صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

وزارت ‌امور خارجه

وزارت ‌امور خارجه


متن سند:

مونیخ تاریخ:۲۱/۹/۱۳۴۱
شماره: ۶۶/ م
وزارت ‌امور خارجه

پیرو تلگرافهای رمز شماره ۶۳ و شماره ۶۴ راجع به دستگیری دو نفر دانشجوی ایرانی به نام مهدی تهرانی و خسرو نراقی به استحضار می‌رساند. همان طور که در تلگرافهای فوق الاشعار به عرض رسانید نامبردگان به اتهام دارا بودن مرام کمونیستی و اقدام بر علیه‌امنیت داخلی آلمان و پخش روزنامه کمونیستی مردم و دشنام به دولت فدرال آلمان غربی تحت تعقیب واقع و زندانی گردیدند. بطوری که در گزارش محرمانه شماره ۳۳/م مورخ
۱۸/۵/۴۱ به استحضار رسانید چون در یکی از شماره‌های روزنامه مردم حملاتی به اولیای دولت آلمان غربی شده بود این نمایندگی نسخه‌هایی از روزنامه مزبور و مقاله مربوطه را ترجمه و ضمن ارائه آن به مقامات آلمانی متذکر گردید که اقدامات این قبیل اشخاص در داخله آلمان نه تنها بر علیه مقامات دولت شاهنشاهی ایران است بلکه نامبردگان در عین این که مهمان دولت آلمان می‌باشند و از مزایای آزادی و مهمان نوازی دولت و ملت آلمان استفاده می‌نمایند اقداماتی نیز بر علیه مصالح و ‌امنیت دولت متوقف فیها به عمل می‌آورند. خوشبختانه تذکر صحیح این نمایندگی باعث شد مأمورین باویر که تاکنون به استناد این که این افراد اقدامی بر علیه مصالح حکومت آلمان به عمل نمی‌آورند از تعقیب آنها خودداری می‌نمودند متوجه جریان‌امر گردیده و عده‌ای از افراد اخلالگر را که فعالیت‌های آشکاری داشتند تحت نظر قرار دادند. نظر به این که مجدداً در شماره‌های چهل و ششم و چهل و هفتم روزنامه مردم مورخ ۱۵ مهر ۱۳۴۱ و مورخ اول آبان ۱۳۴۱ مقالاتی به مناسبت (سیزدهمین سالگرد تأسیس جمهوری دموکراتیک آلمان شرقی) و (روش ضداستعماری دانشجویان ایرانی در آلمان غربی) درج شده و حملات زیادی به اولیای این کشور نموده بودند لذا دو مقاله مزبور به آلمانی ترجمه و با اصل روزنامه‌ها طی یادداشتی به مقامات دولتی باویر تسلیم و درخواست شد هرچه زودتر توزیع کنندگان این روزنامه و سایر نشریات وابسته به حزب منحله توده را بازداشت نمایند. ترجمه مقالات مزبور به قدری در روحیه اولیای حکومت باویر مؤثر واقع گردید که بلافاصله دستور بازجوئی منازل ۸ نفر از کسانی که مورد سوء ظن قرار گرفته بودند داده شد و در ساعت شش صبح روز ۸ آذر ۱۳۴۱ منازل اشخاص ذیل مهدی تهرانی - خسرو نراقی - ثریا ثریا پور - سیانوش پارسانژاد - کوروش لاشائی - فیروز فولادی - اردشیر خوش چشم و خسرو قشقایی مورد بازرسی واقع گردید. در منزل مهدی تهرانی مأمورین انتظامی مقدار زیادی روزنامه مردم و سایر اوراق کمونیستی که بیشتر آنها در پاکتهائی که نشانی ایرانیان روی آنها ماشین شده و تمبر به آنها الصاق گردیده بود پیدا نموده و مقدار زیادی نیز آخرین شماره روزنامه مردم که هنوز برای پخش حاضر نشده بود به دست‌آمد. چون خسرو نراقی نیز با مهدی تهرانی در یک منزل زندگی می‌کرد لذا مأمورین انتظامی هر دوی آنها را بازداشت نموده و دادستان مونیخ به اتهام فعالیت کمونیستی و اداره انجمن مخفی که رسمیت آن در مراجع دولتی مونیخ به ثبت نرسیده آنها را توقیف نمود.
از منازل بقیه اشخاص نامبرده مقداری روزنامه مردم به دست‌آمد که طبق اظهار دادستان مونیخ چون نامبردگان مدعی بودند روزنامه‌های مزبور توسط پست جهت آنان ارسال شده لذا دلیل موجهی برای توقیف آنها نمی‌تواند باشد و نامبردگان فعلاً آزاد ولی تحت نظر بوده و مأمورین انتظامی مترصد هستند در صورتی که مدرکی از آنها به دست آورند آنان را نیز توقیف نمایند.
شش نفر اول دانشجو و دارای گذرنامه تحصیلی می‌باشند که سوابق آنها در ادارات سرپرستی و وزارت فرهنگ موجود می‌باشد و تا آنجائی که این نمایندگی اطلاع دارد این اشخاص همیشه فعالیت‌هائی برضد مصالح دولت شاهنشاهی داشته‌اند که به موقع گزارش آن به استحضار رسیده است.
