متن سند:
اینهمه آوازه ها از شه بود گر چه از حلقوم اسداللّه بود از جمله حقایقی که واقعا هیئت حاکمه آنها را درک نمیکند عبارتست از (1) نیروی عظیم ملت (2) فهم و ادراک عموم مردم خصوصا طبقه روشنفکر (3) قهر آشتی ناپذیر ملت با استعمار و عمال خصوصا خود هیئت حاکمه که 23 سال بلکه 40 سال است هر روز بعنوانی درصدد فریب مردم برآمده اند (یک روز دفع اجانب و تثبیت استقلال ایران یک روز مبارزه با بیسوادی.یکروز مبارزه با کمونیسم.
یکروز مبارزه با فساد.
یکروز اصلاحات ارضی.
یکروز انقلاب شاه و ملت.
یکروز مبارزه با بیکاری.
یکروز سازندگی ایران نوین و یکروز...) که همه جز حرف چیزی نبوده و نیست(4) این حقیقت که دیگر حنای هیئت حاکمه خصوصا شخص شاه پیش ملت ایران رنگی ندارد وووو ...
و اما من باب مثال از جمله حقایقی که هیئت حاکمه میفهمد و چنین وانمود میکند که نمی فهمد اینست که هیئت حاکمه میداند مردم ایران بآنها اعتماد ندارند اما خود را بنفهمی میزند و باز هم هر روز نغمه جدیدی ساز میکند (نقشه مبارزه با فسادش فاش میشود مبارزه با بیسوادی را پیش میکشد «حزب ملیونش مفتضح میشود حزب ایران نوین راه میاندازد» انقلاب شاه و ملتش با آن فضاحت رسوا میشود دوره سازندگی آغاز میکند و قص علیهذا).
اینک ما روشنفکران شیراز یک حقیقت را که ناشی از فهم ملت و نفهمی هیئت حاکمه است برای روشن شدن ذهن بسیار کودن هیئت حاکمه و بخصوص شخص شاه بایشان گوشزد میکنیم.
ای شاه ای هیئت حاکمه و ای اربابان آمریکائی انگلیسی و روسی هیئت حاکمه بدانید ملت ایران که بیش از حد تصور شما فهمیده است هر تصمیمی بگیرید و هر قدر پیچ و خمش بدهید باز بماهیت آن پی میبرد (حتی اگر تصمیم خود را بوسیله نوکران دست دوم اشاعه دهید).
ای هیئت حاکمه بدبخت و سیه روز شما اگر فکر میکنید ملت ایران نمیفهمد مقالات روزنامه های مزدور راجع بسالگرد قیام مقدس پانزدهم خرداد توسط سازمان امنیت تهیه شده و در اختیار ایشان قرار گرفته است اشتباه عظیمی میکنید شما اگر فکر میکنید وقتی در رادیو و روزنامه ها صحبت از ابراز احساسات مردم نسبت بخودتان میکنید ملت نمیفهمد وضعتان بسیار متزلزل شده است اشتباه میکنید شما اگر فکر میکنید وقتی میگوئید روزنامه ها و مردم و دولت آمریکا و ایرانیان مقیم آمریکا از شاه استقبال گرمی کردند ملت ایران نمیفهمد در آمریکا با ظرفهای زباله و گوجه فرنگی و تشکیل یک دمونستراسیون1 باشکوه همراه با شعارهای ضد شاه از شاه استقبال کرده اند همچنانکه در اتریش و ایتالیا کردند، اشتباه میکنید.
شما اگر فکر میکنید ملت نمیفهمد سفر سه هفته ای شاه در اثر دهن کجی دانشجویان مقیم آمریکا به 14 روز کشیده است و دیکتاتور سریعا بایران فرار کرده اشتباه میکنید.
شما اگر فکر میکنید ملت نمیفهمد نغمه طرح جدید قانون خانواده2 که مغایر قوانین اسلام است توسط شخص شاه و خواهرانش (که حقا ملکه های باکره باید لقب بگیرند) ساز شده و سناتوری از فاحشه بدتر مانند خانم منوچهریان3 آلت دستی بیش نیست اشتباه میکنید.
ملت ایران مثل وجود آفتاب میداند مسبب تمام بدبختیها و فشارها و کشتارها و چپاول ها شخص شاه خائن و هیئت حاکمه قانون شکن است و بعبارت دیگر.
اینهمه آوازه ها از شه بود گر چه از حلقوم اسداللّه بود اما این مرتبه همچنانکه درک کردید و قدمی بعقب رفتید مثل دفعات قبل نیست ملت ایران بحکم عموم مراجع تقلید که در این مورد هم کاملاً متفق القولند خون کلیه کسانیکه طراح چنین طرحی هستند و یا تصویب کننده و صحه گزارنده بر آن باشند خواهد ریخت و یکلحظه بایشان امان نخواهد داد.
