صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

تاریخ سند: 5 مرداد 1357


متن سند:

21 شهر شعبان المعظم 98 بسم اللّه الرحمن الرحیم اینجانب از عموم ملت شریف ایران متشکرم که با همبستگی و وحدت کلمه در سوم و پانزدهم شهر شعبان یک مرتبه دیگر به رژیم منحط ثابت کرد که با اراده ملت نمی تواند مقابله کند و این رفراندمی بود بی نظیر از مخالفت سراسری ایران با شاه گر چه دستگاه با جلوگیری از بعضی از اجتماعات بزرگ سلب آزادی نموده نگذاشت مصائب و مطالب مشروع ملت بزرگ تماما ابراز شود، بطوری که اطلاع حاصل شد به دنبال تظاهرات آرام دست به جنایاتی که کاشف از سستی پایه های حکومت هست زد و در بعضی از شهرها چون مشهد و رفسنجان و جهرم وحشیانه به مردم بی دفاع هجوم برد و عده کثیری را مقتول و مجروح نمود و بطوری که بعضی از خبرگزاریها اطلاع داده اند در مشهد مقدس تعداد کشتگان به چهل نفر رسیده است و بعضی بیش از این گفته اند و از قرار اطلاع مأمورین شاه وحشیانه به مدرسه نواب مشهد ریخته و طلاب بی دفاع را تا سرحد مرگ کتک زده و سرو دست آنان را شکسته اند و معنای اعطاء آزادی را به ملت فهماندند و مردم متدین و شجاع شهرها چون قم قهرمان، تبریز غیور و مشهد بیدار شده برای اظهار تنفر از دستگاه و رژیم شاه تعطیل عمومی نموده اند و مشتی محکم به دهان گزافه گویانی که می گفتند این تظاهرات دیگر تکرار نمی شود و ملت به حال عادی خود بازگشته است زدند ملت عزیز تا محو آثار ظلم و هدم دستگاه رژیم منحط پهلوی آرام نخواهد گرفت و به حال عادی باز نخواهد گشت ما از این غیورانی که در راه هدف مقدس اسلام فداکاری می کند و از جان و مال دریغ ندارند و تن به ظلم نمی دهند و سکوت مرگبار را شجاعانه با اهداء جان خود می شکنند و راه و رسم پیامبر اسلام صلی علیه و آله و امامان تشیع را یافته و بدان اقتدا نموده اند تشکر نموده و به آنان تبریک می گوئیم امروز که ملت به پا خاسته و راه خود را خوب و درست یافته است سکوت و امر به سکوت مخالف مصالح عالیه اسلام است و خلاف طریقه شیعه جعفری است و امر به تحرک و استنکار و افشاء فجایع خانمان سوز اسلام بر باد ده دستگاه شاه موافق سیره مبارکه انبیاء و خصوص رسول مکرم معظم خاتم است.
اکنون که ماه مبارک رمضان در پیش است و ماه مبارک امسال نمونه است که ملت معظم ایران از سوئی خاطرات چندین ماهه ی اخیر از کشتارهای وحشیانه دسته جمعی و اختناق و حبس و تبعید در قلبش زنده است و از سوی دیگر برای انتقام از بیدادگریهای رژیم منحط پهلوی و شاخه های آن کارگزاران اجانب استعمارگر با بیداری و همبستگی بی سابقه به پاخاسته است لازم است مطالبی را تذکر دهم (1) نهضت مقدس اخیر ایران که ابتداء شکوفائیش از پانزده خرداد1 (42) بود صد در صد اسلامی است و تنها بدست توانای روحانیون با پشتیبانی ملت مسلمان و بزرگ ایران پی ریزی شد و به رهبری روحانیت بی اتکاء به جبهه ای یا شخصی یا جمعیتی اداره شده و می شود و نهضت پانزده ساله ما چون اسلامی است بی دخالت دیگران در امر رهبری که از آن روحانیت است ادامه دارد و خواهد داشت و آنان که اخیرا برای جلب منافع شخصی بجنب و جوش افتاده و می خواهند نهضت اسلامی را آلوده کنند و یا آنرا متکی به بعض جناحها یا دنباله رو معرفی نمایند حتما سوءقصد دارند یا احیانا با ساختن بعضی از آنان با دستگاه جبار می خواهند نهضت را متوقف و شاه را مصون نگهدارند ملت ایران باید با هوشیاری تمام و تردید به آنان نگاه کند و اگر خدای نخواسته انحراف آنان معلوم شد از آنان جدا اجتناب کنند و صریحا اعلام می دارم و در صورتی که این جمعیت معدود مطالب خود را که لازمه اش دور نگهداشتن مجرم اصلی است تکرار کنند روحانیت تکلیف خود را درباره آنان روشن خواهد نمود.
