موضوع : آقای احمد آرامش
تاریخ سند: 6 مرداد 1342
موضوع : آقای احمد آرامش
متن سند:
شماره : 9801/ س ت آقای احمد آرامش1 این روزها سرگرم بررسی و مطالعه در امر انتخابات است و هدفش این است که بلکه موفق شود هر چه ممکن است زیادتر نماینده از گروه ترقیخواه کاندید و روانه مجلس نماید فعالیت وی در این باره بیشتر روی دید و بازدیدها صورت می گیرد.رفت و آمد در منزلش خصوصی و به طور تفرقه انجام می گیرد.
روز جمعه 4 /5 /42 در منزلش در حضور چند نفر اظهار نموده جای تعجب است که چطور شاه همه مسئولیت ها مخصوصا امور انتخاباتی مجلسین را رأسا تقبل و به عهده گرفته است.
در گذشته لااقل برای حفظ ظاهر هم شده بود گردش کار را به عهده فرمانداران و وزیر کشور واگذار می کرد ولی در این دوره می بینیم که هیچ کس به غیر از خود ایشان ارده ندارد.
در مورد آقای دکتر باهری وزیر دادگستری بحث نموده و با نهایت ناراحتی گفت این بچه بی آبرو برای حفظ مقام خود هرکاری که می خواهد می کند و مخصوصا از اقدامی که نموده تا با تصویبنامه وزراء بتوان محاکمه نمود بی اندازه انتقاد و بدگویی می نمود.
تعداد نسخه : 6 گیرندگان : اداره کل سوم (2 نسخه)
توضیحات سند:
1ـ احمد آرامش فرزند محمدعلی در سال 1287 شمسی در یزد به دنیا آمد.نام خانوادگی وی، شعله اشتری بود که بعدها آن را به آرامش تغییر داد.
در برخی مدارک تاریخ تولد وی 1283 ذکر شده است.
پس از گذراندن مقدمات، در سال 1306 به استخدام اداره فرهنگ یزد درآمد و به شغل معلمی مشغول گردید.
در سال 1310 به تهران آمد و در وزارت راه ـ سازمان راه آهن و اداره محاسبات اداره طرق و شوارع ـ شروع به کار کرد.
او که در حین اشتغال در کالج آمریکائی تهران به ادامه تحصیل پرداخته بود، در سال 1314 دیپلم گرفت و بعدها موفق به دریافت لیسانس اقتصاد سیاسی از مدرسه سیاسی شد.
و در این دوران، به انتشار دو کتاب، حاوی اسناد خرابکاری حزب توده دست زد.
وی در سال 1318 به وزارت دارایی منتقل شد و پس از چندی به وزارت پیشه و هنر رفت و در آنجا تا مقام مدیرکلی و معاونت وزارتخانه ارتقاء یافت.
احمد آرامش که در راه اندازی حزب دموکرات قوام السلطنه، نقش مؤثری داشت و مدتی دبیرکل آن حزب بود، در کابینه او به وزارت کار و تبلیغات رسید و با اخذ امتیاز روزنامه دیپلمات در سال 1325، از این روزنامه به عنوان ارگان حزب دموکرات، استفاده می کرد.
با سقوط کابینه قوام السلطنه، او تا سال 1328 به مشاغل آزاد و انتشار روزنامه دیپلمات مشغول بود.
تا اینکه در این سال به همکاری با هیئت مستشاری وزارت کار دعوت شد و به عنوان ناظر سازمان برنامه، انتخاب گردید و در عین حال مشاورت وزارت کار را نیز به عهده داشت.
وی که از شخصیت های مرموز تاریخ ایران به شمار می رود، در سال 1334 با همکاری افرادی چون، دکتر اسدی و دکتر نیاکی گروه ترقیخواهان ایران را شکل داد.
در این سمت با ابوالحسن ابتهاج به مخالفت برخاست و ضمن نوشتن کتابی تحت عنوان «چه سرهایی که بر سر نفت رفت» در سال 1336 به اجبار از وزارت کار کنار گذاشته شد.
وی در سال های 8 ـ 1337، انتشار مقالاتی تحت عنوان «چهارراه خاورمیانه» را شروع کرد و با مخالفت شدید سفارت آمریکا در تهران مواجه گردید.
او که در سال 1338 از خدمت دولت مستعفی گردیده بود، در سال 1339 بنابر ارتباط سببی که با شریف امامی داشت ـ همسر آرامش، خواهر شریف امامی بود ـ در کابینه وی به عنوان وزیر مشاور و قائم مقام نخست وزیر در سازمان برنامه، منصوب گردید.
احمد آرامش که با سقوط کابینه شریف امامی، از کار برکنار شده بود و در پرونده خود سابقه رهبری جوانان حزب دموکرات ایران، دبیرکلی آن حزب، ریاست انجمن روزنامه نگاران و رهبری گروه ترقیخواهان را داشت، به تشکیل حزبی تحت عنوان «حزب جمهوری خواهان «دست زد» و مکاتباتی را با سران کشور آمریکا شروع کرد که از جمله آن، نامه ای بود که خطاب به جانسون نوشت و در آن به انتقاد شدید از منصور، حزب ایران نوین و هویدا پرداخت و به همین مناسبت در سال 1344 دستگیر و به ده سال حبس محکوم شد که البته این مدت به 6 سال تقلیل یافت و وی در سال 1350 از زندان آزاد گردید.
او که قبل از این زندان طویل المدت، چند بار دیگر نیز برای مدت های کوتاهی دستگیر شده بود، پرده از چهره مرموز خود را در بازجویی مورخه 31 /1 /42، چنین برگرفت : «برای اولین بار است که فاش می کنم طرح کودتا علیه حکومت مصدق در منزل من صورت پذیرفت به این معنی که 3 نفر سرهنگ آمریکایی وابسته به «سیا» در اوایل تیر ماه 32 به تهران آمدند و چندین بار در منزل من جمع شده و نقشه کار را پی ریزی کردیم.
در ابتدا قرار بود کودتا در 25 /5 /32 انجام گیرد ولی موفق نشدیم و بالاخره در 28 مرداد ماه به نتیجه مطلوب رسید.
فلسفه اقدام ساقط کردن حکومت مصدق آن بود که می ترسیدم دکتر مصدق کرنسکی ایران بشود.
همین که کار کودتا خاتمه یافت و شاه به وطن بازگشت من فراموش شدم و خدمات من به حساب لیاقت خودشان عنوان شد.
» احمد آرامش پس از آزادی از زندان، شرح حالی از چگونگی و علت دستگیری خود، به همراه سختی ها و مرارت های داخل زندان و شکنجه های صورت گرفته را تحت عنوان «یادداشت های زندان» منتشر کرد.
وی در 24 مهر ماه 1352 در پارک لاله تهران به دست افراد ناشناسی کشته شد که برخی معتقدند این قتل به دست مأموران ساواک صورت گرفته است.