وزارت امور خارجه
وزارت امور خارجه
متن سند:
مونیخ تاریخ:۲۷/۱۱/۱۳۴۱شماره: ۱۰۰/م
وزارت امور خارجه
پیرو نامه محرمانه شماره ۹۳ مورخ ۲۷/۱۰/۴۱ راجع به دستگیری دو نفر دانشجوی ایرانی به نام مهدی تهرانی و خسرو نراقی و تعقیب ثریا ثریا پور از طرف مقامات انتظامی باویر به علت فعالیت‌های کمونیستی تلوۀ رونوشت نامه شماره D D۲/۳۲۴/۶۲ مورخ ۸/۲/۱۹۶۳ رئیس شهربانی کل باویر و ترجمه فارسی آن جهت مزید استحضار ایفاد می‌گردد. بطوری که ملاحظه می‌فرمایند مقامات دولتی باویر اطلاعاتی درباره فعالیت‌های گذشته اشخاص فوق الذکر در ایران خواسته و تقاضا دارند چنانچه میسر باشد مقامات مربوطه شاهنشاهی معین فرمایند آیا نامبردگان را در تهران به عنوان داشتن مرام کمونیستی و عضویت در حزب منحله توده ایران بازداشت نموده‌اند یا دستگیری آنان مربوطه به اعمال دیگری به غیر از فعالیت‌های سیاسی بوده است.
بطوری که کسب اطلاع شده خسرو نراقی در زندان صراحتا اقرار نموده که در تهران عضویت جوانان حزب منحله توده ایران را داشته و در مونیخ نیز فعالیت‌های گذشته خود را دنبال نموده است ولی مهدی تهرانی به مقامات انتظامی درباره دستگیری و زندانی شدن خود در تهران اظهار داشته که نامبرده به علت ضدیت و تظاهر برعلیه مقامات عالیه مملکتی بازداشت شده و هیچگونه ارتباطی بین دستگیری او و عضویت نامبرده در حزب منحله توده ایران نبود است.
نظر به این که اطلاعاتی که مقامات انتظامی تهران درباره فعالیت‌های گذشته نامبردگان در اختیار مقامات انتظامی باویر قرار خواهند داد در نحوه محکومیت آنان بسیار مؤثر می‌باشد علیهذا خواهشمند است دستور فرمایند مراتب را هرچه زودتر به مقامات مربوطه اعلام و ترتیبی اتخاذ فرمایند تا اطلاعات لازم حتی المقدور در اسرع اوقات به مقامات انتظامی باویر داده شود.
جهت مزید استحضار قطعه روزنامه آبند سایتونگ و ترجمه فارسی آن به پیوست ایفاد می‌گردد بطوری که ملاحظه می‌فرمایند رفقای دستگیر شدگان و متهمین سعی می‌نمایند با ذکر مطالبی برخلاف حقیقت دستگیری رفقای خود را فقط مربوطه به فعالیت آنها بر ضد مقام شامخ سلطنت جلوه داده و اقدامات خود را مربوط به طرفداران آقای دکتر مصدق۱ و جبهه ملی قلمداد نمایند. توجهی که وزارت متبوع در ارسال اطلاعات مورد درخواست مقامات انتظامی باویر خواهند فرمود مسلما در مجازات و جلوگیری از اعمال رفقای دستگیرشدگان اثر کاملی خواهد داشت.
کنسول - پرویز سپهبدی
توضیحات سند:
_____۱- دکتر محمد مصدق در سال ۱۲۵۸ هجری شمسی در تهران به دنیا‌آمد و در ۱۷ سالگی مستوفی خراسان شد وی تحصیلات خود را در رشته حقوق در فرانسه و سوئیس به پایان رساند وی در کنار شهید مدرس، با قرارداد ننگین ۱۹۱۹ وثوق الدوله مخالفت کرد و در چندین کابینه به سمت وزارت رسید و در دوره ششم مجلس شورای ملی، در حالی که سن وی کمتر از سی سال (حد نصاب) بود به نمایندگی مجلس برگزیده شد و در دوره چهاردهم و شانزدهم مجلس نیز به نمایندگی مردم تهران انتخاب شد. وی از رهبران نهضت ملی شدن صنعت نفت می‌باشد که با تلاش مرحوم آیۀ الله سید ابوالقاسم کاشانی و علمای بزرگ و اعلام خطر کردن فدائیان اسلام، به نخست وزیری وی انجامید. اما نهایتا اختلافاتی بین رهبران مختلف نهضت بروز کرد. این اختلافات موجب از دست رفتن پشتیبانی قاطع مردم از رهبران نهضت و مصدق گردید، و زمینه‌ای برای کودتای‌آمریکایی ۲۸ مرداد شد. مصدق پس از ۲۸ مرداد دستگیر و زندانی و سپس به احمد آباد تبعید گردید. در دوران حکومت مصدق به دلیل حضور افراد مشکوک در درون حکومت و جبهه ملی نسبتاً برای شخصیت‌های اسلامی مشکلاتی پدید‌آمد. شهید نواب صفوی مدتها در زندان بود. نسبت به مراجع تهدیدهایی از سوی مدعیان جبهه ملی صورت می‌گرفت حتی ارتش از ورود مرحوم آیت‌الله سید اسدالله مدنی به آذرشهر ممانعت بعمل آمد. مصدق در ۱۴ اسفند ۱۳۴۵ در احمد آباد درگذشت. وی به دلیل وابستگی پدر و مادرش به خانواده قاجار، به مصدق السطنه ملقب گشت.