موضوع : تظاهرات یهودیان در خیابانهای پایتخت
تاریخ سند: 29 خرداد 1346
موضوع : تظاهرات یهودیان در خیابانهای پایتخت
متن سند:
از : 9/ه به : 312 شماره : 1728 /9 ه با شروع بحران در خاورمیانه1 و فعالیت در کشورهای عربی برای اینکه جنگ بین اعراب و اسرائیل را به صورت جهاد و پیکار بین مسلمین و صهیونیزم معرفی نمایند در مشهد چشمها متوجه آیت الله میلانی که تنها مرجع شیعه در مشهد در حال حاضر می باشد گردید.آقای سید محمد حجازی و روحانی که اولی منشی مسائل مذهبی و دومی منشی مالی میلانی هستند در طی این چند روز اظهار می نمایند.
در دومین شب آغاز نبرد بین اعراب و اسرائیل و انتشار نامه آیت الله حکیم به عبدالرحمن عارف و تشویق و ترغیب مسلمین به جنگ با یهود بوسیله رادیو بغداد نامه ای آیت الله میلانی در مورد جنگ بین مسلمین و یهود تهیه می نماید.
محمد حجازی منشی و مباشر میلانی معتقد بود که در انتشار این نامه یکی از دو راه زیر را آقای میلانی در پیش خواهند گرفت یا نامه را به امضاء همه روحانیون مشهد خواهند رسانید و سپس منتشر خواهند نمود و حتی احتمال دارد به امضاء عده ای از علمای قم و تهران نیز برسانند و همچنان که روش ایشان تا کنون بوده است آرام و بی سر و صدا آنرا امضاء کنند و یا اینکه نظر خود را مستقیما به عراق برای علماء و مردم آنجا بفرستند و به وسیله پسرشان به اطلاع مردم و شیعیان آنجا برسانند پس از انتشار اعلامیه دولت و با توجه به این که وضع عراق بر خلاف گذشته ایجاب می کرد که رادیو بغداد چنین نامه هائی را منتشر کند و باز با توجه به این که احتمال دارد در ایران هر نوع عمل ایشان با عکس العمل شدید سازمان های اطلاعاتی مواجه گردد لذا ایشان شق دوم را انتخاب کردند و به وسائلی که در دست دارند نظریات خود را به وسیله پسرشان آقای سید نورالدین میلانی که نماینده ایشان در عراق است و در واقع واسطه بین ایشان و علمای عراق می باشند به اطلاع شیعیان عراق و دولت آن کشور رسانیدند و رادیو بغداد در شب بیستم خرداد در ساعت 9 و بیست دقیقه بعد از ظهر طی انتشار اخبار خود نظریات ایشان را که به وسیله پسرشان در طی یک سخنرانی در کربلا تهیه شده بود منتشر نمود بدین وسیله آیت الله میلانی هم توانست با زرنگی خاص خود از تعقیب و ممانعت از انتشار نظریاتش توسط ساواک جلوگیری نماید و هم موجودیت و نظریه خود را برای علمای شیعه و مردم جهان اعلان نماید.
ملاحظات : به گزارش عملیاتی خبر مراجعه فرمایند.
رونوشت در پرونده های نامبردگان ضمیمه گردید 18 /4 /46 در پرونده ح ـ س 862 بایگانی شود آقای ازغندی طی گزارش روزانه به عرض برسد.
آقای صابری بهره برداری و دستور مراقبت از فرزند میلانی که در عراق است داده شود.
30 /2 در گزارش روزانه درج شد.
صابری
توضیحات سند:
1 ـ در ششم خردادماه 46 با شلیک مصریها به هواپیمای متجاوز اسرائیل، اولین جرقه جنگ در خاورمیانه شروع شد، از این تاریخ نقطه شروع بحران در خاورمیانه آغاز گردید، تا آن که در یازدهم خردادماه 46 دولت های مصر و اردن، آمریکا را متهم به مداخله در جنگ به نفع اسرائیل کردند، گر چه در ظاهر دولت آمریکا و انگلیس، مانند کشورهای آلمان غربی، ژاپن و ترکیه اعلام بی طرفی کردند، لیکن رادیو قاهره اعلام کرد به علت مداخله آمریکا و انگلستان، مصر، کانال سوئز را بست، به دنبال این واقعه، دولت بغداد که تهدید کرده بود در صورت کمک غربیها به اسرائیل، اعراب جریان نفت خود را به غرب قطع می کنند، جریان نفت خود را قطع کرد.در این ایام اوضاع به شدت رو به بحران و نگران کننده بود.
