تلگرافات وارده
تاریخ سند: 2 شهریور 1342
تلگرافات وارده
متن سند:
از: تبریز به: تهران شمـاره: 6002 شماره های عطفی ـ پیرو 778ـ2 /6 /42 پس از انتشار اعلامیه های سه نفر از مراجع تقلید دو نفر از وعاظ به نام انزابی و ناصرزاده به دستور میرزا محمدعلی قاضی طباطبایی و میرزا عبداللّه مجتهدی مردم را در مساجد جمع و اعلامیه های منتشره را به مردم قرائت و آنان را تحریک به عدم شرکت در انتخابات می نمودند1 و چنین تصمیم گرفته اند که این جریان را هر روز تجدید نمایند روی این اصل ساعت 8 امروز کمیته مبادله اطلاعاتی در استانداری تشکیل و تصمیم گرفته شد نظر به اینکه این عمل و سایر اعمال روحانیون اثر سوئی در بین مردم خواهد داشت و اگر شدت عملی انجام نگیرد آقایان جری تر شده و همه روزه حوادثی ایجاد خواهند کرد که ممکن است عواقب وخیمی داشته باشد بنابراین نظر داده می شود که آقایان حاجی میرزا عبداللّه مجتهدی ـ میرزا محمد علی قاضی طباطبایی ـ سیداحمد خسرو شاهی ـ حاجی میرزا حسن ناصر زاده ـ محمد حسین انزابی ـ و میرزا محمد علی انگجی که محرکین اصلی هستند دستگیر و به مرکز اعزام شوند گرچه این عمل عکس العمل شدیدی در بین بازاریان و مردم خواهد داشت و حتی ممکن است منجر به بستن بازار و تصادفاتی بشود ولی اگر بیشتر از این با آقایان مدارا و فرصت تحریکات داده شود به تجری آنان افزوده و چه بسا ممکن است عواقب ناگوارتری پیش آید در نتیجه قرار شد موضوع این صورتجلسه از نظر حفظ سیاست کلی کشور از طرف ساواک به مرکز گزارش و کسب تکلیف گردد.مقرر فرمایید نظریه عالی را امر بابلاغ فرمایند.
780ـ2 /6 /42 مهرداد اصل در پرونده بایگانی است و در پرونده قاضی طباطبایی ضمیمه شود.
توضیحات سند:
1ـ در تاریخ 26 /6 /1342 انتخابات دوره بیست و یکم مجلس شورای ملی و دوره چهارم مجلس سنا در تمام ایران آغاز شد.قبلاً در تاریخ 9 /6 /1342 کنگره آزاد زنان و مردان فهرست نمایندگان مجلسین را ارائه نمود.
این اولین بار بود که دولت رسما انتخابات را به انتصابات تبدیل کرد و همین فهرست نیز از صندوق بیرون آمد.
مجموع نمایندگان این دوره 194 نفر بودند و برای اولین بار شش تن از زنان به نمایندگی انتخاب شدند با توجه به ماهیت دین زدایی چنین انتخاباتی که در پوشش آزادی و حق رأی زنان انجام می گرفت.
انتخابات مزبور از سوی بسیاری از علماء و بزرگان بیداردل تحریم شد و علماء و برخی گروهها با انتشار اعلامیه مردم را به شرکت نکردن در انتخابات تشویق نموده و از آنان خواستند تا در اعتصاب 13 /7 /42 شرکت نمایند.
در موعد مقرر بازارها و بیشتر دکاکین خیابانهای تهران بسته شد و تظاهرات وسیعی در حومه بازار به وقوع پیوست که باحمله ادامه پاورقی از صفحه قبل پلیس سرکوب شد و این اولین تظاهرات خیابانی از طرف مردم پس از فاجعه خونین پانزده خرداد بود.
ر.ک: بررسی و تحلیلی از نهضت امام خمینی، سید حمید روحانی.
روز شمار تاریخ ایران، ج2، باقر عاقلی