تاریخ سند: 14 مهر 1349
درباره: سیدعلی فرزند سیدجواد حسینی خامنهای متولد 1318
متن سند:
شماره: 11957/ ﻫ1 تاریخ:14 /7 /1349
از: ساواک استان خراسان
به: دادستانی دادگاه عادی شماره 18 مشهد (بازپرس شعبه یکم)
درباره: سیدعلی فرزند سیدجواد حسینی خامنهای متولد 1318
عطف به 2057/ب1 ـ 5 /7 /49
اطلاعات واصله به این سازمان حاکی از این بود که نامبرده فوق علناً مبادرت به تبلیغ له خمینی و علیه مصالح کشور نموده و درمورد اشاعه اخبار کذب مبنی بر کشته شدن سیدمحمدرضا سعیدی خراسانی وسیله مقامات دولتی، مطالبی عنوان و حتی به موجب اعتراض شیخ احمد ملازاده طلبه مدرسه میرزاجعفر که اعمالش خلاف مصالح کشور تشخیص و جزو طلاب ناراحت و طرفدار روحانیون افراطی بوده، وسیله این ساواک به خدمت زیر پرچم اعزام گردیده. سیدعلی حسینی خامنهای، ملازاده موصوف را تحریک مینموده که به نفع خمینی تبلیغ و شایع نماید مقامات دولتی سیدمحمدرضا سعیدی خراسانی را (که جزو روحانیون مخالف دولت در تهران بوده است) در زندان کشتهاند. پس از این سلسه اقدامات چون درمورد دستگیری وی مراتب توسط این ساواک به شهربانی اعلام شده بود، از دید مأمورین شهربانی مخفی و متواری میگردد تا اینکه با اقدامات مقتضی در تاریخ 2 /7 /49 دستگیر، در بازجوییهای معمولی ضمن اعتراف به حمایت و ارادت خود نسبت به خمینی و قمی و تقلید از او، بیان داشته که خمینی مذکور درمورد اصلاحات ارضی و آزادی زنان با دولت اختلاف نظر داشته و خواستهاش مذهبی بوده است و دولت بیمورد وی را تبعید کرده و میبایست با او تفاهم حاصل مینمود. همچنین معترض است که بعضاً رادیو عراق را گرفته و اخبار آن را استماع و در مطالب رادیو عراق نقل قولی از سخنرانی خمینی و مطالبی درمورد مارکسیسم و سوسیالیسم1 تبلیغ میشده و او هم گوش میکرده. سایر موارد اتهامی را انکار و خود را بیگناه معرفی مینماید. با توجه به اینکه مشارالیه از نظر این سازمان شخصی ناراحت و طرفدار روحانیون مخالف دولت میباشد و برابر سوابق موجود، وی از سال 1342 مکرر دست به فعالیت و اقدام علیه مصالح کشور زده و با اینکه کراراً وسیله این ساواک به او تذکر لازم داده شده است که دست از فعالیتها و اقدامات خلاف خود بردارد، در وی مؤثر نبوده و مشارالیه به موجب سوابق اعلام شده زیر کماکان اعمال خلاف سابق خود را تکرار نموده است.
1. برابر اعلام شهربانی سیدعلی حسینی خامنهای در تاریخ 19 /3 /42 در شهرستان بیرجند روی منبر جریانات قم و ایراد ضرب به علما وسیله مقامات دولتی را اشاعه و اذهان عمومی را تحریک مینماید.
2. گزارش مورخ 11 /3 /42 پاسبان شماره 3 و پاسبان شماره 31 شهربانی بیرجند حاکی است که سیدعلی حسینی خامنهای روی منبر اظهار مینماید «ای مردم! آیا اطلاع دارید در قم چه اتفاق رخ داد؟ عمامههای علما را سوخته و ریشسفیدها را چوب باتون میزنند و بچهها را کشتهاند. چشم خود را باز نموده مغزتان را به کار اندازید.» و در نتیجه بیانات تحریکآمیز و خلاف مصالح مردم را تهییج مینماید.
3. گزارش مأمورین شهربانی در سال 42 حاکیست که وی در حسینیه راغبی بیرجند نیز مبادرت به ایراد سخنان خلاف و خارج از موضوع نموده و مردم را تحریک و تحریص مینماید.
4. برابر اعلام شهربانی محل در سال 42 چون سخنرانی حسینی خامنهای برخلاف مصالح و تحریکآمیز بوده است و در صورت ادامه سخنرانی بیم اختلال در نظم و اتفاقات سوء میرود، دستگیر و همراه پرونده به دادستانی محل اعزام میگردد.
5. در تاریخ 20 /3 /42 به اتهام اقدام علیه مصالح کشور و فعالیت مضره از طریق ساواک به بازپرسی لشکر 12 خراسان تقاضای قرار بازداشت وی میشود.
6. در تاریخ 20 /3 /42 از طرف بازپرسی نظامی قرار بازداشت 519/ب2 ـ 20 /3 /42 وی صادر و در تاریخ 25 /3 /42 آزاد میگردد.
