صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

مذاکرات تیمسار سپهبد نصیری و آقای مهندس والا

تاریخ سند: 28 اسفند 1344


مذاکرات تیمسار سپهبد نصیری و آقای مهندس والا


متن سند:

تیمسار سپهبد نصیری ـ در نطقی که در مجلس علیه بودجه شد شما ضمن صحبت مطالبی را از روی یادداشت میخواندید.
این مطالب را خودتان تهیه کرده بودید یا اینکه حزب تهیه کرده بود؟ آقای مهندس والا ـ بعد از آنکه اعلام شد که اقلیت صحبت نمیکند حزب هم در کمیته مرکزی با حضور پروفسور عدل باین نتیجه رسید که گزارشی تهیه کند و بشرفعرض برساند.
در کمیته دو نفر از فراکسیون تعیین شد که این موضوع را بررسی کند.
وقتی رسیدگی کردیم باین نتیجه رسیدیم که نطق هائی که دولت میکند بهیچوجه صحیح نیست.
تیمسار سپهبد نصیری ـ من نمیخواهم در اصل مطلب وارد شوم چه کسی گزارش را تهیه کرد؟ آقای مهندس والا ـ در کمیته ای که در حزب تعیین شد ما گزارشی تهیه کردیم و قرار بود روز سه شنبه به پروفسور عدل بدهیم که بشرفعرض برساند.
بعد فکر کردیم پنجشنبه دولت متمم بودجه را میگذارد چون دیگر دیر شده بود ما خود گزارش را خواندیم.
تیمسار سپهبد نصیری ـ کمیته مالی چه اشخاصی هستند.
آقای مهندس والا ـ آقای مستوفی ـ آقای مشار.
اگر شما این نت ها را مطالعه کنید میبینید در آن نوشته از شرفعرض همایونی بگذرد.
تیمسار سپهبد نصیری ـ چیزی که این حساسیت را داشته و میخواستید بشرفعرض برسانید چرا آنرا بعرض نرسانده خواندید؟ آقای مهندس والا ـ ما فرصت نداشتیم که آنرا بعرض برسانیم.
تیمسار سپهبد نصیری ـ با تماس تلفنی با پروفسور عدل میتوانستید کسب تکلیف کنید.
آقای مهندس والا ـ ما قرار بود آنرا به رامبد بدهیم چون ماشین شده آن اغلاطی داشت دادیم به حزب تصحیح کند.
چهارشنبه در دفتر پروفسور جمع شدیم چون فکر کردیم اگر برود و برگردد وقت میگیرد گفتیم از فرصت قبل از دستور استفاده کنیم و چون نطق قبل از دستور نبود باینجهت ساعت 4 به مجلس آمدیم که وقت بگیریم.
عین گزارش را خواندیم و فکر نمیکنم چیزی در گزارش باشد که باعث ناراحتی باشد.
تیمسار سپهبد نصیری ـ کمیته مالی چه افرادی بودند؟ آقای مهندس والا ـ کمیته مالی عبارت بودند از مستوفی ـ مشار ـ دکتر احسانی (مدیر کل سابق وزارت دارائی) آقای یوسفی (مدیر کل سابق وزارت دارائی همدان) تیمسار سپهبد نصیری ـ همه این افراد در کمیسیون مالی بودند که این موضوع تهیه شد؟ مهندس والا ـ بله تیمسار سپهبد نصیری ـ قسمتی را که در مجلس قرائت کردید با موافقت چه اشخاصی بوده؟ آقای مهندس والا ـ با موافقت مستوفی ـ مشار ـ صالح اعظم و رامبد.
تیمسار سپهبد نصیری ـ خود رامبد.
پس کمیسیون مالی نبوده آقای مهندس والا ـ روز اول در کمیسیون مالی بحث شد و این نوشته از روی یادداشت ها تهیه شد.
تیمسار سپهبد نصیری ـ همه یادداشت داشتند؟ آقای مهندس والا ـ نه اینها مطالبی بودند که عنوان شدند که مثلا وضع ارزی ما چیست.
بودجه چگونه است و غیره ما همه این مطالب را یادداشت کردیم و روی کاغذ آوردیم.
تیمسار سپهبد نصیری ـ چه کسی آن را روی کاغذ آورد آقای مهندس والا ـ شخص معینی ندارد.
بعدا در فراکسیون قسمتهائی از آن را خواندیم.
