تاریخ سند: 7 تیر 1342
گزارش
متن سند:
[تاریخ:] 7 /4 /1342
گزارش
محترماً به عرض می رساند دیروز مورخه 6 /4 /42 ساعت 2 /1 18 آقای انزابی در مسجد شاهزاده، بالای منبر رفته پس از اینکه به شهدای راه دین اسلام، مشهد و قم صلوات فرستاد، اضافه کرد که شنیدم به آقای شریعتمدار[ی] (مجتهد) اجازه ملاقات با آقای خمینی را در زندان داده اند و آقا نیز در جواب گفته اند که اگر بنده به زندان جهت ملاقات آقای خمینی بروم مجبورم آقا را نیز با خودم همراه بیاورم. در غیر این صورت خودم نیز زندانی بشوم. در این موقع مردم گریه کردند. سپس گفت: «تیمورتاش1[را] که همه میشناسند زندانی ساخته بود و در آن سلولی مخصوص [قرار] داده بود به واعظ دانشمند همان عصر، و چون مبارزه او با دین اسلام بود، به این جهت شاه غضبش کرد و در همان سلول زندانی نمود. اینک خوب است دولت نیز در این تاریخ پند بگیرد. اگر درست توجه کنید می بینید مردم گرفتاریهای زیادی دارند باز همه را به دین اسلام فدایی می نمایند.» و بعد اضافه کرد: «با این که دولت سه نفر از واعظین شهر ما که همه شان نور چشم بنده هستند [را] زندانی کرده باز دیروز از آقایان اسنقی و بنابی، تعهد گرفته اند که منبر نروند، ولی نمیدانند که واعظ، تمام شدنی نیست.» مراتب جهت اطلاع، معروض می شود.
توضیحات سند:
1. عبدالحسین تیمورتاش در سال 1258ﻫ ش در یک خانوادۀ اشرافی در خراسان به دنیا آمد. در کودکی، توسط پدر به روسیه فرستاده شد. مدتی در عشقآباد و سپس در مدرسۀ نظامی «پطرزبوگ» (لنینگراد کنونی)، که ویژۀ فرزندان اشراف بود، به تحصیل پرداخت. تأثیر این دوران در شکلگیری شخصیت او چشمگیر بود. پس از بازگشت به ایران، نمایندۀ خراسان در دورۀ دوم مجلس شد. در سال 1297 حاکم گیلان گردید و در سال 1300 در کابینۀ سوم مشیرالدوله (حسن پیرنیا) وزیر عدلیه و در 1302 حاکم کرمان شد. در کابینۀ سوم و چهارم رضاخان سردار سپه (1303 ـ 1304) وزیر فوائد عامه بود و پس از جلوس رضاخان به سلطنت از 1304 وزیر دربار پهلوی گردید. تیمورتاش در 1311 دستگیر و 9 مهر ماه 1312 در زندان بطرز فجیعی کشته شد.
منبع:
کتاب
حجتالاسلام و المسلمین محمد حسین انزابی به روایت اسناد ساواک صفحه 69