7. در تاریخ 11 /11 /42 در زاهدان مبادرت به ایراد مطالبی خلاف مصالح و تحریکآمیز نموده که در نتیجه دستگیر و به مرکز اعزام میگردد.
8. در 26 صفر سال 43 در گرگان سخنرانی تحریکآمیز و خلاف مصالح نموده و وسیله اتومبیل یکی از منتفذین محل شبانه متواری میشود.
9. در تاریخ 20 /11 /44 در بین راه جاغرق با چند نفر از اعضای وابسته به جبهه ملی تماس گرفته و آنها را تشویق به دنبال نمودن هدف خود نموده و اظهار مینماید «فعالیت بعضی از دوستان جبهه ملی بسیار ثمربخش است و بدینوسیله حمایت خود را از افراد جبهه ملی اعلام و آنان را تشویق به فعالیت مینماید.»
10. در سال 44 با عدهای از اعضاء مؤثر جمعیت بهاصطلاح جبهه ملی از قبیل محسن محسنیان و رضا قدسی و حاجی تدین تماس گرفته و تشکیلاتی را به نام موسسه انتشارات سپیده2 در طبقه تحتانی عمارت سابق کانون نشر حقایق اسلامی3 تأَسیس و عدهای از افراد وابسته به جبهه بهاصطلاح ملی دورش جمع و به فعالیت و دنبال نمودن هدف خود میپردازند.
11. کتابی به نام «در قلمرو اسلام» سیدعلی خامنهای ترجمه و انتشار داده که علاوه بر اینکه کتاب مزبور دارای مطالب مضره و خلاف مصالح کشور ایران است، مترجم نیز در پاورقی کتاب مزبور به کنایه مطالبی اهانتآمیز و نسبت به مقام شامخ سلطنت توهین کرده و از مخالفین حکومت [و] دولت طرفداری نموده است. عین کتاب و پاورقیهای نوشته شده وسیله خامنهای طی 1335 /9ﻫ ـ 21 /3 /45 به لشکر 6 مشهد ارسال گردیده است.
12. در تاریخ 13 /4 /45 تحت تعقیب ساواک واقع میشود. به همین واسطه شایع مینماید که به تهران متواری شده و از نظر مأمورین مخفی و در منزلش به ترجمه کتابی از دکتر احمد شلتوت4 رئیس دانشگاه مصر اشتغال داشته است و نیز عامل اصلی تهیه و انتشار و توزیع کتاب مضره «در قلمرو اسلام» بوده است.
13. برابر اعتراف سیدصادق قمی و سیدمحمدعلی میلانی در سال 46 محرک اصلی آیتالله قمی سیدعلی حسینی خامنهای بوده است.
14. برابر نامه شماره 8616 /9ﻫ ـ 14 /8 /45 ساواک صادره به شهربانی مشهد، سیدعلی خامنهای به اتهام فعالیت مضره در دادستانی لشکر پروندهاش مفتوح و از تاریخ 21 /3 /45 متواری میگردد.
15. برابر اعتراف سیدمحمدعلی میلانی و سیدصادق قمی عامل اصلی و محرک واقعی طلاب مخالف و ناراحت در سال 46 سیدعلی حسینی خامنهای بوده است.
16. در تاریخ 8 /1 /46 در مسجد جامع گوهرشاد علیه مصالح کشور سخنرانی و طلاب را دور خود جمع نموده، بهطور دستهجمعی با تظاهرات شدید به تمام امامان جماعت مراجعه و مصراً از آنها میخواهد که برله قمی نماز خود را تعطیل و به نفع قمی اقدام نموده تا از تبعید آزاد گردد، درنتیجه نظم حوزه علمیه و ائمه جماعت را به هم میزند.
17. در تاریخ 13 /1 /46 از ساعت 8 الی10 صبح به منزل آیتالله میلانی مراجعه و به میلانی اظهار مینماید «اعلامیهای صادر نمایید مبنی بر اینکه قمی بیتقصیر بوده و در عین بیتقصیری او را بیجهت تبعید کردهاند.» چون میلانی با صدور چنین اعلامیهای مخالفت مینماید، مصراً از میلانی تقاضا مینماید که درس و نماز خود را مبنی بر اعتراض به تبعید قمی تعطیل نماید.
18. مجدداً در تاریخ 25 /2 /46 فعالیت شدید جهت توزیع کتاب مضره «در قلمرو اسلام» را نموده. کتاب مزبور طی شماره 1552/ ﻫ1 ـ 31 /2 /46 به بازپرسی شعبه یکم دادگاه عادی 201 ارتش دوم ارسال گردیده است.
19. طبق اعلام مرکز سیدعلی حسینی خامنهای در سال 42 به اتفاق سیدجعفر طباطبایی قمی (معروف به علی حائری) به اتهام طبع و نشر اعلامیه مضره و تحریک مردم به جنگ و قتال و توهین به رئیس مملکت تحت تعقیب میباشد.
20. برابر نامه ضداطلاعات وابسته به لشکر 6 مشهد سیدعلی حسینی خامنهای به اتهام تحریک و تحریص مردم و فعالیت برعلیه مصالح کشور به زندان محکوم و در تاریخ 26 /4 /46 آزاد میگردد.