در خاتمه چنانچه از نوشته روزنامه پارس4 شیراز معلوم میشود میخواهند بحرین عزیز را یکپارچه در اختیار اربابان انگلیسی بگذارید اما قبل از انجام این خدمت شما را بجهنم؟ جمعیت روشنفکران شیراز
توضیحات سند:
1ـ دمونستراسیون (Demonstration)گونه ای مبارزه سیاسی است که مردم با اجتماع و راهپیمایی در معابر عمومی و بیان خواستهای خود از طریق شعارهای شفاهی و کتبی، مخالفت خود را با هیأت حاکمه یا سیاست کشورهای دیگر اعلام می کنند و مطالبات سیاسی و اقتصادی خویش را بیان می دارند (فرهنگ علوم سیاسی ص 88 شماره 640) 2ـ طرح جدید قانون خانواده متن روزنامه کیهان که پیرامون موضوع جدید قانون خانواده که مغایر اسلام است این گونه است: «بخاطر شکایت شوهر سابق زن مطلقه را نمی توان تحت تعقیب قرار داد.» کمیسیون مشورتی طی اظهارنظر درباره رابطه نامشروع زن با مرد اعلام کرد.
زنی که در عده طلاق است شوهردار محسوب نمی شود و پس از طلاق هیچکدام از طرفین نمی توانند نسبت به عملیات قبلی همدیگر شکایت کنند.
اخیرا عده ای از قضات دادگستری در مورد ماده 212 قانون مجازات عمومی (مربوط به روابط نامشروع زن با مرد) از کمیسیون مشورتی اداره حقوقی استعلام کرده بودند که شامل پرسشهایی بشرح زیر بود: 1ـ آیا شوهر قبلی زنی که در عده طلاق با مردی رابطه نامشروع پیدا کرده است می تواند بعنوان شاکی خصوصی به دادگستری شکایت کند.
2ـ آیا شوهر پس از طلاق زوجه اش می تواند ازعملیات نامشروع زوجه سابق خود شکایت کند و همینطور برعکس زوجه مطلقه می تواند از رابطه نامشروع قبلی شوهرش شکایت کند؟ 3ـ در صورتیکه زن یا شوهری از یکدیگر شکایت کردند و بعد طلاق واقع شد آیا می شود به آنان تکلیف سازش کرد یا نه؟ پاسخ کمیسیون : کمیسیون مشورتی اداره حقوقی به استعلام فوق اینطور پاسخ گفته است.
برحسب اصول حقوقی که در کشورهایی با سیستم دموکراسی غربی حکومت می کند هیچکس را نمی توان مورد تعقیب و مجازات قرار داد مگر بموجب نص صریح قانون و چون بر طبق قانون مجازات عمومی (ماده 212) زنی مجازات می شود که شوهردار باشد و با مردی دیگر رابطه نامشروع داشته باشد و زنی که در عده طلاق است زن شوهردار محسوب نمی گردد و اگر از لحاظ حقوقی در حکم شوهردار است از لحاظ منطق جزایی بی شوهر است.
چنین زنی قابل تعقیب نیست و نمی توان او را مجازات کرد.
عده ای معتقدند که نه چنین نیست و چون زن در عده از نفقه شوهر برخوردار می شود بنابراین باید مجازات گردد.
کمیسیون مشورتی در جواب می گوید این عقیده جنبه احساسات دارد تا منطق و عقل.
ما که به سیستم حکومتی و رژیم قانونی خود معتقد هستیم باید این اعتقاد را هم داشته باشیم که هیچکس را بدون نص صریح نمی توان مجازات کرد.
پس از طلاق : در مورد دوم نیز کمیسیون مشورتی جوابی گفته است : نه.
و چنین استدلال کرده است، زیرا دیگر علقه زوجیت وجود ندارد که بتواند یکطرف شاکی خصوصی واقع شود پس اگر بین زوجه و زوجی طلاق واقع شد هیچیک از طرفین برای عملیات قبلی همدیگر نمی توانند عنوان شکایت کنند و اگر احیانا کسی تعبیر کند که در زمان وقوع جرم علقه و زوجیت وجود داشته است قابل قبول نیست بطورکلی شکایت را کسی می تواند در این باره عنوان کند که شوهر یا زوجه باشد.
سازش : و اما در مورد سوم یعنی تکلیف سازش به زوجه یا زوجی که قبل از وقوع طلاق شکایت کرده اند و بعد از آن باید به آنها تکلیف سازش شود.
سوالی که در اینجا مطرح می شود این است که چون قانون گفته است باید بزوج یا زوجه تکلیف سازش شود و در این حال دیگر این دو زوج و زوجه نیستند می توان تکلیف کرد یا نه؟ اینکه قانون گفته است به مدعی خصوصی اعم از اینکه زوجه یا زوج باشد فقط می توان تکلیف سازش کرد کاملاً درست است و دیگر بعد از آن زوجه و زوجی وجود ندارد که بآنها تکلیف سازش شود.
