موضوع: جهانبخش (محمد) شهرت تعمیرکاری فرزند عبدالحسین [عبدالحسن] 1 متولد 1314
تاریخ سند: 8 شهریور 1346
موضوع: جهانبخش (محمد) شهرت تعمیرکاری فرزند عبدالحسین [عبدالحسن] 1 متولد 1314
متن سند:
از: 316 به: 21 شماره: 35562 /316 نامبرده بالا که اهل ایلام بوده از سال 39 تاکنون در قم ساکن و در مدرسه فیضیه2 و حجتیه3 بتحصیل علوم دینی مشغول است از افراد متعصب مذهبی و طرفدار خمینی میباشد و اخیراً از قم بایلام وارد و در منابر بطور کنایه مطالب خلاف مصالح کشور ایراد نموده که وسیله شهربانی دستگیر و بساواک ایلام هدایت که پس از اخذ تعهد آزاد میگردد.ملاحظات ـ جهت اعلام خلاصه سوابق نامبرده بالا و کنترل اعمال و رفتار مشارالیه ودر صورت مشاهده عمل برخلافی از وی و انعکاس مراتب.
ه
توضیحات سند:
1ـ در اسناد ساواک نام پدر حجۀ‌الاسلام شیخ محمد تعمیرکاری به اشتباه عبدالحسین نوشته شده که عبدالحسن صحیح میباشد.2ـ مدرسه فیضیه از بناهای عهد صفویه است که در جنب صحن کهنه قم و در میدان آستانه واقع شده است و براساس آنچه در تواریخ آمده است از بناهای شاه طهماسب اول میباشد که در سال 934 هجری قمری بنا گردیده است و بر سر دیوار آن که به طرف صحن حضرت معصومه (س) باز می‌شود کتیبه‌ای به نام شاه طهماسب وجود دارد که متن آن بشرح زیر است: «قد اتفق بناء هذه‌العمارۀ الشریفه و العتبه السنیه و السدۀ العیه الفاطمیه فی زمان دوله سلطان اعاظم السلاطین، برهان اکارم خلف الخواقین، خلیفه‌الانبیاء والمرسلین والائمه الطاهرین المعصومین، مشید مبانی الشریعه المصطفویه، مؤسس اساس المله المرتضویه؛ رافع الویه العدل و الاحسان، السلطان ابن السطلان‌بن السلطان، ابوالمظفر، شاه طهماسب بهادرخان، ایدالله تعالی بالنصر والتأیید سلطنته و شوکته، و بالخلود والتأیید، لازال الدهر مساعداً له فی اقامه عمادالدین والقرآن المبین، موافقاً لما یرام من زمانه‌الشریف فی اعلام معالم الشرع المتین بمحمد و آله اجمعین، بسعایه نقاوه اکابر السادات و النقباء الاشراف الامیر شرف‌الدین اسحق تاج‌الشرف الموسوی فی سنه 934».
بنای اولیه آن تا حدود حوض وسط مدرسه بوده و وجه تسمیه آن نیز به فیضیه را به دلیل سکونت فقیه و عالم ربانی حضرت آیت‌الله‌العظمی ملا محسن فیض کاشانی دانسته‌اند.
اما بنای فعلی فیضیه از اقدامات زمان فتحعلی شاه قاجار در سال 1213 و 1214 هجری قمری است که بنای سابق را تخریب و مدرسه را بزرگ و رفیع نموده و در 75 ذرع طول و 50 ذرع عرض آن را بنا نموده است که مشتمل بر چهل حجره در طبقه همکف و چهار ایوان بزرگ در چهار سمت ذرع در دوازده ذرع و دو جدول آب در طول 12 ذرع و عرض 3 ذرع از این ابنیه تغیر شکل داده است.
این رباعی نیز در رابطه با سال ساخت آن و براساس حروف ابجد نوشته شده است: در روضه معصومه شهنشاه ملک گاه بنهاد بنا مدرسه دلکش و دلخواه تاریخ بنایش چه ز ارباب سخن خواست بنوشت صبا مدرسه فتحعلی شاه مدرسه فیضیه در سالیان دراز بدون طلبه بوده و رونق نداشت تا آنکه با حضور مرجع بزرگ شیعه و احیاگر مکتب اهل بیت (ع) حضرت آیت‌الله‌العظمی آقای حاج شیخ عبدالکریم حایری در شهر قم، مدرسه زندگی مجدد یافت و با حضور صدها طلبه و تشکیل دهها کلاس درس به مرکزی برای ترویج افکار عالی مکتب امام صادق (ع) مبدل گشت.