از دو نفر دیگر یکی اردشیر خوش چشم است که دارای گذرنامه عادی شماره ۳۶۴۴۱۶/۷۲۶۵ ث ۳ مورخ ۲۹/۸/۱۳۳۸ صادره از شهربانی کل کشور می‌باشد . نامبرده به علت کلاهبرداری‌هایی که مرتکب گردیده مورد تعقیب کنسولگری واقع و گذرنامه او ضبط شده است و دیگری نیز خسرو قشقایی است که سوابق وی برای مقامات محترم وزارت ‌امور خارجه و مأمورین انتظامی کاملاً روشن می‌باشد . اینجانب ضمن ملاقاتی که با دادستان مونیخ به عمل آورد توضیحاتی پیرامون تعقیب این اشخاص و نحوه محاکمه آنها خواست.
آقای دادستان مونیخ اظهار داشت چون مدارک کافی دائر بر فعالیت مهدی تهرانی و خسرو نراقی به دست مأمورین آلمانی افتاده لذا نامبردگان محاکمه و حکم دادگاه در مورد آنان به مرحله اجرا گذارده خواهد شد و تا خاتمه محاکمه دو نفر مزبور در بازداشت باقی خواهند ماند.
از آقای دادستان درباره میزان مجازات نامبردگان استفسار به عمل ‌آمد مشارالیه اظهار داشت طبق مذاکراتی که اکنون در دست دادستانی می‌باشد حداقل مجازات نامبردگان نه ماه و حداکثر آن تا پنج سال حبس خواهد بود و در صورتی که دو نفر مزبور تانه ماه محکومیت پیدا نمایند باید در هر حال این مدت را اجبار در زندان بمانند و در صورتی که محکومیت آنها بیش از این باشد ممکن است مجازات آنان موقتا تعلیق گردیده و از نامبردگان تعهد گرفته شود در صورتی که مجدداً عملیات گذشته خود را تکرار نمایند علاوه بر مجازات آخرین جرم باید مدت محکومیت قبلی را نیز در زندان به سر برند.
مطلب جالبی که دادستان مونیخ عنوان نمود و سایر مقامات حکومت باویر نیز به اینجانب اظهار نمودند این بود در صورتی که دولت شاهنشاهی تقاضا نماید ممکن است متهمین مزبور را قبل از شروع محاکمه تسلیم مقامات دولتی ایران نمود و ضمناً اضافه نمودند که در این چند روزه عده از دانشجویان و برخی از افراد آلمانی به آنها مراجعه و اظهار داشته چنانچه نامبردگان تسلیم مقامات ایرانی گردند مجازات شدیدی در انتظار آنان خواهد بود و دولت ایران آنها را بدون محاکمه مورد مجازات قرار خواهد داد و آینده وخیمی در انتظار آنان می‌باشد .
اینجانب ضمن توضیحات کافی کلیه این مطالب را تکذیب نموده و به دادستان مونیخ توضیح داده شد علیرغم شایعات منتشره در ایران افراد در مقابل قانون یکسان بوده و مجازات اشخاص طبق موازین قانونی و براساس عدالت به عمل می‌آید و مطالبی را که این قبیل افراد منتشر می‌سازند فقط برای گمراه ساختن اذهان مامورین دولتی باویر و همچنین استخلاص رفقای خود از پنجه عدالت می‌باشد . خوشبختانه دادستان مونیخ با اینجانب هم عقیده بود و اظهار داشت توجهی به اینگونه مطالب نخواهد نمود. ضمناً به قرار اظهار دادستان چون رفقای دستگیر شدگان شایع نموده‌اند که دستگیری دو نفر مزبور فقط به علت مخالفت با دولت شاهنشاهی ایران بوده لذا در این باره نیز توضیحات کافی به دادستان داده شده و نامبرده نیز صریح اظهار داشت که توقیف این اشخاص فقط از لحاظ حفظ مصالح و ‌امنیت داخلی دولت آلمان غربی بوده است. مقامات دولتی باویر ضمن دادن توضیحاتی به اینجانب اظهار داشته‌اند مصلحت اینست که گذرنامه اشخاصی که برضد مصالح و ‌امنیت دولت شاهنشاهی ایران در خارجه تحریکاتی می‌نمایند تمدید نشود تا لااقل دست مأمورین آنها جهت اخراج این قبیل افراد به علت دارا نبودن گذرنامه معتبر باز باشد و تقاضا داشتند مراتب ذیل به استحضار مقامات مربوطه دولت شاهنشاهی ایران برسد تا در مورد شش نفر بقیه که فعلاً تحت نظر هستند بتوان به علت این که گذرنامه آنها معتبر نیست از ادامه اقامت آنان در خاک آلمان جلوگیری به عمل آورد. علیهذا مراتب بدین وسیله به استحضار می‌رسد تا چنانچه نظری در این باره اتخاذ خواهند فرمود مراتب را به این نمایندگی ابلاغ فرمایند تا به همان طریق اقدام گردد.
کنسول - پرویز سپهبدی

منبع:

کتاب چپ در ایران به روایت اسناد ساواک / کنفدراسیون دانشجویان ایرانی در اروپا صفحه 75





صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.