(2) اخیرا دولت نغمه ناموزونی را به راه انداخته است مبنی بر آزادی انتخابات در صورتی که وقت آن سال دیگر است و این نغمه قبل از ماه مبارک رمضان برای انحراف اذهان از مسیر اصلی حرکت است که خوف افشاء هر چه بیشتر جنایات رژیم در این ماه در مساجد و مجامع اسلامی می رود، ملت باید بداند که این حیله جز نگهداری شاه از تعرض گویندگان و پرخاش جوانان غیور اسلامی نیست و لازم است گویندگان محترم و روحانیون معظم ایران شدیدا از آن احتراز کنند و باید بدانند که خیال انتخابات آزاد با برقرار بودن قدرت شیطانی شاه امری موهوم است و جز صحنه های شیطانی برای قانونی نمایش دادن انتخابات در دنیا نیست و تا قدرت طاغوتی شاه و دار و دسته اش برقرار است دیگران نمی توانند حتی یک وکیل انتخاب کنند و اینجانب در موقع انتخابات کلمه خود را خواهم گفت (3) اکنون که شاه خود را در بین ملت شکست خورده و زبون می بیند به صحنه سازی هایی دست زده است و می خواهد افرادی را که چندین سال است با مقاصد شیطانی شاه همراه و به تغییر احکام اسلام و تبدیل تاریخ پرافتخار اسلام به تاریخ گبر و آتش پرستها رأی داده اند ملی جلوه دهد تا در مواقع حساس با نفوذ در صفوف روحانیون مبارز مأموریت شوم خود را با چهره ای ملی اجراء نمایند روحانیون باید آنان را به جامعه معرفی نمایند باید دید چه تغییری در نظام شاه پدید آمده است که اینان تا دیروز دست بوس بودند و چاکر و امروز مخالف باید ملت شریف هوشیار باشد که این مهره های خطرناک خود را در بین آنان جا نزنند (4) تقاضای اینجانب از ملت شریف و متعهد آن است که با کمال اهمیت و دلسوزی اقدام به بررسی کشته شدگان و خانواده های آنان کنند و بهر ترتیبی که می توانند سرشماری از کشته ها با نام و نشان نمایند و ما را مطلع کنند و به بازماندگان آنان سرکشی برادرانه نمایند و از آنان دلجوئی کرده و سلام خمینی را که در سوگ آنان است به همه برسانند و تأثرات اینجانب را در مرگ عزیزانشان به آنها ابلاغ نمایند و اگر کسی بواسطه مجروح شدن و یا از دست دادن عزیزش احتیاج مادی دارد لازم است به بهترین وجه برآورده شود یا هر چه زودتر به من مراجعه شود تا با تمام طاقت به آنان رسیدگی نمایم (5) لازم است برای بیداری نسلهای آینده و جلوگیری از غلط نویسی مغرضان نویسندگان متعهد با دقت تمام به بررسی دقیق تاریخ این نهضت اسلامی بپردازند و قیامها و تظاهرات مسلمین ایران را در شهرستانهای مختلف با تاریخ و انگیزه آن ثبت نمایند تا مطالب اسلامی و نهضت روحانیت سرمشق جوامع و نسلهای آینده شود، ما که هنوز در قید حیات هستیم و مسائل جاری ایران را که در پیش چشم همه ما به روشنی اتفاق افتاده است دنبال می کنیم فرصت طلبان2 و منفعت پیشگانی را می بینیم که با قلم و بیان بدون هراس از