در همان زمان طبقه دوم (به استثناء آنچه در زمان فتحعلی شاه ساخته شده بود) ساخته شد.
در عصر مرجعیت حضرت آیت‌الله‌العظمی آقای حاج سید محمد حسین طباطبایی بروجردی، بیش از پیش بر اعتبار این مدرسه افزوده شد تا جایی که آن مرکز علمی و مدرسه بزرگ قدیمی، مشهور خاص و عام گشت و هر کس برای زیارت حضرت معصومه سلام‌الله علیها به قم وارد می‌شد، سری هم به مدرسه فیضیه می‌زد و از آن بازدید بعمل می‌آورد زیرا، اولاً «مدرسه فیضیه»، مرکز مدارس شهر و محل تجمع طلاب علوم دینیه بود و ثانیاً بواسطه قرب حرم مطهر و نماز جماعتی که توسط مجتهدین بزرگ و عالیقدری که در آن برگزار می‌شد و مردم از این رهگذر به فیض نماز نایل می‌شدند و ثالثاً مکان تدریس بزرگترین مجتهدین عصر چون آیت‌الله‌العظمی بروجردی و آیت‌الله‌العظمی خوانساری و دیگر بزرگان بوده و رابعاً محل اصلی انقلاب اسلامی و سخنرانی‌های حضرت امام خمینی رضوان‌الله تعالی علیه بوده لذا همواره از جمعیت روحانی و غیر روحانی موج می‌زده است.
در دوران انقلاب اسلامی و مبارزه با شاه، فیضیه به قلب تپنده این نهضت مبدل گشت و همواره روحانیون انقلابی و فاضل و دانشمند در این مدرسه به سخنرانی‌های آتشین علیه رژیم شاه پرداختند و در آنجا سنگی قرار داشت که هرکس برای سخنرانی انقلابی بر آن می‌رفت و به همین دلیل نیز آن سنگ به «حجر انقلاب» مشهور بود.
فیضیه بارها مورد هجوم وحشیانه مأمورین ساواک شاه و ارتش شاهنشاهی و پلیس واقع شد و در و دیوار آن به خون جوانان روحانی آغشته گردید که در واقع از این دست قابل مطالعه عمیق است که یکی دوم فروردین 1342 هجری شمسی سالگرد شهادت امام صادق (ع) و دیگری 17 خرداد 1354 است.
در طی سالیان متمادی طرحهای متعددی برای از بین بردن این پایگاه علمی و انقلابی توسط ساواک به مرحله اجراء درآمد که آخرین آن تعطیلی فیضیه بود که در سال 1354 صورت گرفت.
به یکی از مکاتبات در این خصوص توجه فرمایید که در تاریخ 19 /5 /1354 طی شماره 3425 /21 از ساواک قم برای مرکز ارسال شده است: همانطوری که بکرات بعرض رسیده و مستحضرند مدارس فیضیه و دارالشفاء قم بدلایلی که در گزارشات تقدیمی قبلی بدان اشاره شده تبدیلبه کانون فساد و مرکز بروز کلیه تشنجات و اغتشاشاتی است که طی چند ساله اخیر از جانب روحانیون انجام شده.
حال که این مدارس تخلیه و در اختیار قرار دارد با توجه به اینکه ملک آن متعلق به آستان مقدسه است این ساواک پیشنهاد می‌نماید در صورت امکان تحویل سازمان سر و کار دارند و طبعاً از موافقین می‌باشند.
چنانچه به دلائلی واگذاری آن به اوقاف به مصلحت نبوده و بایستی مجدداً به روحانیون تحویل گردد برای جلوگیری از هرج و مرج گذشته و ایجاد نظم و ضابطه لازم است مدارس را به یکی از آیات ثلاثه قم شریعتمداری، نجفی مرعشی یا گلپایگانی (بدون دخالت سایرین) مشروط به اینکه تعهدات ذیل را عملی سازد تحویل گردد.