بلی .
وقتی زوج یا زوجه ای تحت تعقیب قرار گرفتند بخاطر علقه زوجیت بوده است و اگر این علقه از میان برود دیگر زوجه ای تعقیب نمی شود بلکه زنی آزاد تعقیب می شود و این غلط است و همانطور است در مورد زوج.
بنابراین به محض آنکه طلاق واقع شد باید پرونده بایگانی گردد.
خصوصا آنکه اگر به تعقیب ادامه داده شود تالی فاسد پیدا می کند زیرا فرض کنید زنی بعلت رابطه نامشروع تحت تعقیب قرار می گیرد و بعدا مطلقه می شود و شوهر سابق او هم گذشت نمی کند و در همین حال زن مزبور شوهر دیگری می کند و صاحب زندگی جدید و اولاد و غیره می شود ولی باز در این صورت تحت تعقیب هوی و هوس شوهر قبلی قرار می گیرد که او را مطلقه کرده است.
(روزنامه کیهان ش 6294 * 31/ تیر 1343) متن دیگر در همین راستا در روزنامه کیهان «حکم طلاق فقط پس از طی تمام مراحل قضایی قابل اجرا است.
» کمیسیون مشورتی اداره حقوقی وزارت دادگستری در جواب عده ای از قضات در مورد طلاق اعلام کرد که حکم طلاق قبل از طی مراحل نهایی قضایی قابل اجرا نیست.
طبق مواد 519 و 542 قانون آئین دادرسی مدنی حکمی که از دادگاه استیناف صادر شود قابل اجراست هر چند که محکوم فرجام خواسته باشد.
ولی چون عده ای از قضات در اجرای این قانون در مورد طلاق دچار اشکال شده بودند از کمیسیون مشورتی اداره حقوقی وزارت دادگستری در این باره نظر خواسته بودند.
قضات مزبور می گفتند زنی که از محکمه استیناف حکم طلاق گرفته است طبق ماده های 519 و 542 آیین دادرسی مدنی بر فرض که شوهرش به این حکم اعتراض داشته و تقاضای رسیدگی از دیوان کشور کرده باشد می توان این حکم را اجرا کرد یعنی فی المثل شوهر کند و حال آنکه بعید نیست دیوان کشور به تقاضای رسیدگی شوهر به این امر رسیدگی کند و حق را بالاخره به شوهر بدهد و در این صورت حکم دادگاه استیناف از ارزش می افتد ولی کمیسیون اداره حقوقی نظر دارد که طبق ماده 1119 قانون مدنی که موضوع آن مربوط به طلاق است اجرای حکم طلاق منوط به صدور حکم نهایی شده است و حکم نهایی نیز حکمی است که طبق تبصره ماده 22 قانون ثبت پس از تمام مراحل برائت و استیناف و تمییز صادر شده و پرونده مختومه اعلام شده باشد لذا حکم طلاق تا موقعی که دیوان کشور کاملاً به آن رسیدگی نکرده باشد (در صورتی که طرف تقاضای رسیدگی از دیوان کشور کرده باشد) قابل اجرا نیست و چون ماده 1119 قانون مدنی هست دیگر نیازی به اصلاح مواد 519 و 542 آئین دادرسی مدنی نخواهد بود.
(روزنامه کیهان ش 6291 * 28 تیر 1343) 3ـ دکتر مهرانگیز منوچهریان فرزند منوچهر دارای لیسانس فلسفه و علوم تربیتی از دانشسرای عالی و دکتری حقوق از دانشگاه تهران بود.
وی مؤسس و رئیس اتحادیه زنان حقوقدان ایران، مؤسس سازمان داوطلبان حمایت خانواده، نایب رئیس اتحادیه بین المللی زنان، حقوقدان وابسته به سازمان ملل متحد و از سال 1327 شاغل در وکالت دادگستری بوده است.
وی در چهارمین دوره مجلس سنا به عنوان سناتور انتصابی از تهران به این مجلس راه یافت و در سال 1346 ش نیز بعنوان نماینده ایران در کنفرانس حقوق بشر که در تهران تشکیل شد شرکت کرد.
و یکسال بعد جایزه صلح حقوق بشر را از سازمان ملل متحد دریافت کرد.
(اطلاعات ش 11218 سال 42؛ زن روز سال 44؛ حقوق مردم ش 13 و 14 سال 47) 4ـ روزنامه پارس در سال 1321 در شیراز به صاحب امتیازی و مدیر مسئولی فضل اللّه شرقی بصورت دو شماره در هفته (و گاهی سه شماره در هفته و گاهی هفته ای یک شماره) منتشر می شده است.
این روزنامه در ابتدا یک روزنامه سیاسی اجتماعی ادبی بود ولی بعدها به سیاسی اجتماعی خبری اقتصادی مبدل گشت این روزنامه تا پس از انقلاب نیز انتشار می یافت.