ستاد ارتش
تاریخ سند: 16 اردیبهشت 1331
ستاد ارتش
متن سند:
تاریخ: 16 /2 /1331ستاد ارتش
ریاست ستاد ارتش
محترماً چند روز است آقای حلبی واعظ خراسانی(1) با توصیه‌های کاشانی به تبریز آمده، مهمان آقای استاندار [شده] و روزها مرتبۀ کارخانجات را بازدید می‌نماید، هنوز با علما تماس نگرفته ولی با طلاب مدرسه طالبیه(2) ملاقات نموده ظاهراً می‌گوید چون کاندید مشهد بودم نخواستم در موقع انتخابات آنجا باشم ولی ممکن است ماه رمضان هم در تبریز بماند و به اجرای دستورات کاشانی بپردازد. مستدعی است مقرر فرمائید وضعیت او را تحقیق و به لشگر منعکس نمایند.
سرلشکر مقبلی
توضیحات سند:
۱- شیخ محمود تولایی: مشهور به حلبی، در ۱۷ شهریور ۱۲۷۹ ﻫ ش در شهر مشهد متولد شد. شهرت حلبی به خاطر حرفه حلبی‌سازی پدر وی بود. ایشان در سال ۱۳۳۵ انجمنی را تشکیل داد که بعدها انجمن حجتیه مهدویه خوانده شد. بین نیروهای مذهبی، این تشکیلات پایدار‌ترین سازمان در تاریخ ایران بود که ۴۰ سال عمر کرد و گسترده‌ترین تشکیلاتی بود که در اقصی نقاط کشور حتی در شهرهای کوچک مرزی نیز محافلی داشت. انجمن حجتیه واجد سه خصوصیت بود: ۱- گرایش مخالف با فلسفه و تعقل ۲- عشق وافر به امام عصر (عج) ۳- مدافع جدائی دین از سیاست. در ماده ۹ اساسنامه انجمن حجتیه آمده بود: «انجمن به هیچ وجه در امور سیاسی مداخله نخواهد داشت» بر همین اساس یکی از شرایط عضویت، دادن تعهد کتبی مبنی بر عدم دخالت در سیاست بود. این انجمن به دلیل نقشی که در بی‌تفاوت ساختن نیروی جوان کشور نسبت به اوضاع سیاسی و مخالف با رژیم شاه داشت، مورد بهره‌برداری ساواک قرار می‌گرفت. در تیر ماه ۱۳۶۲، امام خمینی «ره» به مناسبت شهادت ۷۲ تن از رجال و رهبران انقلاب، مبادرت به سخنرانی علیه جریان عافیت طلب کردند. در این سخنرانی علایم و شواهدی ذکر شد که متعاقب آن، انجمن حجتیه، با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد براساس تحقیق از مجاری ممکنه، دریافته است که مصداق سخنان امام خمینی «ره»، این انجمن می‌باشد، لذا انجمن حجتیه از آن تاریخ کلیه فعالیت‌های علنی خود را تعطیل اعلام کرد. شیخ محمود حلبی، در ۲۶ دی ماه ۱۳۷۶ در تهران در ۹۷ سالگی درگذشت.۲- مدرسه طالبیه: این مدرسه، در بازار مسجد جامع تبریز واقع شده و مدخل آن دالانی است سطحش قریب به 5 /1 متر، از کف بازار پائین‌تر است. این بنا از چهار طرف به بناهای قدیمی متصل است. مدرسه طالبیه در تاریخ ۱۰۸۷ ﻫ ق به وسیله «حاج طالب خان» پسر حاج اسحاق تبریزی ساخته شده است. یک اثر هنری دیگری که در این مدرسه از اعصار گذشته بر جای مانده، حوضچۀ سنگی یک پارچه‌ای است که به شکل جام زیبایی از سنگ، تراشیده شده است.