامی از طرف کلانتری نشده است‌.
اطلاعیه شود 19 /10 /44 گیرندگان : اداره کل سوم بخش 316

منبع:

کتاب پایگاه‌های انقلاب اسلامی، مسجد جامع بازار تهران به روایت اسناد ساواک - جلد اول صفحه 224


صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.