گزارش بازجویی
گزارش بازجویی
متن سند:
مشخصات متهم : گاگیک فرزند وارطان شهرت هوهانسیان شناسنامه شماره 953 صادره از قزوین متولد 1307 در قزوین بدون عیال و دارای یک فرزند، مسیحی، تبعه دولت شاهنشاهی ایران میزان تحصیلات سیکل اول متوسطه شغل کارمند شرکت تهران جنوب نشانی محل کار کنار تخته از توابع شهرستان بوشهر، محل سکونت بوشهر کنار تخته.سابقه قبلی : 1ـ نامبرده پس از رفع غائله آذربایجان به اتهام جنایت بر علیه امنیت کشور از شهرستان قزوین متواری و در سال 34 طبق ماده 5 فرمانداری نظامی بازداشت و پرونده پس از تکمیل به دادگاه ارسال و به موجب رای شماره 354 ـ 7 /12 /37 دادگاه تجدید نظر شماره 2 دادرسی ارتش به دو سال زندان تأدیبی محکوم و دادستان ارتش طی نامه شماره 31310/د ـ 20 /12 /37 قطعیت رای صادره را اعلام نموده است.
2ـ نامبرده به اتهام عضویت در دسته و جمعیتی با مرام و رویه اشتراکی طبق نامه شماره 4572 ـ 7 ـ 11 ـ 25700 ـ 5 /8 /42 در تهران دستگیر و با صدور قرار تأمین روز 5 /8 /42 شعبه 7 بازپرسی دادستانی ارتش بازداشت و پس از تکمیل پرونده و ارسال آن به اداره دادرسی نیروهای مسلح شاهنشاهی سرانجام در دادگاه تجدید نظر شماره 1 اداره دادرسی ارتش از تاریخ بدو بازداشت مشارالیه به 8 سال زندان محکوم گردیده است.
موضوع اتهام : اقدام علیه امنیت کشور گردشکار : به دنبال کشف یک گروه کمونیستی در سال 54 وابسته به حزب منحله توده که افراد این گروه در هواپیمائی ملی به اتهام حمل اوراق و نشریات کمونیستی از خارج از کشور به ایران دستگیر گردیده بودند مشخص گردید عده ای از بقایای حزب منحله توده که بعضا بازداشت نشده و یا محکومیت نداشتند و یا اینکه پس از بازداشت و محکومیت هنوز به حزب مذکور وفادار بودند ارتباطات و تماسهای خود را حفظ نموده و بعضا در جلسات مشروب خواری مسائل روز را مطرح می نمودند و همچنین تعدادی از عناصر متعصب مورد بحث برنامه های رادیو به اصطلاح پیک ایران را ضبط و در جلسات خود پخش و پیرامون مطالب مورد نظر بحث و تبادل نظر می نمودند و بر اساس اعترافات افراد دستگیر شده مشارالیه دستگیر و با صدور قرار تأمین روز 23 /9 /54 شعبه یک بازپرسی دادستانی ارتش بازداشت و متهم پس از رویت قرار صادره اعتراضی ننموده است و در بازرسی از محل سکونتش هیچگونه مدارک مضره ای کشف نگردیده است و متهم در حال حاضر در زندان قصر به سر می برد.
خلاصه اظهارات متهم : متهم مورد بحث در تحقیقات معموله چنین بیان می دارد موقعی که به اتهام فعالیتهای کمونیستی در سال 43 نیز به 8 سال زندان محکوم شده بودم در آنجا با هدایت اللّه معلم و محمود فردوسی قرار گذاشتم که پس از ترخیص از زندان آنها را ملاقات نمایم لذا پس از اینکه از زندان مرخص شدم ابتدا در شرکت اسکله شروع به کار نمودم و پس از مدتی به ملاقات هدایت اللّه معلم رفتم و او را با محمود فردوسی آشنا کردم و از نامبردگان خواستم حتما گفتار رادیو پیک ایران1 را استماع نمایند، متهم می افزاید قبل از اینکه دوره محکومیتم تمام شود در زندان قصر با پرویز حکمت جو2 که از دوستان و هم سلولیهایم بود جزوه ای تحت عنوان زندگی نامه لنین را وی در زندان در اختیارم گذاشت و من هم موقعی که می خواستم از زندان مرخص شوم جزوه مورد بحث را در کارتنی جاسازی کردم و آن را داخل ساکی که همراهم بود گذاشتم و به توسط همسرم آن را به خارج از زندان منتقل نمودم و در خارج از زندان پس از ملاقات با معلم جزوه زندگی نامه لنین را جهت مطالعه در اختیار معلم گذاشتم و او را تشویق نمودم که جزوه مذکور را حتما به اتفاق محمود فردوسی و خلیل پرند مورد مطالعه قرار بدهد، متهم می افزاید با وجود اینکه محل کارم در خارج از تهران بود ولی هر وقت که فرصت می کردم برای خریدن لوازم شرکت به تهران می آمدم فورا با معلم و محمود فردوسی و مادر و خواهر پرویز حکمت جو ملاقات و تماس می گرفتم و ارتباطات خود را با نامبردگان فوق حفظ می کردم و ضمنا کتاب تحت عنوان آنهائی که زنده اند را جهت مطالعه در اختیار هدایت اللّه معلم گذاشتم تا او به اتفاق یادشدگان فوق کتاب و جزوه مذکور را مطالعه نمایند.