21. روز 13 /6 /47 به همراه عدهای از روحانیون و طلاب مخالف دولت از جمله سیدمحمود قمی به منطقه زلزلهزده جنوب خراسان بهمنظور کمک به زلزلهزدگان رفته و در محل بر له روحانیون مخالف دولت تبلیغ و علیه دولت و شیر و خورشید تبلیغ و مردم را تحریک مینماید.
22. در شب 28 /7 /47 سیدعلی حسینی خامنهای در هیئت فاطمیه فردوس روی منبر اظهار مینماید «چرا شما از حق خود دفاع نمیکنید که حق شما را میخورند؟ چرا مقامات تهران به فکر شما مردم نیستند که خانه درست کنند تا بچهها و پیرمردها از سرما جان ندهند؟» و بدینوسیله در تحریک مردم اقدام مینماید.
23. در تایخ 2 /9 /47 به همراه شیخ عباس طبسی به نزد قمی رفته و مرتب با قمی تماس گرفته و بدینوسیله نظرات وی را به طلاب ابلاغ و طلاب را تشویق به پشتیبانی از قمی مینماید.
24. روز 18 /4 /48 آیتالله گلپایگانی که جزو روحانیون ناراحت و مخالف دولت در قم میباشد به مشهد آمده، سیدعلی حسینی خامنهای ضمن ملاقات با وی طلاب را تحریک مینماید که از او تجلیل نموده، به نفعش تظاهر نمایند.
25. برابر اعلام سازمان مرکزی سیدعلی حسینی خامنهای در ماه مبارک رمضان سال 48 در مدرسه حاج عبدالحسین منبر رفته و بعضاً مبادرت به ایراد مطالب خلاف مصالح کشور و انتقادآمیز نموده است.
26. پس از بازداشت و تبعید قمی از مشهد، سیدعلی حسینی خامنهای طلاب را وادار به فعالیت به نفع وی نموده و و وادار مینماید که تلگرافاتی مبنی بر اعتراض به تبعید قمی مخابره نمایند.
27. شیخ بهاءالدین محلاتی5 که از شیراز به مشهد وارد و جزو روحانیون مخالف دولت و اقدامکننده علیه مصالح کشور بوده است، در تاریخ 7 /3 /49 سیدعلی حسینی خامنهای ضمن ملاقات با مشارالیه طلاب را وادار به فعالیت و تبلیغ برله وی نموده، بدینوسیله نظم حوزه علمیه را مختل مینماید.
28. در تاریخ 24 /3 /49 سیدعلی حسینی خامنهای به همراه شیخ عباس طبسی و شیخ محمدرضا محامی و سیدمهدی طباطبایی به نفع خمینی تبلیغ و فعالیت نموده، طلاب را تحریک و تحریص به فعالیت به نفع خمینی مینماید.
29. پس از فوت مرحوم حکیم، سیدعلی حسینی خامنهای به نفع خمینی تبلیغاتی نموده، طلاب را وادار مینماید که مردم را به خمینی ارجاع داده، از خمینی پشتیبانی نمایند. همچنین اقدام به تهیه اعلامیه مضره به نفع خمینی و علیه دولت نموده، وسیله طلاب تحریکشده توزیع میکند تا اینکه در تاریخ 22 /3 /49 با شیخ احمد کافی که یکی از وعاظ ناراحت مقیم مرکز است در مشهد تماس گرفته، پس از تماس با کافی فعالیت خود را به نفع خمینی شدید نموده، شایعه کذب کشته شدن سیدمحمدرضا سعیدی خراسانی را به دست مقامات دولتی در زندان مرکز اشاعه میدهد.
علیهذا با ارسال 28 برگ اوراق بازجویی از نامبرده فوق به انضمام دو برگ فتوکپی بازجویی از شیخ احمد ملازاده و فتوکپی اعلامیه مضره «حوزه علمیه مشهد» خواهشمند است دستور فرمایند از سرانجام رسیدگی به پرونده اتهامی مشارالیه، این سازمان را مستحضر سازند.
رئیس ساواک استان خراسان ـ شیخان
گیرنده: مدیریت کل اداره سوم (316) عطف به 3113 /316 ـ 6 /7 /49 جهت استحضار
خامنهای ـ 13 /7 /49 14 /7 14 /7 /49
توضیحات سند:
1. در اصل: مارکسیم و سوسیالسیم
2. در اوایل سال 1344 ش آقای خامنهای در تأسیس یک بنگاه انتشاراتی مشارکت کرد که به گفته مدیرعامل آن، محسن محسنیان، وی رئیس هیئت مدیره آن بود. (شرح اسم، زندگینامه آیتالله سیدعلی خامنهای، هدایتالله بهبودی، ص226)
3. آینده در قلمرو اسلام، نوشته سیدقطب، ترجمه و مقدمه مفصل آیتالله سیدعلی خامنهای.
4. ریاست دانشگاه الازهر مصر شیخ محمود شلتوت بود.
5. ر.ک: آیتالله حاج شیخ بهاءالدین محلاتی شیرازی به روایت اسناد ساواک، 2 جلد، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان خراسان رضوی- 06 صفحه 403