هرگونه رسوائی مسائل دینی و نهضت اسلامی را بر خلاف واقع جلوه می دهند و به حکم مخالفت با اساس نمی خواهند واقعیت را تصدیق کنند و قدرت اسلام را نمی توانند به بینند و شکی نیست که این نوشتجات بی اساس باسم تاریخ در نسلهای آینده آثار بسیار ناگواری دارد از این جهت روشن شدن مبارزات اصیل اسلامی در ایران از ابتداء انعقاد نطفه اش تاکنون و رویدادهائی که در آینده اتفاق می افتد از مسائل مهمی است که باید نویسندگان و علماء متفکر و متعهد بدان بپردازند درست آنچه را امروز برای ما روشن و واضح است برای نسلهای آینده مبهم می باشد و تاریخ روشنگر نسلهای آینده است و امروز قلمهای مسموم در صدد تحریف واقعیات هستند باید نویسندگان اَمین این قلمها را بشکنند (6) حضرات ائمه جماعت محترم دامت برکاتهم گویندگانی را دعوت نمایند که معتقد و علاقه مند به نهضت اسلامی و با هدفی اصیل روشنگری مردم را بر عهده گیرند و از دعوت وعاظ السلاطین و اشخاصی که به نفع دستگاه جبار دانسته یا ندانسته مطالبی را انتخاب می کنند که ملت را از مسائل اصلی روز باز دارند جدا احتراز فرمایند و از کسانی که عمال دولت تعیین می کنند دوری و احتراز کنند و فداکاری در راه اسلام و مصالح مسلمین را در راس برنامه خود قرار دهند (7) گویندگان محترم در مجامع و مساجد وظیفه دارند که مصائب وارده بر ملت را در این پنجاه سال سلطنت سیاه پهلوی خصوصا در این چند ماه اخیر و کشتار اخیر شهر مقدس مشهد در جوار حضرت ثامن الائمه علیهم السلام و رفسنجان به سمع مردم برسانند و آنان را از مسائلی که مفید برای اسلام و مصالح مسلمین است آگاه گردانند و از مطالبی که موجب سردی و سستی است احتراز کنند که عذر در درگاه خدای متعال و پیش ملت مسلم پذیرفته نیست (8) بر مستمعین است که آقایان گویندگان را در ذکر مطالب اسلامی ـ انسانی تشویق کنند و از آنان با احترام تقاضا کنند که جنایات و ستمگریها را بیان و تفسیر کنند و از مطالب غیر مفید و احیانا مخالف با مسیر حرکت ملت احتراز کنند و با پشتیبانی خود از گویندگان محترم به آنان اطمینان خاطر دهند در خاتمه من نمی دانم با چه بیان از کشتار بی رحمانه شهرستانها خصوصا شهر مقدس مشهد اظهار تأسف و تأثر کنم من نمی دانم این خاندان ستمگر تا کی بر مقدرات مسلمین مسلط و بخون جوانان ما تشنه اند من به حضرت ثامن الائمه علیهم اسلام تسلیت عرض می کنم و به اهانتهائی که بدان بزرگوار در عهد این پدر و پسر جنایتکار شد و می شود در سوگ می نشینم من به شما اهالی محترم و متدین مشهد و رفسنجان و جهرم تسلیت می گویم و تبریک تسلیت برای از دست دادن جوانان اسلام و تبریک برای داشتن جوانان برومند و برای روحیه اسلامیه مقتدری که در راه خدا از تلاشهای مذبوحانه رژیم ظالم نهراسیده و با تعطیل و تظاهرات مردانه، خود را در پیشگاه مقدس اسلام روسفید کردید خداوند به شما پاسداران قرآن کریم و به تمام ملت نجیب ایران که به همت مردانه و وحدت کلمه در مقابل جبار زمان قیام و دین خود را به اسلام ادا نموده و می نمایید نصرت عنایت فرماید و همه را از مجاهدین راه حق قرار دهد و در زمره اولیاء خدا که خون خود را در راه او دادند محشور فرماید والسلام علیکم و رحمه اللّه روح اللّه الموسوی الخمینی تکثیر از فَجْرِ اِسْلامْ