1- عدم اسکان طلاب کمتر از سی سال 2- واگذاری حجرات به طلابی که از نظر شخص تحویل گیرنده موجه بوده و آیتالله مذکور ضمانت طلبه متقاضی را بکند.
3- تشکیل دفتر منظمی مانند مدراس دولتی که کلیه مشخصات و هویت ساکنین حجرات مدارس مذکور در آن ثبت و آخرین عکس آنان نیز اخذ و نگهداری گردد.
4- صدور کارت شناسائی ملصق بعکس بعنوان طلبه مدرسه فیضیه یا دارالشفاء که گویای کلیه مشخصات صاحب کارت باشد.
5- جلوگیری شدید از تجمع طلاب سایر مدارس حوزه که فاقد کارت شناسائی ذکر شده در بند 4 هستند.
6- مشخص نمودن مدرسین مدرسه و تعیین ساعات تشکیل درس طبق ضوابط معین و مشخص.
در خاتمه بعرض می‌رساند موضوعی که امکان دارد اجرای بند 5 را دچار اشکال سازد وجود کتابخانه عمومی در داخل مدرسه فیضیه است که روحانیون برای آن اهمیت خاصی قائلند.
لذا برای رفع این اشکال نیز پیشنهاد می‌شود که درب ورودی کتابخانه مذکور از طرف خارج از مدرسه که اخیراً در طرح شهرسازی در حریم رودخانه داخل شهر قرار گرفته و تبدیل به فضای سبز خواهد شد باز و درب ورودی فعلی از داخل مدرسه مسدود و منحصر به تردد مسئول کتابخانه گردد.
رئیس ساواک قم – معینی با همۀ این توطئه‌ها، فیضیه به حرکت خویش ادامه داد و روحانیت شیعه همچنان به مبارزه خود استمرار بخشید تا رژیم شاهنشاهی سرنگون شد و فیضیه مجدداً بازگشایی و بازسازی شده و جایگاه خویش را نه تنها در ایران که در جهان اسلام، باز کرده و به رغم خواست دشمن مبنی بر نابودی این پایگاه اینک به عنوان اصلی‌ترین مرکز تربیت فضلاء و طلاب دانشمند شناخته شده و بسیاری از جوانان مشتاق را از سراسر جهان در خود جای داده و به تعلیم آنان همت گماشته است.
ر.ک: آیتالله العظمی سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی به روایت اسناد ساواک جلد اول، ص 466 تا 464 3ـ مدرسه حجتیه: یکی از بزرگترین و وسیعترین مدارس حوزه علمیه قم است که به دستور مرحوم آیت الله العظمی سید محمدحجت کوه کمره ای تأسیس شد.
مرحوم آیت الله حجت در سال 1364 قمری (حدود سالهای 24ـ23ش) «پارک» کامران میرزا پسر ناصرالدین شاه قاجار که جهت اقامت ایام زیارتی خود در کنار رودخانه قم در دو طبقه ساخته بود خریده و در روز 20 جمادی الثانی همان سال که مطابق سالروز ولادت حضرت زهرا سلام اللّه علیها بود کلنگ تأسیس ساختمان مدرسه را در کنار آن ساختمان بر زمین زد.
این مدرسه که بعدها به نام بانی آن معروف به «مدرسه حجتیه» گردید در شش قسمت مجزا، در دو طبقه بنا گردیده است و جمعا دارای 126 اطاق روشن و آفتاب‌گیر است.
در قسمت مشرق مدرسه، مسجد زیبا و صحن کوچک آن که به هزینه مرحوم حاج احمد اتفاق از تجار آذربایجان مقیم تهران بنا شده است.
و مقبره مرحوم آیت الله حجت نیز در کنار مسجد است.
علاوه بر ساختمان عمومی مدرسه در سمت پائین مسجد قسمت دیگر ساختمان مدرسه در دو طبقه است که بعد از رحلت مرحوم آیت الله حجت بنا گردید.
این مدرسه دارای کتابخانه ای است که در سال 1371 قمری و در اواخر زندگی مرحوم حجت در گوشه‌ای از مدرسه حجتیه تأسیس یافته است.
(یکصد سال مبارزه روحانیت مترقی * تاریخ قم، محمدحسین ناصر الشریعه).