تیمسار سپهبد نصیری ـ فراکسیون در کجا تشکیل شد؟ آقای مهندس والا ـ در دفتر آقای رامبد تشکیل شده بود که چند نفر از رفقا هم در آنجا بودند تیمسار سپهبد نصیری ـ چه کسانی بودند؟ آقای مهندس والا ـ دکتر حنیفه رمضانی ـ دکتر سعید حکمت ـ مهندس بهبودی ـ فخر طباطبائی ـ بختیار و دکتر جعفری آمدند و رفتند.
تیمسار سپهبد نصیری ـ اینکه بکلی از کمیسیون مالی خارج شد.
همه با این نوشته متفق بودند که شما آنرا قرائت کردید؟ کسی با آن مخالفت نکرد؟ آقای مهندس والا ـ آنجا راجع به صحبت کردن و طرز صحبت کردن بحث شد.
تیمسار سپهبد نصیری ـ شما گفتید اول در حزب بحث شد بعد در کمیسیون و مشار ـ مستوفی ـ صالح اعظم و یکی دو نفر دیگر مطالب میدادند.
شما نوشتید؟ آقای مهندس والا ـ بخط صالح اعظم نوشته شد.
تیمسار سپهبد نصیری ـ کی دیکته کرد؟ آقای مهندس والا ـ همه ما ولی مستوفی تصحیح کرد و بعد بمن داده شد و من جمله بندی عبارت ها را درست کردم.
تیمسار سپهبد نصیری ـ آن چند نفر هم در تنظیم گزارش با شما شرکت داشتند؟ آقای مهندس والا ـ بخط صالح اعظم بود بعد من در دفتر خودم آنرا ماشین کردم و اصلاح کردم و بعد به مستوفی دادم که ارقام آنرا تصحیح کند بعد به رامبد داده شد که مطالعه کند تا روز چهارشنبه که پیش او رفتیم.
تیمسار سپهبد نصیری ـ چه کسانی آنجا بودند؟ آقای مهندس والا ـ اول من رفتم بعد مهندس بهبودی آمد و بعد هم موقر آمد که زود رفت.
پس از خواندن گزارش گفتیم که با رئیس صحبت کنیم ببینیم او اجازه میدهد یا نه؟ تیمسار سپهبد نصیری ـ من به مجلس و یا متن آن کاری ندارم.
پس در دفتر رامبد چند نفری این گزارش را تائید کردند و با این متنی که شما نوشته بودید موافقت داشتند.
آقای مهندس والا ـ رامبد خواند و موافق بود.
تیمسار سپهبد نصیری ـ دیگر چه کسی؟ آقای مهندس والا ـ نمیدانم مهندس بهبودی هم بود یا نه؟ میخواهید سئوال کنم؟ تیمسار سپهبد نصیری ـ نه لزومی ندارد.
آقای مهندس والا ـ در فراکسیون نمیدانم عینا خواند شد و یا بحث شد.
تیمسار سپهبد نصیری ـ همه با این مطلب موافق بودند.
هیچکس مخالفت و یا اظهار عقیده ای نکرد؟ آقای مهندس والا ـ راجع باین مطلب صحبت نشد.
راجع به صحبت کردن و اینکه چه کسی صحبت کند بود.
تیمسار سپهبد نصیری ـ پس با این ترتیب این نوشته تصویب نشده خوانده شد.
آقای مهندس والا ـ تصویب شد ولی الان درست خاطرم نیست که تمام این نوشته آن روز خوانده شد یا نه؟ تیمسار سپهبد نصیری ـ بطوریکه توضیح دادید هر کس در جلسه اول مطالبی را اظهار کرد و این مطالب یادداشت شد.
کی آنرا تهیه کرد؟ آقای مهندس والا ـ بخط صالح اعظم بود.
چیزهائی را که صحبت میشد ایشان یادداشت میکرد.
دفعه اول صحبت ها کلی بود که بودجه چه عیب هائی دارد.
سپهبد نصیری ـ کی یادداشت میکرد.
آقای مهندس والا ـ اول من یادداشت میکردم.
بعد از آنکه قرار شد صحبت نکنیم گفتییم گزارش تهیه کنیم.
قرار شد مستوفی ـ صالح اعظم ـ مشار و کمیسیون مالی مطالب را تهیه کنند.
وقتی آنها میگفتند صالح اعظم مینوشت.
تیمسار سپهبد نصیری ـ پس اعضاء کمیسیون مالی اظهاراتشان توسط صالح اعظم نوشته شد؟ آقای مهندس والا ـ بله بعد نوشته بمن داده شد.
من خواندم و اصلاح کردم.
روز دوشنبه بود.
سه شنبه بردم به دفتر.
تیمسار سپهبد نصیری ـ در کجا خواندید؟ آقای مهندس والا ـ در حزب.
در کمیسیون مالی حزب.
پنج نفری آنجا بودند.
