صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

سیدمحمود قمی ضمن مذاکره با فردی (احتمالاً یکی از امرا بوده) بیان داشت رادیو بی‌بی‌سی بیان داشته

تاریخ سند: 20 آبان 1357


سیدمحمود قمی ضمن مذاکره با فردی (احتمالاً یکی از امرا بوده) بیان داشت رادیو بی‌بی‌سی بیان داشته


متن سند:

از: 9 ﻫ 1 تاریخ:20 /8 /1357
به: 312 شماره: 20713 /9 ﻫ 1

سیدمحمود قمی ضمن مذاکره با فردی (احتمالاً یکی از امرا بوده) بیان داشت رادیو بی‌بی‌سی بیان داشته تا زمانی که توپ و تانک در خیابانهای شهرهای ایران وجود دارد بعضی ‌از کشورها با ایران معامله نخواهند کرد، چون به ثبات کشور ایران اطمینان ندارند. مخاطب سئوال کرد تو چه فکر می‌کنی. نامبرده جواب داد چنانچه دستگاه خوب عمل نماید و یک دولت خدمتگزار و صحیح‌العمل و مقتضی با وضع...[ناخوانا] سر کار بیاورد، مسلط خواهد شد. مخاطب گفت چرا این مطلب را به تهران نمی‌گوئید. جواب داد گفتیم و به عرض هم رساندند و بعد از روی کار آمدن دولت نظامی، دو نفر از طرف کد 66 به مشهد آمدند و با آقا مذاکره نمودند. ضمناً استاندار خراسان تعویض احتمالاً سیدجلال‌الدین تهرانی1 یا سپهبد امیرعزیزی2 به این سمت منصوب خواهد شد.
نظریه . مذاکرات فوق صحت دارد. احتمالاً فرماندار نظامی مشهد با وی مذاکره نموده است.
شیخان

توضیحات سند:

1. سیدجلال‌الدین تهرانى، فرزند حاج میرزا سیدعلى شیخ‌الاسلام در سال 1272 ﻫ ش در تهران متولد شد. وى در دوره حکومت احمدشاه قاجار طلبه علوم دینى بود. در 16 مهر 1307 و در جریان دستگیرى مرحوم مدرس بازداشت و به نظمیه منتقل شد. او در همان سال انتشار «گاهنامه» را آغاز کرد. پس از اتمام تحصیلات علوم دینى به علت آشنایى که با علم نجوم داشت، در سال 1313 از طرف دولت به بلژیک و فرانسه سفر کرد و به مطالعه پرداخت و مدتى در بروکسل به تدریس مشغول شد. در سال 1325 به ایران مراجعت و به کارهاى دولتى پرداخت، در سال 1326 در کابینه قوام‌السلطنه وزیر مشاور و معاون پارلمانى شد و پس از آن در کابینه‌هاى ساعد و على منصور وزارت پست و تلگراف را به عهده گرفت و در سال 1330 از سوى دکتر مصدق به نیابت تولیت آستان قدس رضوى و استاندارى خراسان منصوب شد. وى از بهمن 1332 تا بهمن 1336 وزیرمختار و سپس سفیر کبیر ایران در بلژیک بود. پس از آن در مهر 1337 از تبریز به عنوان سناتور انتصابى شاه راهى مجلس سنا شد و در دوره سوم این مجلس (فروردین 1339 تا اردیبهشت 1340) فعالیت مى‌کرد و طرفدار سیاست استعمارى انگلیس بود. وی روابط بسیار نزدیکى با شاه داشت و در جلسات هفتگى که در منزلش تشکیل مى‌شد، بسیار از شاه تمجید مى‌کرد. برگزارى جشن‌هاى 2500 ساله شاهنشاهى را تأیید و از روحانیون به بدى سخن مى‌گفت؛ اما کنار آمدن با آنها را براى رسیدن به اهداف ضرورى مى‌دانست. در اسناد ساواک، وى فردى بدخلق و بى‌تدبیر و در عین حال مخالف و ضد دولت و معتقد به نظام شاهنشاهى معرفى شده است. به کابینه هویدا رأى کبود داد و پس از اتمام دوره سناتورى دیگر شغلى به او داده نشد تا آن که در 23 دى ماه 1357 به سمت رئیس شوراى سلطنت انتخاب شد و شرایط را براى خروج شاه از ایران فراهم آورد و پس از چندى براى دیدار با حضرت امام(ره) به پاریس رفت. در آنجا پس از استعفاء از ریاست شوراى سلطنت و غیرقانونى خواندن آن شورا، موفق به دیدار رهبر انقلاب در نوفل لوشاتو شد.
وى که قبلاً کلیه اموال خود از جمله محل سکونتش را در سه راه امین حضور خیابان رى، وقف آستان قدس رضوى کرده بود، دیگر تا آخر عمر به ایران بازنگشت. سید جلال‌الدین تهرانى در سال 1366 در پاریس درگذشت و جنازه‌اش پس از انتقال به ایران، به خاک سپرده شد.
2. سپهبد سیدصادق امیرعزیزى، فرزند عبدالرحیم در سال 1283 ﻫ ش، در تهران متولد شد. پس از به پایان رساندن تحصیلات ابتدایى و متوسطه، دوره دانشکده افسرى و دانشگاه جنگ را نیز گذراند. وى در مهرماه 1302 وارد خدمت ارتش شد و اولین پست مهمش آجودانى هنگ مستقل گیلان بود. او در اول مهرماه 1326 در حالى که فرماندهى لشکر فارس را بر عهده داشت، به درجه سرلشگرى رسید. سپهبد امیرعزیزی در کابینه‌های شریف‌امامی، علی امینی و اسدالله علم(1339 ـ 1342) وزیر کشور بود. سپهبد امیر عزیزى در 29 اردیبهشت 1342 به عنوان استاندار خراسان انتخاب شد و سپس نیابت تولیت آستان قدس رضوى را نیز عهده‌دار شد و تا مهرماه 1344 این سمت را برعهده داشت. در سوم تیرماه 1344 به ریاست کمیته همکارى بین‌المللى در استان خراسان انتخاب شد. وى در نیمه اول سال 1357 مجدداً استاندار خراسان شد. امیر عزیزی در 14 دى ماه استعفا داد و به تهران آمد و در دولت ازهارى به عنوان وزیر کشور انتخاب شد. وی در سال 1371 در پاریس درگذشت.

منبع:

کتاب انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان خراسان رضوی- 17 صفحه 15

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.