تا آن که در 15 خرداد همان سال که مصادف 26 صفرالمظفر 1387 بود جنگ شش روزه اعراب و اسرائیل آغاز شد.
متعاقب آن در حوزه های علمیه نجف اشرف و قم و مشهد و در محافل روحانی جنب و جوش هایی به وجود آمد.
آیت الله العظمی حکیم در اعلامیه ای از عموم مسلمانان خواست، تا برای جهاد علیه صهیونیستها و رژیم اشغالگر قدس بپاخیزند.
صدور اعلامیه آیت الله حکیم، مصادف بود، با زمانی که، جنگ به اوج خود رسیده بود، به طوری که، یک روز پس از آغاز جنگ، یعنی در شانزدهم خردادماه 46 در اورشلیم جنگ به صورت تن به تن درآمده بود، مردم تهران طی راهپیمایی و تظاهرات که از سوی آیت الله غروی کاشانی رهبری می شد، انزجار خود را از اسرائیل اعلام داشتند، رژیم ستمشاهی پهلوی این تظاهرات را سرکوب، و آیت الله غروی کاشانی را دستگیر کرد.
حضرت آیت الله العظمی خمینی (ره) نیز، با انتشار اعلامیه یی، فروش نفت و هر گونه رابطه با اسرائیل را تحریم کرد، رادیو عراق که برنامه های عادی خود را قطع کرد، مبادرت به پخش اعلامیه آیت الله خمینی به دو زبان، عربی و فارسی کرد.
حضرت آیت الله العظمی میلانی نیز، در رابطه با جنگ مسلمین و اسرائیل اعلامیه یی منتشر کردند، ایشان در این اعلامیه از مسلمانان خواستند از هرگونه معامله و رفتار دوستانه با اسرائیل خودداری نمایند و به مصیبت دیدگان فلسطینی مساعدت نمایند.
تیمسار نصیری، رئیس ساواک، پس از انتشار این اعلامیه برای آیت الله میلانی پیغام فرستاده که «اقدام ایشان در نوشتن اعلامیه کاملاً به ضرر ایشان تمام خواهد شد، و در فرصت مناسب تلافی، می شود»* در همین راستا از سوی آیات عظام، مرعشی نجفی، سید عبداللّه شیرازی و جمعی از علمای قم اعلامیه هایی منتشر گردید.
آیت الله مرعشی نجفی، ضمن تقبیح حمله یهود علیه مسلمانان، مردم مسلمان را تشویق به مساعدت فلسطینیان نمودند، و مسلمین را از هر گونه کمک به اسرائیل منع کردند.
ایشان حسابی در بانک صادرات شعبه قم برای کمک به آسیب دیدگان افتتاح کرد.
که پس از مدتی این حساب از سوی رژیم که در واقع حامی اسرائیل بود بسته شد.
آیت الله خوئی نیز طی نامه یی به هویدا، پشتیبانی ایران از مسلمانان در جنگ با اسرائیل را خواستار شدند.
در همین راستا آیت الله سید عبداللّه شیرازی، نیز طی تلگرافی از هویدا خواستند تا «دست ایرانیان برای کمک به فلسطینیان بازگذاشته شود» اعراب که در این جنگ شش روزه شکست را پذیرفته بودند، با آتش بس موافقت کردند.
با شکست اعراب خصوصا مصریها ـ که رهبری آنها را جمال عبدالناصر در جنگ عهده دار بود ـ شاه ایران از شنیدن خبر شکست ناصر از فرط خوشحالی به هوا جست، و به همین مناسبت سکه های طلا، بین دوستان و نزدیکان خود تقسیم کرد!! ر.ک: غلامرضا کرباسچی، هفت هزار روز تاریخ ایران و انقلاب اسلامی، جلد اول، صص 293 تا 297.
* ر.ک : سند 174 ـ 8 /4 /46