تاریخ سند: 30 دی 1341
موضوع: جلسه هفتگی جامعه سوسیالیستها و تحریم رفراندم
متن سند:
تاریخ: 30 /10 /41
شماره: اداره یکم عملیات- 1421 – 311 د 3
گزارش اطلاعات داخلی
موضوع: جلسه هفتگی جامعه سوسیالیستها و تحریم رفراندم
از ساعت ۱۸۳۰ روز شنبه 29 /10 /41 جلسه کمیته کارمندی حزب نیروی سوم (جامعه سوسیالیستهای ایران) در محل نشریات علم و زندگی واقع در خیابان شاهآباد فوقانی سینما سعدی تشکیل گردیده و آقایان خلیل ملکی شعاعی. درواری. ابقاء. دیزوند. افراشید. حمیدی، علی اشرف رضائی. کوثری. خلیلی و چند تن دیگر حضور داشتند. ابتداء منشور جبهه ملی که اخیراً انتشار یافته قرائت شد و در تفسیر آن خلیل ملکی بحث مشروحی ایراد کرد و با اشاره بموضوع اصلاحات ارضی گفت که متأسفانه هیئت حاکمه و در رأس آن شاه ابتکار عملیات را از جبهه ملی گرفت و ضرورت حفظ رژیم ایجاب کرد که فئودالیته تبدیل به بورژوازی مدرن بشود و در عین حال هیئت حاکمه پایگاه اجتماعی وسیعی بین دهقانان برای خود ایجاد نماید. خلیل ملکی سپس بذکر تاریخچهای پرداخت و گفت در زمان دکتر امینی و حوادث دانشگاه شاه با عجله بدنبال من فرستاد که نزد ایشان بروم و بسران جبهه ملی هم اطلاع بدهم بروند با او ملاقات نمایند آن وقتها شوروی مرتب بشاه حمله میکرد و موقعیت بینالمللی طوری بود که جبهه ملی میتوانست امتیازات مهمی بگیرد اما اینها که یا هیچ نمیخواهند یا همه چیز نرفتند و آن فرصت هم از دستشان رفت حالا خطر شوروی کم شده و آمریکا از این بابت نگرانی ندارد ابتکار عملیاتی هم که میبایستی بوسیله نیروهای مترقی انجام میگرفت بدست شاه و هیئت حاکمه افتاده است بنابراین دیگر به جبهه ملی احتیاجی نیست حتی خود من که یک وقتی نمره تلفن مستقیم سپهبد بختیار را داشتم و گاه و بیگاه با او صحبت میکردم حالا اگر بخواهم با رئیس سازمان امنیت صحبت کنم بمن راه نمیدهند. اسداله علم نقشی جدا از دیگر افراد هیئت حاکمه دارد خیلی مؤدب و سنگین است. با بسیاری از مخالفین از جمله دکتر بقائی نزدیک شده در منزلش بآنها ناهار داده است از من هم چند دفعه دعوت کرده و منتظر تعیین وقت از طرف من است که بروم منزلش.
راجع به لوایح ششگانه على اشرف رضائی کارمند اداره آمار وزارت صنایع و معادن گفت که از طرف مدیر کل صنعتی بتمام ادارات تابعه دستور داده شده که کارمندان روز شنبه شناسنامههای خود را همراه بیآورند یکنفر بازرس هم مأمور شده تا صورت اسامی کسانی را که رأی ندهند به وزیر گزارش نمایند چند نفر از حاضرین راجع بنظر حزب نیروی سوم در قبال تصویب ملی لوایح مزبور از آقای ملکی سئوال کردند وی پاسخ داد که ما مطلبی تهیه کردهایم و با یک یک مواد فوق مخالفت و رأی دادن به آن را تحریم نمودهایم مثلاً در مورد سپاه دانش من مدتها فکر میکردم ایده خوبی است اما از قرار معلوم فرهنگیان آن را نمیپسندند چند روز قبل که بوزارت فرهنگ رفته بودم دکتر مشایخی میگفت که ما مدت یکسال بود که با همکاری یونسکو و سازمان برنامه چهار برنامه ۵ ساله طرح ریزی کرده بودیم به طوری که بیسوادی در ایران ریشه کن بشود سازمان برنامه هم اعتباراتی برای اینکار تخصیص داد و در حسابی نگهداری میشد اما دکتر خانلری آمد و با پیش کشیدن سپاه دانش هم پولهای موجود را بمصرف رسانید و هم برنامههای ما را نقش بر آب کرد. ملی کردن جنگلها هم اگر چه فکر خوبی است ولی چون در مقابل آنها بمالکین پول پرداخت میشود ولو کم. باز نقض غرض است بطور خلاصه اینها برنامههائی است که هیئت حاکمه برای خودش طرح کرده و مورد قبول ما نیست بنابراین ما شرکت در رفراندم را تحریم میکنیم.
اداره دوم رونوشت این اطلاعیه را به پرونده حزب نیروی سوم ضمیمه خواهد نمود.
بنابراین این اطلاعیه به پرونده خلیل ملکی.......
منبع:
کتاب
خلیل ملکی به روایت اسناد ساواک صفحه 171