موضوع: جلسه منزل اسداله رشیدیان
تاریخ سند: 29 دی 1341
موضوع: جلسه منزل اسداله رشیدیان
متن سند:
شماره 4090/ بخش 312 اداره یکم عملیات پیش از ظهر روز جمعه 28 /10 /41 جلسه هفتگی منزل اسداله رشیدیان با حضور عده ای در حدود چهارصد نفر از طبقات مختلف از جمله سرتیپ حکیمی معاون سابق اداره نظام وظیفه عمومی (بازنشسته) ـ سیدیوسف هاشمی نماینده سابق مجلس شورایملی ـ دکتر نوذری شهردار سابق اصفهان و عضو وزارت کشور ـ سپهر مدیر روزنامه دیپلمات ـ اعتصامی مدیر داخلی روزنامه تجدد ایران وزیری مسئول اتحادیه کارمندان غیررسمی دولت امیری عضو شهرداری تهران ـ علی عودمشکی به اتفاق در حدود پنجاه نفر از کارگران کارخانه کفش مهشید ـ محمد قوچانی به اتفاق عده ای از دستفروشان و نانوایان بدون سهمیه ابوالقاسم آرامی به اتفاق عده ای از کارگران باربری اداره قند و شکر ـ پاکدامن خوش خلق ـ نمازی ـ هاشمی چند نفر از کارمندان رسمی و غیررسمی دولت و چند نفر از دانشجویان دانشگاه و فرهنگیان چند نفر از کارگران و کارمندان راه آهن تشکیل گردید.پس از اعلام برنامه علی عودمشکی به نمایندگی از طرف کارگران کارخانه کفش مهشید گفت سالهای زیادی است که مالکین و کارفرمایان خون دهقانان و کارگران را مکیده اند.
و کارفرمای بی انصاف و ظالم کفش مهشید مقررات بیمه های اجتماعی و قانون کار را درباره ما اجرا نکرده و حاضرنبود قوانین جاریه کشور را رعایت نماید ولی امروز خوشبختانه از الطاف شاهنشاه بزرگ زنجیر اسارت را پاره می کنیم و کارفرما را مجبور می نماییم قانون را درباره ما اجرا نماید.
و روز گذشته هم به هدایت آقای رشیدیان و به اتفاق مهندس انزلچی به وزارت کار رفتیم و بلافاصله از طرف وزیر کار بازرسی به کارخانه مهشید اعزام شد و کارفرمای کفش مهشید علاوه برآنکه ناچار شد تعهد کند که قانون کار و بیمه های اجتماعی را اجرا کند قبول کرد راجع به سهیم شدن کارگران در منافع کارخانه پیمان دسته جمعی با کارگران را منعقد نماید و ضمنا با پشتیبانی رشیدیان به زودی سندیکای ما هم به ثبت خواهد رسید.
نامبرده بالا اضافه کرد که روز ششم بهمن ماه همه کارگران در رفراندوم شرکت خواهند کرد و به ندای شاهنشاه پاسخ مثبت خواهند داد.
سپس محمد قوچانی به نمایندگی از طرف صنف دستفروشان و نانوایان بدون سهمیه گفت اکنون به پشتیبانی رشیدیان به زودی سندیکای خود را به ثبت می رسانیم و حقوق خود را حفظ خواهیم کرد و از رشیدیان تقاضای کوشش بیشتر را تا پایان موفقیت کامل این صنف داریم و صنف دستفروشان روز ششم بهمن ماه در رفراندوم شرکت نموده و به فرمان 6 ماده ای شاهنشاه رأی مثبت خواهند داد.
آنگاه ابوالقاسم آرامی به نمایندگی از طرف کارگران اداره باربری گفت ما برای احقاق قانونی خودمان علیه کارفرمای ظالم و بی انصاف مبارزه می کنیم و اجرای قانون کار را می خواهیم و در عوض کارفرما آنها را تهدید به اخراج می نماید و از رشیدیان تقاضای پشتیبانی بیشتر را کرد و اعلام داشت کارگران باربری در رفراندوم شرکت خواهند کرد.
بعد از وی وزیری پشت میکرفون رفت و در اطراف فوائد لوایح شش گانه اعلیحضرت همایونی صحبت کرد و گفت عده ای خائن و فئودال سالهای متمادی دهقانان عزیز و کارگران و کارمندان شرافتمند را در اسارت خود داشته اند و اکنون با الطاف همایونی زنجیر اسارت از گردن آنها پاره شده است.
