تاریخ سند: 16 فروردین 1335
ساحت مبارک جناب آقای نخست وزیر
متن سند:
جانثار ستوان دوّم سابق شهربانی ابوتراب باقرزاده آغاز دومین سال
زمامداری را به آن جناب و هیئت محترم دولت تبریک عرض می نمایم در این
یک سال ملت ایران تحت رهبری شاهنشاه عظیم الشأن و کوشش شبانه روزی
آن نخست وزیر معظم قدمهای مؤثری در طریق اصلاحات اجتماعی برداشته
است انعقاد پیمان بغداد1 و سرکوبی حزب خائن و منفور توده و لانه های فساد و
ایجاد امنیت کامل در سراسر
کشور توفیق عظیمی است.
امید است آن نخست وزیر
محبوب و ملّی در دومین
سال زمامداری تحت
توجّهات عالیه اعلیحضرت
همایون شاهنشاهی به
پیروزیهای درخشانتری
موفق شوند
جانثار ستوان دوّم سابق
ابوتراب باقرزاده
16 /1 /35
2290
توضیحات سند:
1ـ این پیمان در سال 1955
میلادی (1334 ش) ابتدا میان
عراق و ترکیه منعقد شد و در
همان سال انگلستان، پاکستان و
ایران نیز به آن پیوستند و از
اعضای اتحادیه عرب و
قدرتهای بزرگ غربی هم
دعوت شد تا به منظور حفظ
امنیت خاورمیانه و جلوگیری از
خطر کمونیسم به این پیمان
ملحق شوند، اما هیچ یک از
آنان نپذیرفتند.
این پیمان که
بعدا به پیمان سنتو مشهور شد،
بر اثر تشویقهای آمریکا و
هدایت وزیر خارجه آن «جان
فاستر دالس» تشکیل شده بود،
حلقه شمالی خاورمیانه ای از
زنجیر امنیتی برای جلوگیری از
توسعه طلبی شوروی به حساب
می آمد و اگرچه هیچگاه آمریکا
عضو این پیمان نبود، اما به
واسطه پیمانهای دو جانبه با
ایران، پاکستان و ترکیه و
کمکهای نظامی به این کشورها،
موجودیت پیمان را تضمین
می کرد.
این پیمان درپی
کودتای 1958 (1337 ش)
عراق و خروج این کشور از
پیمان بغداد در 1959 (1338)
به«سازمان پیمان مرکزی» یا
سنتو تغییر نام یافت، پس از
انقلاب 57، ایران نیز از این
پیمان خارج شد و در نتیجه آن
پیمان سنتو عملاً از هم پاشیده
شد.
فرهنگ روابط بین الملل، ترجمه
و تحقیق حسن پستا، ص 232 ـ
231
منبع:
کتاب
چپ در ایران - کادرهای حزب توده به روایت اسناد ساواک - جلد اول صفحه 248