موضوع: مراجعت دو نفر از روحانیون کرمان از قم
تاریخ سند: 13 اسفند 1348
موضوع: مراجعت دو نفر از روحانیون کرمان از قم
متن سند:
شماره: 14816 /8 ﻫ تاریخ:13 /12 /1348از: ساواک کرمان
موضوع: مراجعت دو نفر از روحانیون کرمان از قم
روز سه‌شنبه 12 /12 /48 سیدیحیی جعفری و شیخ محمد کافی که جهت گردش و زیارت به قم مسافرت نموده بودند به کرمان مراجعت کلیه طلاب در مدرسه معصومیه از آنان دیدن نمودند.
نامبردگان بالا از وضع طلاب علوم دینی در حوزه‌های علمیه قم برای طلاب کرمانی صحبت و نیز سیدیحیی جعفری اضافه کرد در حال حاضر خبر قابل توجهی در قم نبود و اضافه نمود در طول اقامت در شهرستان مزبور مهمان شیخ مرتضی فهیم بودیم و نیز از سیدحسن میرتاج‌الدینی شیخ محمد دهخدایی و سیدیحیی موسوی نسب کبوترخانی هم ملاقات کرده‌اند و با چند نفر از طلاب سرشناس قمی آشنا گردیده‌اند نامبردگان اظهار داشته‌اند از آیت‌اله شریعتمداری1 دیدن کرده و از وضع بد طلاب علوم دینی کرمان اظهار نارضایتی نموده‌اند.
نظریه منبع ـ منظور نامبرده از وضع بد طلاب علوم دینی کمی حقوق و درآمد بوده و گویا سیدیحیی جعفری از آیت‌اله شریعتمداری خواسته است که در صورت امکان کمک‌هایی به حوزه علمیه کرمان بشود.
نظریه رهبر عملیات ـ به گزارش عملیاتی خبر مراجعه شود.
رونوشت برابر اصل است
اصل در پرونده 161125 بایگانی است.
رونوشت در پرونده سیدیحیی جعفری ضمیمه و بایگانی شود.
سبکر ـ 20 /12 /48
توضیحات سند:
1. سیدکاظم شریعتمدارى، فرزند حسن در سال 1283ﻫ ش در تبریز متولد شد. تحصیلات مقدماتی را در تبریز شروع کرد و سطوح و فقه و اصول را از میرزا ابوالحسن انگجی فرا گرفت. سپس در سال 1305 به قم رفت و در حوزه‌ی درس مرحوم حاج شیخ عبدالکریم حائری حاضر شد.بعد از مدتی به نجف اشرف رفت و از اساتید آنجا از جمله مرحوم نائینی، آقا ضیاء عراقی و آقا سید ابوالحسن اصفهانی کسب علم کرد و سپس اجازه‌ی اجتهاد یافت. در سال 1313 به تبریز مراجعت نمود. در ششم خرداد 1326 هنگامی که شاه به مدرسه‌ی طالبیه‌ی تبریز آمده بود، از شاه استقبال به عمل آورد. این موضوع ادامه کار وی در آذربایجان را دشوار ساخت، لذا راهی قم شد. از آن زمان تا پیروزی انقلاب اسلامی ارتباط خود را به طور پنهانی با دربار حفظ کرد. اگرچه در بعضی موارد مخالفت‌هایی نیز با اقدامات رژیم می‌نمود. موسسه‌ی دارالتبلیغ اسلامی، بنا به دستور وی در قم در سال 1344 افتتاح شد. به ادعای طرفداران این مؤسسه، دارالتبلیغ جهت احیای دین اسلام پایه ریزی شد؛ اما مخالفان آن از جمله امام خمینی(ره) آن را با توجه به شرایط اجتماعی و سیاسی به نفع رژیم شاه می‌دانستند. اواخر سال 1345، مقامات ساواک با وی ملاقات کردند و طرح آزمایش طلاب و اعزام آنها را به سربازی مطرح کردند و شریعتمداری طرح را تأیید کرد. بعد از درگذشت آیت‌الله حکیم، شاه در دوازدهم خرداد 1349 تلگرامی به همین مناسبت خطاب به وی ارسال داشت و وی در شانزدهم به تلگرام شاه پاسخ گفت. وی با عناصر رژیم شاه ارتباط داشت و رهنمودهایی را به رژیم ارائه می‌داد که چگونه با عناصر انقلابی برخورد کند و امام خمینی(ره) را محدود نمایند. وی بارها با بهبودی و انصاری به عنوان نمایندگان شاه ملاقات داشت. مدتی پس از انقلاب و اندکی پس از تشکیل حزب جمهوری اسلامی، حزب خلق مسلمان با تأیید و حمایت او شروع به فعالیت کرد. این حزب نظرات انتقادی نسبت به نظام داشت و آیت‌الله شریعتمداری را قبول داشتند. در 15 آذر سال 1358 رادیو و تلویزیون تبریز توسط حزب خلق مسلمان اشغال شد و با قطع خبر ساعت 2 صدای جمهوری اسلامی، اعلامیه‌های شریعتمداری و حزب خلق را قرائت کردند و ضمن آن خواستار آن شدند متجاوزان به خانه‌ی شریعتمداری، دستگیر و مسئولان غیر بومی تبریز اخراج شوند و انتصابات حتماً با تایید شریعتمداری باشد. سه روز بعد رادیو و تلویزیون از اشغال خارج شد و کار عادی خود را شروع کرد. روز 14 دی ماه دوباره رادیو و تلویزیون تبریز اشغال شد. در قم نیز طرفداران وی تظاهرات کردند و شعار «رهبر ما شریعتمدار، زنده باد شریعتمدار» سر دادند و سپس با سپاه پاسداران و حزب‌الله درگیر شدند و در نهایت در ساعت 2 بعداز ظهر، معرکه را ترک کردند.
در پی این حادثه، جامعه‌ی مدرسین حوزه‌ی علمیه‌ی قم طی اعلامیه‌ای از شریعتمداری انتقاد کرد. فردای آن روز مردم به کمک سپاه پاسداران، رادیو و تلویزیون را بعد از ساعت‌ها درگیری خونین از دست طرفداران شریعتمداری خارج کردند. با اعتراف توطئه‌گران کودتای نوژه مشخص شد آیت‌الله شریعتمداری در جریان کودتا قرار داشته و قول حمایت به آنها داده است. بعد از افشای این توطئه و جریان کودتای قطب‌زاده و همکاری شریعتمداری با آنان، وی در سال 1361 ش از طرف جامعه‌ی مدرسین حوزه‌ی علمیه‌ی قم از مرجعیت خلع شد و سرانجام در سال 1365 ش به دنبال یک بیماری سه ماهه از دنیا رفت.