موضوع : ملاقات عده ای از عناصر جبهه ملی با آیت اله سیدرضا موسوی فرید زنجانی
تاریخ سند: 6 مهر 1344
موضوع : ملاقات عده ای از عناصر جبهه ملی با آیت اله سیدرضا موسوی فرید زنجانی
متن سند:
شماره : 16751 /20 الف ساعت 1500 روز 5 /7 /44 عده ای از عناصر جبهه ملی به ملاقات آیت اله زنجانی رفتند.ملاقات کنندگان حسین شاه حسینی.
ابوالفضل قاسمی و محمد شانه چی بودند.
ابتدا قاسمی گفت حضرت آقای زنجانی شاید در هیچ دوره از ادوار 24 ساله اخیر مبارزات ملی ایران.
نیروهای ملی مثل امروز دچار فقدان کادر رهبری نشده باشد.
مردم در هر طبقات آمادگی برای مبارزه دارند ولی کسی نیست آنها را هدایت و رهبری کند ما که مدتی است به اتفاق عده ای از دوستان جمع شده ایم نتیجه مطالعات ما بدین جا رسیده که احساس مبرم به یک کادر رهبری مینمایم تا در یک سپاه پرچم مبارزه نباشد مردم را نمیتوان به خوبی متشکل کرد.
امروز شما که دارای خصائل رهبری کامل هستید تنها مشعلی میباشد که میتوانید فرا راه ملت را روشن کنید ما از شما میخواهیم رهبری مبارزات را بپذیرید تا بتوانیم نیروی لازم را برای اینکار متشکل کنیم.
آیت اله زنجانی گفت آقا چه باید کرد کسی پیدا نمیشود.
من مدتی است میکوشم عده ای را متشکل سازم تا این رهبری را به عهده بگیرند ولی کسی نمیآید من معتقدم شما بیشتر دنبال جستجوی رهبر یا رهبران نباشید مبارزات خود را آنهم به طور سری شروع کنید ما هم کم کم تائید خواهیم کرد.
من با مبارزات علنی موافق نیستم چه نتیجه اینهمه مبارزه آنهمه داد میزدند چهارچوبه قانون اساسی یکجا کشید؟ بنابراین باید مبارزات سری را پیش گیریم که آزاد خواهیم بود هر روشی را اتخاذ کنیم.
شاه حسینی گفت حضرت آقای زنجانی با اختلافاتیکه دو سال پیش بین رهبران جبهه ملی افتاده در نتیجه مبارزه متوقف شد ما دنبال کسی میگردیم که هم وجهه مذهبی و هم ملی داشته باشد به اصطلاح هم طرفداران دکتر مصدق و هم هواخواهان آیت اله خمینی او را بپذیرند شما تنها کسی هستید که این دو صفت را دارید بنشینید وضع ما را روشن کنید.
هدف و خط مشی مبارزه را تعیین نمائید ما حاضریم تا پای جان در راه ملت بکوشیم.
آیت اله زنجانی گفت تنها با من کار درست نمیشود و اگر من علنی شروع به کار کنم سازمان امنیت مرا در زنجان مقیم میکند نتیجه ای نمیگیریم.
یک کار خوبی که الان میشود کرد این است شمار کادری درست کنید که اسناد و مدارک و اطلاعات مفید و مهم را بدست آورد و سپس سازمانی ایجاد کنید این اطلاعات را چاپ و نشر دهد بنابراین از این راه شروع به کار کنید.
بهتر است ما هم که تکذیب نکنیم کم کم پیش میروید آنوقت همه دوروبر شما جمع میشوند.
بالاخره بعد از بحث های زیاد بنا شد درباره پیشنهاد آیت اله زنجانی تهیه یک کادر جمع آوری اطلاعات و اخبار و چاپ و نشر آن مطالعه شود و امکانات کار گزارش گردد.
عینا اقدام به اداره 1 ارسال میگردد شماره 8 /7 در بولتن روز 8 /7 /44 درج شد.
دستور داده شد مطالب کلی و لازم جهت بولتن آماده شود.
مفهوم مخالفت این است که کادر رهبری مفهوم ندارد.
توضیحات سند:
* در سالهای پس از قیام 15 خرداد 1342 سه گروه مختلف در بین مذهبیها شکل گرفت گروه نخست افرادی همچون آیت الله خویی.مرعشی و خراسانی که اعتقاد به دوری روحانیون از سیاست داشتند.
گروه دوم روحانیان مخالف میانه رو بودند این گروه توسط آیت الله محمدرضا گلپایگانی، محمد مهدی میلانی در مشهد و کاظم شریعتمداری رهبری می شد.
از افراد برجسته این گروه نمی توان به آیت الله زنجانی اشاره کرد روحانی آذری زبان که از مصدق و نهضت مقاومت ملی پشتیبانی کرده بود و با جبهه ملی و نهضت آزادی رابطه نزدیک داشت.
این گروه گرچه در مسایل راجع به رای زنان و اصلاحات ارضی مخالف رژیم بودند ولی ترجیح می دادند با شاه ارتباط داشته باشند و از این طریق سیاستهای حکومت را تعدیل کنند پس از شکست جبهه ملی دوم و تشکیل جبهه ملی سوم رهبران این جبهه در صدد یافتن پارامترهای مناسب برای ادامه مبارزه بودند و در این میان می خواستند با تمسک به رهبری مذهبی از طریق آیت الله زنجانی بتوانند پیوندی با مذهبیون و توده مردم برقرار کنند که این امر با مخالفت وی روبرو شد.
برای اطلاع بیشتر رجوع کنید به جلد 2 کتاب تاریخ 25 ساله ایران تالیف سرهنگ نجاتی (تهران : رسانه 1371)