صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

موضوع: مهدی خان بابا تهرانی

تاریخ سند: 26 تیر 1355


موضوع: مهدی خان بابا تهرانی


متن سند:

از:‌امیب تاریخ: ۲۶/۴/۳۵13550426
به: بریستول شماره: ۲۲۶۴
موضوع: مهدی خان بابا تهرانی

نامبرده که از فعالین قدیم حزب منحله توده می‌باشد پس از ایجاد انشعاب در این حزب و تشکیل سازمان گروه کادرها از گردانندگان اصلی گروه کادرها بوده و همکاری نزدیکی با بهمن نیرومند و مجید زربخش داشته است نامبرده چند سال در چین کمونیست بوده و بیشتر آثار مائوتسه تنگ۱ را به زبان فارسی ترجمه نموده است. پس از آغاز جنبش مسلحانه در ایران وی به طرفداری از این جنبش پرداخت و با دیگر اعضاء گروه کادرها بر سر درستی راه و مشی مبارزه مسلحانه در ایران اختلاف نظر پیدا نمود و این اختلاف تا به آنجا رسید که وی رسما به اتفاق عده‌ای دیگر از جمله محمد عطری و جابر کلیبی از گروه کادرها جدا شده و به گروه ۱۹ بهمن پیوسته. برای بازگرداندن مهدی خان بابا تهرانی به گروه کادرها کوشش بسیاری از طرف گردانندگان این گروه به عمل ‌آمد ولی تا کنگره هفدهم در این زمینه توفیقی به دست نیاورده‌اند.
پس از کنگره هفدهم و تعیین خط مشی جبهه ملی نسبت به فعالیت‌های چریکی در ایران که منجر به موضع گیری ۱۹ بهمن نسبت به جبهه ملی گردید و یک نوع سیاست نرمش و مسالمت با مواضع جبهه ملی پیش گرفت.
به همین علت محمد عطری ضمن مذاکراتی با پرویز توکلی اظهار داشته بود که‌ امروزه کنفدراسیون و نیروهای جوان متشکل آن دیگر به خانها احتیاج ندارند. در این اقدام خان بابا تهرانی، جابر کلیبی نیز به دنبال وی کشیده شد.
مدتی پس از کنگره هفدهم پس از این که ‌امروزه علناً جبهه ملی نظریات و مواضع خود را در رابطه با جنبش چریکی در ایران از دست داده و حتی فروش کتاب چریکها را روی میز نشریات کنفدراسیون نادرست و خطرناک میداند با مسافرت محمد عطری به آلمان و تماسهائی که به عمل ‌آمده‌امروزه دوباره اختلاف بین خان بابا تهرانی و جابر کلیبی از یک طرف و جبهه ملی از طرف دیگر تشدید یافته تا آنجا که محمد عطری علنا تمایل به همکاری مجدد با مهدی خان بابا تهرانی و جابر کلیبی را گوشزد می‌کند.
نظریه ناصر۲: موضع گیری خان بابا تهرانی نسبت به کنفدراسیون و جبهه ملی پس از کنگره هفدهم از زمانی آغاز گردید که کنفدراسیون به استناد مصوبات کنگره هفدهم از انتشار نشریه سپهر تحت عنوان ارگان سازمان دانشجویان شهر فرانکفورت جلوگیری نمود و سعی نمود این نشریه را که در حقیقت سخنگو و ارگان کنفدراسیون ولی اداره آن خارج از دست دبیران کنفدراسیون بود تحت کنترل کنفدراسیون در آورد و بعید به نظر می‌رسد پس از گذشت چند ماه از کنگره هفدهم موضع گیری کنفدراسیون در کنگره نسبت به چریکهای داخلی ابتدا موجب گرایش خان بابا تهرانی به جبهه ملی و اکنون موجب ایجاد اختلاف وی با جبهه ملی شده باشد.
ناصر نمایندگی: جوابیهای اخذ و نظریه مربوط به ناصر است.
۱- آقای سجادی و آقای دکتر فرجاد بهره برداری فرمایند
۲-آقای کردی بهره برداری فرمایند بهره برداری پاک شدگی)
۲/۵/۳۵