بعد من بردم دفتر و ماشین کردم و بعد به آقای مستوفی دادم که تصحیح کنند تا ارقام غلط نباشد.
روز چهارشنبه دادیم حزب مطالعه کرد و یک نسخه آنرا به آقای رامبد دادیم ساعت 11 آمدیم که ببینیم چه کنیم.
به حضور اعلیحضرت بفرستیم و یا در مجلس بخوانیم.
تیمسار سپهبد نصیری ـ در فراکسیون که تشکیل شد خوانده شد یا نه؟ آقای مهندس والا ـ من نمیتوانم بگویم که در فراکسیون دقیقا خوانده شد یا نه ولی مطالب را من ـ آقای بهبودی و رامبد یکمرتبه خواندیم.
تیمسار سپهبد نصیری ـ عقیده خود شما چیست؟ آقای مهندس والا ـ من فکر میکنم از لحاظ انتقاد ببودجه خوب بود.
تیمسار سپهبد نصیری ـ مهمل بود.
آقای مهندس والا ـ دولت میگوید 162 ملیون تومان کسری دارم.
اینطور نیست.
قرض که جزء درآمد نیست.
مطلب اینست که درآمد نفت قابل مقایسه با سه چهار سال پیش نیست.
از لحاظ تورم اسکناس هم بیشتر از سالهای پیش منتشر کرده اند.
بدهی به بانک مرکزی هم اضافه شده است تیمسار سپهبد نصیری ـ خودتان شخصا با نوشته موافقید؟ آقای مهندس والا ـ اگر موافق نبودم که نمیخواندم.
تیمسار سپهبد نصیری ـ مسئله ای که فرمودید روز چهارشنبه قرار بود با آقای رامبد در کمیته حزب صحبت کنید آقای مهندس والا ـ قرار بود من پیش رئیس بروم که قبل از رای بودجه آنرا بخوانم.
رئیس گفت مطابق آئین نامه فکر نمیکنم بشود.
من گفتم کاری هم که شما میکنید خلاف است.
گفتم چون در اقلیت صحبت نشده ما صحبت میکنیم.
اگر صحیح بود ادای کلام شده و اگر اشتباه بود ما را تصحیح کنید و بعد گفتیم قبل از دستور بعنوان تذکر صحبت کنیم.
قرار شد دسته جمعی تقاضا کنیم بما وقت بدهند و در نطق قبل از دستور صحبت شود.
بعد قرار شد آقای رامبد بگویند ما صحبت هائی داریم و اگر مجلس موافق باشد بخوانیم که من آنرا خواندم.
تیمسار سپهبد نصیری ـ اصل مطلب اینستکه بودجه وقتی از سنا برمیگردد فقط برای اظهار نظر سناست نه در اصل ماهیت بودجه.
شما در مورد اصل آن صحبت کردید.
آقای مهندس والا ـ چون فرصتی نبود و ما وقتی نداشتیم.
اگر از نظر کلی بدانم کجای آن مورد نظر تیمسار است راجع بآن صحبت میکنم.
تیمسار سپهبد نصیری ـ چون مطالبی که نوشته شده با حقیقت مغایرت دارد و ما میخواستیم بدانیم کی و از کجا درست شده آقای مهندس والا ـ بگوئید کجای آن مغایرت دارد.
تیمسار سپهبد نصیری ـ من به تهیه متن کار دارم.
شما گفتید که این یادداشت در حزب تهیه شده و بعد کمیته مالی تهیه کرده و بعد شما ماشین کردید.
آقای مهندس والا ـ و من بعد یکدفعه در حضور آنها خواندم و تصحیح عبارتی شد.
در دفتر ماشین شد و به مستوفی داده شد که اعداد را تصحیح کرد.
بعد دو مرتبه در حزب ماشین شد که یک نسخه آن به پرفسور عدل و یک نسخه به رامبد داده شد.
بعد معلوم نیست که در دفتر آقای رامبد خوانده شد یا نه.
تیمسار سپهبد نصیری ـ پس هیچکس از حزب مردم نظری نداد که خوانده نشود.
آقای مهندس والا ـ بهیچوجه هیچکس مخالفتی نکرد.
تیمسار سپهبد نصیری ـ یا سکوت کردند و یا موافقت کردند.
آقای مهندس والا ـ بله روی پرونده عبداله والا 22 و ـ الف بایگانی فرمائید.
سالمی 18 /1 /45

منبع:

کتاب مطبوعات عصر پهلوی - مجله تهران مصور به روایت اسناد ساواک صفحه 226




صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.