نامبرده نوع شکنجه و آزار بعضی از مالکین دهات را تشریح کرد و گفت مالکین و فئودالها همواره دشمن شاهنشاه و ملت بوده اند و بهترین دلیل این است که پس از ابلاغ فرمان همایونی دایر به تقسیم اراضی ناراضی شدند زیرا آنها شاهنشاه را برای حفظ ثروت و پول خودشان می خواستند ولی کارگران و کارمندان و دهقانان و سایر اصناف اصولاً علاقه مند به پادشاه و استقلال میهن خود هستند.
وزیری راجع به لایحه تبدیل وضع استخدامی کارمندان غیررسمی دولت گفت که روز اول بهمن ماه جاری در دربار شاهنشاهی متحصن خواهیم شد و استدعای بذل توجه خواهیم نمود.
و اتحادیه کارمندان غیررسمی دولت و عموم کارمندان مزبور با کمال افتخار در مراسم رفراندوم شاهنشاه شرکت خواهند کرد و رأی مثبت خواهند داد.
پس از وزیری رشیدیان شروع به صحبت کرد و اظهار داشت.
به شهادت همه مردم ایران من همواره طرفدار دهقانان و کارگران و سایر طبقات زحمتکش بوده ام و به مالکین بزرگ و کارفرمایان نصیحت کرده ام که روش خود را نسبت به دهقانان و کارگران تغییر دهند و لااقل 10% از منافع زمین و کارخانه ها را به دهقانان و کارگران اختصاص دهند ولی متأسفانه عده ای از آنها حاضر به این کار نشدند و سرانجام اکنون باید کفاره گناهان خودشان را بپردازند.
به نظر من همه مالکین و کارفرمایان ظالم و بی انصاف نبوده اند و عده ای از آنها حقوق قانونی دهقانان و کارگران را محترم می شمردند ولی چون اکثریت آنها ظلم کردند اکنون خشک وتر در آتش باید بسوزند.
رشیدیان خدمات فاتح صاحب کارخانه چیت سازی فاتح را (در کرج) مثال زد و گفت به قرار اطلاع بهترین خدمت را به کارگران خود نموده و می نماید و در مورد خواسته های کارگران کفش مهشید من شب گذشته با مقامات مسئول مذاکره کرده ام و تا روز دوشنبه تمام خواسته های آنها انجام خواهد شد.
گرچه در وزارت کار عناصر صالح و درستکار یافت می شود ولی باید بگویم وزارت کار وظایف قانونی خود را نسبت به اجرای قانون کار درباره کارگران به خوبی انجام نمی دهد زیرا کارگران تقاضا دارند قانون کاری که تصویب و توضیح شده اجرا شود.
حال اگر این قانون را اجرا نکنند توهین به امضای شاه کرده اند و مردم اعتقادشان از دستگاه سلب خواهد شد.
به نظر من اهمیت اجرای همین قانون فعلی کار بیش از تصویب قانون سهیم کردن کارگران در سود کارخانجات است ـ آنها قانون فعلی را اجرا کنند قانون سهیم کردن کارگران را پیشکشی آنها می نماییم و در مورد گفتار آقای وزیری که توضیح دادند در گذشته مالکین و کارفرمایان سوءاستفاده و ظلم می کردند و دزدی رواج داشت باید بگویم که اکنون هم رواج دارد و حالیه هم دزدی و سوءاستفاده می شود.
زیرا در مورد کارخانه های مونتاژ اتومبیل از چندی پیش من اقدام کردم که حق قانونی دولت از بین نرود سالیانه 150 میلیون تومان حقوق گمرکی و عوارض دولت به هدر نرود ولی مع الوصف تصویب نامه چند روز پیش صادر کردند و کارخانه های مزبور را از پرداخت مالیات گمرکی و عوارض معاف کردند و با این تصویب نامه 150 ملیون تومان به خزانه کشور ضرر خورد و همین مبلغ عاید سه چهار نفر کارخانه چی گردید.
در حالی که کارخانه های مونتاژ صحت ندارد و عنوان مونتاژ را آنها بهانه کرده اند که مالیات ندهند و این کارخانه ها فقط لاستیک اتومبیل را که با اتومبیل به طور جداگانه از خارج وارد شده از صندوق ها بیرون می آورند و زیر اتومبیل ها می بندند و این کارخانه ها که هم اکنون راجع به کارخانه به اصطلاح مونتاژ اتومبیل فولکس واگن عکس آنها در روزنامه تجدد ایران انداخته اند و عکسهای دیگر به من دادند که نشان می دهد مؤسسه ثابت پاسال تمام قطعات اتومبیل را از خارج وارد می کند و مالیات هم نمی دهد و من از امروز در این مورد اقدام جدی خواهم کرد و نتیجه اقدامات خود را روز جمعه آینده به اطلاع شما خواهم رسانید و دولت و دستگاه باید بداند برنامه من و تمام افراد حزب خلق فقط انتقاد نیست و اگر سؤاستفاده و نواقصی در دستگاه به بینیم علاوه بر حرف مقاومت هم می نماییم و مبارزه می کنیم و موفق هم خواهیم شد.