توضیحات سند:

١- مائوتسه تنگ، مائو رهبر حزب کمونیست و انقلاب دهقانی چین در سال ۱۹۰۳ در دهکده «شائوشان» واقع در ایالت هدنان دیده به جهان گشود. پدرش از مباشران بردگان‌امپراطوری «منچو» بود. مائو در هفده سالگی داوطلب شغل‌اموزگاری شد. سرانجام پس از سه سال معلمی در حومه پکن، کتابدار کتابخانه مرکزی پکن شد. و در همین مدت با آثار مارکسیستی آشنا شد. در سن ۲۵ سالگی دست به تألیف کتابی در مورد جنبش دهقانی زد. و به دنبال آن جایگاهی در حزب کمونیست چین به دست آورد. در سال ۱۹۴۳ به همراه چوئن لای و مارشال چوته کلیه دهقانان را به مبارزه علیه رژیم چیانگ کارجک فرا می‌خواند. طی سالها مبارزه بالاخره به پیروزی می‌رسد. و در ۳۱ ژانویه همین سال شهر پکن توسط ارتش کمونیست‌ها سقوط می‌کند. مائو که در ابتدا از همراهان حزب کمونیست شوروی بود، در دهه ی ۱۹۶۰ علیه مسکو موضعگیری و خود فلسفه ی جدیدی ارائه می‌دهد، بعدها برخی از احزاب کمونیست به چین روی می‌آورند. و تفکر «مائوئیسم» در جهان جایگاهی پیدا می‌کند. خاصه آن که وی انقلاب فرهنگی را ضروری و عده‌ای را تسویه می‌کند. مائو در دهه ی ۱۹۷۰ در پکن درگذشت. پس از مائو به تدریج‌اندیشه ی مارکسیستی تضعیف می‌گردد. عنکبوت سرخ، تهران، ۱۳۷۸
۲- جبهه ملی ایران. پس از انقضای مجلس پانزدهم در سال ۱۳۲۷ دولت در صدد تشکیل یک مجلس فرمایشی برآمد. دکتر محمد مصدق که مدتی از صحنه سیاست به دور مانده بود. بنا به دعوت اقلیت مجلس پانزدهم به همراه ۱۸ تن دیگر از رجال سیاسی: دکتر مظفر بقانی، حسین مکی، دکتر سید علی شایگان، ابوالحسن حائری زاده، عبدالقدیر آزاد، صالح، عباس خلیلی به عنوان اعتراض در دربار متحصن گردیدند. با قتل عبدالحسین هژیر به دست فدائیان اسلام، انتخابات دوره شانزدهم در تهران باطل اعلام گردید. در انتخابات مجدد دکتر مصدق. دکتر بقائی. مکی. نریمان. شایگان انتخاب شدند. آیت‌الله سید ابوالقاسم کاشانی که به حالت تبعید در لبنان به سر می‌برد، به عنوان نماینده تهران انتخاب شد. افراد متحصن شده سازمانی به نام جبهه ملی ایران تشکیل دادند ( ۱/۸/۱۳۲۸). جبهه ملی در ۲۵ اسفند ۱۳۲۸ برنامه ی خود را به شرح زیر اعلام کرد: ١- حفظ و حراست آزادی فردی و اجتماعی. ٢- اصلاح قانون انتخابات. ٣- ت جدید نظر در قانون مطبوعات. ۴- تجدید نظر و اصلاح حکومت نظامی ۵- تغییر اصل ۴۸ قانون اساسی تا وکلا بتوانند آزادانه اظهار نظر کنند و مجلس در معرض تهدید و انحلال قرار نگیرد. جبهه ملی دوم به تشکیلاتی گفته می‌شود که متعاقب دعوت دکتر غلامحسین صدیقی و ۱۷ نفر از شخصیت‌های سیاسی اجتماعی آنان در منزل وی بوجود‌آمد.(۲۲ تیر ۱۳۳۹)، روز بعد نام جبهه ملی دوم برای سازمان به تصویب رسید و سپس اعضای شورای عالی انتخاب شدند. روز ۳۰ تیر اعلامیه تشکیل جبهه ملی دوم در سرتاسر کشور انتشار یافت. اعضای جبهه ملی از تشکیلات: حزب ملت ایران، حزب سوسیالیست، حزب مردم ایران بودند ولی با عضویت جامعه سوسیالیست‌های نهضت ملی ایران و سپس نهضت آزادی ایران موافقت نکرد. جبهه ملی دوم به دنبال اختلافاتی که بر سر ساختار تشکیلاتی جبهه که همچنان حل نشده باقی مانده بود، منجر به استعفای دستگاه رهبری گردید و منحل شد.
