موضوع: مسافرت فلسفی واعظ بقم
تاریخ سند: 27 خرداد 1354
موضوع: مسافرت فلسفی واعظ بقم
متن سند:
به: 312 از: 21 ه شماره: 1034 /21 ه صبح روز چهارشنبه 21 /3 /54 فلسفی واعظ بقم وارد و حدود یکساعت با شیخ مرتضی حائری بطور خصوصی پیرامون حوادث اخیر1 مذاکره نموده اند نظریه شنبه: با توجه باینکه فلسفی ممنوع المنبر میباشد عزیمت وی بقم حائز اهمیت است.نظریه یکشنبه : در مرخصی است.
نظریه دوشنبه : موضوع تماس فلسفی با حائری وسیله منابع دیگر نیز تائید شده است.
پارسا نظریه سه شنبه :ـ اصلح است در صورتیکه مقتضی باشد در مورد علت مسافرت فلسفی بقم و تماس وی با حائری از طریق مرکز تحقیق لازم انجام گیرد آذرخش آقای وثوقی بهره برداری شود.
12 /4 /54 بهره برداری شد 96190 بایگانی شده است
توضیحات سند:
1ـ گزارش ساواک در مورد حادثه خرداد 54 به شرح زیر است: روزهای 16 و 15 /3 /54 طلاب مدرسه فیضیه شهرستان قم به بهانه سالروز 15 خرداد سال 42 در جلو در ورودی مدرسه مذکور اجتماع و ضمن دادن شعارهای مضره، با پرتاب سنگ به طرف مأمورین انتظامی در صدد انجام اقدامات اخلالگرانه بر آمده اند.اقدامات لازم در زمینه مقابله با آنان معمول و در نتیجه 26 نفر از مسببین حادثه مذکور، دستگیر و بقیه متفرق گردیدند.
تظاهرات مذکور مجددا در روز 17 /3 /54 ادامه یافت و در حالی که عده ای از طلاب با عبا و عمامه صورت خود را پوشانیده بودند روی بام مدرسه مزبور تجمع و ضمن دادن شعار به نفع روحانیون افراطی مبادرت به پرتاب سنگ به طرف مأمورین انتظامی نمودند.
در اثر ادامه اخلالگریهای طلاب مزبور، تظاهرات به مدرسه دارالشفاء که در نزدیکی مدرسه فیضیه قرار دارد کشیده شد.
به دنبال این امر آیات مقیم شهرستان قم نمایندگانی نزد طلاب اخلالگر فرستاده و پیشنهاد می نماید که از مدرسه خارج و به منازل خود بروند لیکن تظاهر کنندگان به پیشنهادات مزبور توجهی ننموده و با دادن شعارهای مضره مبادرت به شکستن در و پنجره مدارس می نماید نظر به اینکه ادامه اقدامات اخلالگرانه عناصر مزبور، علیرغم هشدارهای مأمورین انتظامی ممکن بود موجبات تحریک سایر طلاب حوزه علمیه قم را فراهم نمایند و سبب بزور اغتشاش گردد، لذا نسبت به اعزام نیروی پلیس تقویتی از مرکز اقدام و نتیجتا 240 نفر از طلاب مستقر در مدرسه مذکور دستگیر و تظاهرات مزبور روز 17 /3 /54 بدون تیراندازی و خسارت جانی خاتمه می یابد به دنبال دستگیری افراد فوق آیا شریعتمداری گلپایگانی و نجفی مرعشی با اینکه باطنا از اقدامات طلاب مذکور که به توصیه آنها توجه ننموده و حتی به آنان توهین نموده بودند.
ناراحت و عصبانی بودند.
معهذا از بیم عکس العمل طلاب افراطی از انجام نماز جماعت به عنوان حمایت از دستگیر شدگان خودداری و روز 18 /3 /54 به منظور تبادل نظر پیرامون واقعه مزبور در منزل شخصی به نام شیخ مرتضی حائری که تعداد کثیری از طلاب حوزه در بیرون منزل مذکور اجتماع نموده بودند تجمع می نمایند.
آیات مذکور در مذاکرات معموله به این نتیجه رسیدند که جهت خاتمه دادن به وقایع کنونی حوزه علمیه قم تصمیمات زیر اتخاذ گردد.
1ـ پرداخت شهریه طلاب به منظور تعطیل پیش از موقع مدارس علوم دینی تسریع شود.
2ـ از دستگیر شدگان عیادت و به خانواده آنان کمک گردد.
3ـ با توسل به مقامات انتظامی ترتیب داده شود که مدارس فیضیه و دارالشفاءبه منظور اسکان مجدد طلاب در اختیار حوزه علمیه قرار گیرد.
به دنبال دستگیری طلاب مورد بحث از حجره های آنان در مدارس فیضیه و دارالشفاء بازرسی به عمل آمد.
که در نتیجه حدود 2000 جلد کتب و نشریات مختلف مضره مذهبی تعداد زیادی جزوات و اعلامیه های مربوط به گروه خراب کاران و اعلامیه های مضره مربوط به خمینی، کلاه گیس و آرم سازمان آزادی بخش فلسطین کشف و ضبط شده است.
بولتن نوبه ای شماره 141 تاریخ 1 /7 /54 به گفته شاهدان تعداد زیادی از طلاب در این حادثه به شدت زخمی و تحت حفاظت پلیس راهی بیمارستان شدند و پس از بهبود به زندان اوین منتقل گردید 240 نفر بازداشت شده را به زندان اوین منتقل و پس از شکنجه های فراوان بعضی را آزاد و بعضی را محکوم به حبس طولانی و گروهی را به خدمت وظیفه سربازی اعزام نمودند.