به طورکلی باید فهمید چرا وزارت بازرگانی با صدور تصویب نامه معافیت کارخانه های مونتاژ را تأیید کرد و مبلغ یکصد و پنجاه میلیون تومان به خزانه کشور ضرر وارد کرد.
البته علت این کار روشن است و شما درک می نمایید که در مقابل 150 میلیون استفاده که به چهار نفر صاحبان این کارخانه ها رسیده چه منافعی عاید عده دیگر شده است.
(منظورش گرفتن رشوه اولیای وزارت بازرگانی از صاحبان کارخانه ها بوده است).
رشیدیان درباره طرح شش مادهای اعلیحضرت همایونی گفت من با پیشنهاد و لوایحی که به حال اکثریت مردم مفید باشد موافق هستم (اعم از آنکه آن پیشنهادها و لوایح از ناحیه هرکس و هر مقامی داده شده باشد) ـ طرح شش ماده ای شاهنشاه هم ظاهرا به نفع اکثریت مردم است و اگر خوب اجرا شود به حال مردم مفید خواهد بود بنابراین به نظر من باید دستجات هر چند که اختلاف نظر و سلیقه با سایر دستجات داشته باشند به این طرح 6 ماده ای رأی مثبت بدهند زیرا اگر رأی مثبت ندهند در انظار مردم مخرب و مخالف اصلاحات نامیده خواهند شد.
البته در عین حال که یقین دارم نظر پادشاه مملکت فقط رعایت حقوق مردم است ولی من از (شیخ علی خان ها) می ترسم که قانون را به خوبی اجرا نکنند ولی امیدوارم اشخاص لایق و کاردان و دلسوز مجری این قوانین بشوند و به نفع کشاورز و کارگران آنها را اجرا کنند ولی به هر حال باید به این لوایح رأی مثبت داد و اختلاف سلیقه را در اینجا که پای حقوق افراد محروم در بین است کنار بگذارید.
توضیح آنکه قبل از شروع سخنرانی رشیدیان، اعتصامی روزنامه تجدد ایران و چند قطعه عکس دیگر تسلیم مشارالیه کرد که آن عکسها ظاهرا نشان می داد شرکت ثابت پاسال1 ماشین های فولکس واگن را از خارج ساخته وارد کشور می کند و در اینجا بعضی از قطعات آنها را وصل می کند.
در پرونده اسداله رشیدیان ضمیمه و بایگانی شود.
گیرندگان: سه نسخه در بخش 312 ـ اداره سوم ـ اداره دوم.
تعداد نسخه: 5 نسخه
توضیحات سند:
1ـ حبیب اللّه ثابت پاسال در سال 1282ش در تهران متولد گردید.اجدادش همگی یهودی بودند و پدرش در اواسط عمر به فرقه بهائیت پیوست.
در همین زمان موفق شد دیپلم خود را از مدرسه سن لوئی بگیرد.
او بعدا راننده کامیون شد و سرانجام گاراژی برای تعمیر اتومبیل تأسیس کرد.
در مرحله بعد کارخانه صنایع چوب، شرکت ثابت پاسال، شرکت زمزم و تولید پپسی کولا را بوجود آورد.
سپس جذب بانکداری شد و عضو هیأت مدیره بانک ایران و انگلیس، بانک ایران و خاورمیانه و نایب رئیس بانک ایران شد.
او امتیازات واردات فولکس واگن و راه اندازی کارخانه لاستیک سازی جنرال تایر، تولید روغن موتور اسو، شیشه مینا را بدست آورد و در عین این که مدیر عامل کمپانی فیروز بود، «بیش از چهل شرکت دیگر داشت» وی مؤسس روتاری کلاب از لژهای فراماسونری است و باتوجه به این که عضو فرقه بهائیت بود، با همکاری دربار، تلویزیون ایران را راه اندازی کرد.
نقل است که او سوءاستفاده فراوان از اعتبارات بانک در ایران نموده است.
در کودتای 28 مرداد ثابت پاسال با صدور چک سفید در جهت حمایت از رژیم شاه به عرصه وارد شد و این چک او را تبدیل به یکی از مهره های قدرت دربار ایران کرد.