دانشجویان جبهه ملی بود. عمر تشکیلاتی مذکور بسیار کوتاه بود. جبهه ملی سوم به علت دستگیری همه رهبران اپوزیسیون در نطفه خفه شد و رهبران آن از جمله خلیل ملکی و اعضای کمیته مرکزی جامعه سوسیالیست‌های نهضت ملی دستگیر، در دادگاههای نظامی محاکمه و محکوم شدند. جبهه ملی با توجه به ماهیت ناسیونالیستی» و گرایش‌های غربی» بالاخص اصل دموکراسی» غربی همواره سیاست «پارلمانی» داشته، و در برخورد با حکومت همواره سیاست «صبر و انتظار» را پیشه خود می‌ساخت. بعد از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ رهبران آن تا سالهای ۱۳۳۹ به کلی از صحنه ی سیاست کنار کشیدند. با آغاز فعالیت دکتر علی‌امینی و تغییر سیاست‌آمریکا در منطقه، فعالیت را از سر گرفته با آغاز نهضت‌امام خمینی و قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲، شیوه‌های سیاست صبر و انتظار را ادامه تا سالهای ۱۳۵۶ گوشه نشینی اختیار نمودند. در سالهای ۱۳۵۶ - ۱۳۵۷ بار دیگر فعال شدند. خاصه آن که رژیم سعی داشت تا با مطرح کردن ملیون نهضت اسلامی را کمرنگ جلوه دهد. با پیروزی انقلاب اسلامی، ابتدا عهد همکاری و همراهی با انقلاب اسلامی، نظام جمهوری اسلامی ... بسته و مشاغل بالای نظام را اشغال نمودند.‌ اما به دلیل ماهیت «غیراسلامی» و بعضا «ضداسلامی» منزوی شدند. در فتنه منافقین در سالهای ۱۳۶۰ در برابر احکام مقدس اسلامی ایستادند و مرتد گردیدند. پس از سالهای ۱۳۶۰ اختلافات شدید رهبران، پناهنده شدن به ‌آمریکا و اروپا... رهبری جبهه را متزلزل و منزوی نمود. آنچه در کارنامه ی جبهه ملی قابل توجه است، این جبهه از ابتدا بر محور شخصیت مصدق و حکومت ملی توانست جایگاهی پیدا کند. پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و به بن بست رسیدن احزاب چپ، راست، م تیون... هیچگاه نتوانست به عنوان یک جریان پیشرو راهگشای معضل سیاسی اجتماعی جامعه باشند. از محتوای خاطرات برخی از ملیون سخن از اختلافات، تعارضات، کشمکش‌های درونی تشکیلات و گرایش به سیاست‌آمریکا و نفوذ ساواک در درون آن بود که جای تحقیق و تفحص و نشر اسناد و مدارک بیشتری را دارد. جبهه ملی به روایت اسناد ساواک، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، ۱۳۸۱

منبع:

کتاب چپ در ایران به روایت اسناد ساواک / کنفدراسیون دانشجویان ایرانی در اروپا صفحه 445


صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.