خلاصه اظهارات سایر متهمین : اقاریر سایر متهمین محمود فردوسی و هدایت اللّه معلم به انضمام دو برگ فتوکپی تماس با رادیو پیک ایران که مشارالیه در اختیار فردوسی گذاشته و برگ مواجهه محمود فردوسی با نامبرده در مورد فعالیتش از صفحه 1 الی 7 پرونده اتهامی یاد شده فوق درج و پیوست می باشد.
نظریه : با توجه به محتویات پرونده و تحقیقات انجام شده چنین به نظر می رسد که نامبرده عضو گروهی با مرام و رویه اشتراکی بوده و از این طریق علیه رژیم قانونی کشور غیرمسلحانه فعالیت داشته است.
اینک که پرونده امر تکمیل گردیده در صورت تصویب جهت هر گونه اقدام قانونی به اداره دادرسی نیروهای مسلح شاهنشاهی ارسال گردد.
بازجو و اقدام کننده شادافزا 19 /12 /54 بازجویی متخصص کوچصفهانی 9 /1 /2535
توضیحات سند:
1ـ این رادیو ارگان حزب توده بود و از سال 1339 تا پائیز 1355 فعالیت داشت.مرکز آن در بلغارستان (صوفیه) بود و از ایستگاه رادیوی این کشور پخش می شد.
مدتی مسئول رادیو حمید صفری بود.
سپس فرج اله میزانی (با نام مستعار جواد جوانشیر) از پلنوم 12 مسئول آن گردید.
اعضاء تحریریه و گویندگان رادیو پیک عبارت بودند از: سرهنگ ناظمی (نام مستعار امیر نیک آئین) بهرام دانش ـ رحیم نامور ـ محمد پورهرمزان ـ ملکه محمدی ـ کاظم ندیم و افراد دیگری که بطور متناوب در اداره رادیو فوق شرکت داشتند.
(سیاست و سازمان حزب توده ص 204) 2ـ پرویز حکمت جو فرزند عباس در سال 1306 در تهران بدنیا آمد.
پس از طی تحصیلات متوسطه وارد دانشکده افسری شد و با درجه ستوان هوائی تحصیلات نظامی را به پایان برد.
نامبرده در قسمت موتوری ارتش مشغول بکار گردید و بعد از وقایع کودتای 28 مرداد 1332 به علت عضویت در حزب توده جزو افسران توده ای معرفی و از سوی ساواک تحت پیگرد قرار گرفت و به رومانی گریخت.
طبق گزارشهای ساواک، حکمت جو در رومانی در رادیو صوت ایران که از سوی حزب توده برنامه پخش می نمود فعالیت داشته است.
در سال 1337 دادگاه نظامی به طور غیابی 41 تن از اعضای سازمان نظامی حزب توده را به مجازات های مختلف محکوم می کند و پرویز حکمت جو نیز از طرف این دادگاه به 10 سال زندان مجرد محکوم می شود.
نامبرده در سال 39 به عراق مراجعت و نزد ملامصطفی بارزانی رفته و مدتی نیز به گویندگی در بخش فارسی رادیو بغداد مشغول بوده است.
نامبرده در سال 1343 در آستارا مرز ایران و شوروی دستگیر می گردد.
مطابق باگزارشهای ساواک و تائید پزشک قانونی وقت، پرویز حکمت جو در 14 /3 /1353 در زندان هنگام بازجویی با فروبردن چنگال روی میز به پریز برق اقدام به خودکشی و در اثر برق گرفتگی فوت نموده است.
- اسناد ساواک، پرونده های انفرادی