توضیحات سند:

1ـ شرح واقعه پانزدهم خرداد: در پانزده خرداد 1342 به دنبال سخنرانی افشاگرانه امام خمینی (ره) علیه رژیم سمتشاهی، حضرت آیه اللّه العظمی خمینی و چند تن از علما توسط رژیم دستگیر شدند.
رژیم با استفاده از تاریکی شب و خواب بودن مردم در واقع ایشان را ربود و به تهران منتقل کرد.
علمای دستگیر شده، حضرات آیات بهاءالدین محلاتی از شیراز و قمی از مشهد بودند.
به رغم تلاش رژیم در پیشگیری از انعکاس وسیع خبر دستگیری آیت الله خمینی به زودی موج این خبر سراسر کشور را فرا گرفت.
به حمایت از نهضت اسلامی از جمله علمای دستگیر شده در آن سال و اعتراض به دستگیری آیه اللّه العظمی خمینی در سراسر کشور به ویژه شهرهای قم، تهران، مشهد، شیراز، قزوین، کاشان، و ورامین تظاهرات خونینی برپا شد.
رسانه های رژیم کوشیدند با دروغ پراکنی، چهره پانزده خرداد را مشوّه سازند.
به هنگام تظاهرات، اداره رادیو در میدان ارک، کاخ مرمر و شماری از کلانتریها مورد تهاجم قرار گرفت و جمع کثیری در این راه به خاک و خون کشیده شدند.
در میان مردم قم که از ساعات اولیه صبح با شنیدن خبر دستگیری آیه اللّه العظمی خمینی در صحن حرم حضرت معصومه (س) تجمع کرده بودند، حجۀ الاسلام حاج سید مصطفی خمینی سخنرانی کرد.
سپس حجۀ الاسلام سید محمد ورامینی توصیه های آیت اله العظمی خمینی برای مردم را بازگو کرد.
با شنیدن خبر دستگیری حضرت آیت الله العظمی خمینی، بازاریان قم دست به یک اعتصاب عمومی زدند که به مدت یک هفته به طول انجامید.
در سایر شهرهانیز کسبه دست به اعتصاب زدند.
مراجع دینی در منزل مرحوم آیت اله سید احمد زنجانی به رایزنی نشستند و سپس در صحن مطهر حضور یافتند و برای پیشگیری از تلفات بیشتر، وعده دیدار با مردم را در بعد از ظهر گذاشتند.
دیوار صوتی شهر قم برای ایجاد ارعاب بیشتر مردم، توسط هواپیمای رژیم شکسته شد.
در اثر این عمل، برخی از زنان باردار، نوازدان خود را سقط کردند و برخی دیگر دچار عوارض قلبی و اعصاب شدند.
(یاد آور می شود که شکستن دیوار صوتی برای مردم بی سابقه و ناآشنا بود و غیر منتظره بودن آن باعث ناراحتی بیشتری در افراد مریض و ضعیف شد.) مردم ورامین در حمایت از قاید و پیشوای خود، آیت الله خمینی، دست به تظاهرات زدند.
این تظاهرات منجر به شهادت جمع کثیری شد.
عده زیادی از شهدا، کارگران مهاجری بودند که برای کمک به کشاورزان ورامینی و امرار معاش، به منطقه آمده بودند.
در پی انتشار خبر دستگیری آیت الله العظمی خمینی و اهانت یکی از افراد فرقه ضاله بهائیت نسبت به ایشان در آران کاشان مردم این شهر دست به تظاهرات زدند و به خانه شخص مذکور حمله کردند.
مردم کن یکی از قصبات متصل به تهران در شمال شهر با شنیدن خبر دستگیری آیت الله العظمی خمینی، برای پیوستن به جمع مردم در بازار حرکت کردند.
بنا به گفته داریوش همایون و بااستناد به مذاکرات هیئت دولت، رژیم شاه تا قبل از اوجگیری تظاهرات مردم در پانزده خرداد، قصد سرکوب رانداشته است.
ولی پس ازبالا گرفتن تظاهرات، با تصمیمات عاجل اسداله علم، فرمان سرکوب و کشتار مردم صادر گردید.
بنا به گفته دکتر غلامحسین صدیقی، رژیم شاه که از رهبری روحانیت در مبارزه علیه خود نگران بود، در صدد بر آمد تا با سران جبهه ملی و نهضت آزادی که در زندان بودند، سازش کند و رهبری روحانیت را تبدیل به رهبری ملیون نماید.
ولی رژیم شاه موفق به این امر نشد.
آیه اللّه مرعشی نجفی در اعلامیه خود به مناسبت دستگیری حضرت آیه اللّه العظمی خمینی نوشت : مادامی که ایشان ـ آیت اللهالعظمی خمینی ـ را صحیح و سالم به دست ماندهند.
دست از اقدام بر نمی داریم.
علی امینی با صدور اعلامیه ای به پشتیبانی از آیت اللّه العظمی خمینی برخاست.
بنا به گفته خود او انگیزه چنین کاری ایجاد انحراف و راهزنی در رهبری بوده است.
او با این طمع که رهبری نهضت را از دست روحانیت گرفته و به سوی امثال خویش سوق دهد، به میدان آمده است.
قیام پانزدهم خرداد، موضوع بحث هیأت دولت در جلسه ای فوق العاده گردید.
نخست وزیر : انقلاب عظیم ملت با هیچ تحریکی متوقف نمی شود.
وزیر کشور در تبریز اعلام کرد.
مجازات افرادی که با اصلاحات ارضی مخالفت کنند، تشدید خواهد شد.
(هفت هزارروز ج اول ص 150)

منبع:

کتاب حجت‌الاسلام محمد علی حیدری به روایت اسناد ساواک صفحه 120


صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.