موضوع : جلسه منزل دکتر متین دفتری
تاریخ سند: 4 مرداد 1343
موضوع : جلسه منزل دکتر متین دفتری
متن سند:
شماره : 667 /322 صبح روز جمعه 2 /5 /43 جلسه منزل دکتر متین دفتری1 با شرکت عده ای در حدود 20 نفر از جمله دکتر رضا شیمی ـ مهدی سهیلی2 ـ حیدر آقا (عضو اداره دوم) ـ سرمست ـ عابد ـ ریاضی ـ بوذرجمهر ـ ملک محمدی ـ دکتر جزایری (عضو وزارت دارائی) ـ دکتر سواد کوهی (کارمند دادگستری) ـ اخوان و محمدی تشکیل گردید.در جلسه مزبور دکتر متین دفتری علت عدم شرکت مهدی سهیلی در برنامه مشاعره رادیو ایران را سؤال نمود و نامبرده در پاسخ اظهار داشت معینیان تمام افراد فرقه بهائی3 را در رادیو ایران جمع نموده و بهائیها اکثر اعضای شورای نویسندگان می باشند و من نیز در مقابل ایرادات بدون منطق او ترجیح دادم که در برنامه مزبور سمتی نداشته باشم.
دکتر متین دفتری گفت معینیان از خدمتگزاران جدی است و اجرای تصمیمات او در امر تبلیغات کشور موجب حفظ آبروی ما در کشورهای همسایه از جمله افغانستان گردیده است.
کما اینکه در حال حاضر مردم افغانستان بیشتر به صدای رادیو ایران گوش می دهند.
دکتر متین دفتری همچنین در مورد انتخابات ریاست جمهوری آمریکا صحبت کرد و اظهار داشت گلد واتر دارای تشکیلات وسیع فاشیستی و تروریستی است و در هر حال موفقیت او دنیا را مواجه با خطراتی خواهد ساخت.
در پرونده نصرت اللّه معینیان بایگانی شود.
احمدی از طرف رئیس بخش 322 رشیدی ـ رضائیان 12 /5 /43 م ـ ع ـ 467
توضیحات سند:
1ـ احمد متین دفتری، فرزند متین الدوله در بهمن ماه 1275، در تهران متولد شد.بعد از انجام تحصیلات ابتدائی وارد مدرسه جدیدالتأسیس آلمانی شد که به خرج دولتین ایران و آلمان اداره می شد.
سپس وارد مدرسه علوم سیاسی و از آنجا فارغ التحصیل شد.
در سال 1294 به استخدام وزارت خارجه درآمد و ضمن کار در وزارت خارجه وارد مدرسه عالی حقوق شد و در سال 1300 فارغ التحصیل گردید.
زمانی که داور وزیر عدلیه شد،متین دفتری را به وزارت عدلیه برد و او کار ترجمه قوانین کشورهای اروپائی را انجام داد و به پاداش این خدمت جهت انجام مأموریتی از طرف دولت به دفتر جامعه ملل در ژنو رفت و ضمن مأموریت، دکترای خود را اخذ کرد.
در سال 1310،به معاونت وزارت عدلیه معرفی شد.
در همین زمان تیمورتاش وزیر دربار،مغضوب رضاشاه شد و متین دفتری او را محاکمه کرد و رضایت رضاشاه را جلب کرد.
در مهر ماه 1315 در کابینه محمود جم به وزارت دادگستری رسید و قریب سه سال تا احراز مقام نخست وزیری این سمت را به عهده داشت.
از وقایع مهم دوره وزارت او دستگیری و محاکمه 53 نفر از حزب کمونیست بود.
در 13 آبان 1318 با حکم رضاشاه،احمد متین دفتری به نخست وزیری می رسد که همزمان بود با اوج قدرت نازیها در آلمان، به دستور رضاشاه در ایران یک کابینه جوان روی کار آمد و وظیفه این دولت نزدیک شدن به آلمان بود و عملاً نیز روابط تجاری ـ صنعتی بین ایران و آلمان توسعه یافت و تعداد زیادی از مهندسین و متخصصین آلمانی در زمان جنگ دوم به ایران آمدند.
انگلیسیها این وضعیت را کاملاً زیر نظر داشتند.
دوران نخست وزیری او بیش از 8 ماه به طول نینجامید و در اوایل تیر ماه 1319،ناگهان مغضوب و از کار برکنار شد که علت این برکناری، طراحی یک کودتا با همکاری آلمانیها و حمایت دکتر مصدق (پدر زن و عمویش) بوده است.
رضاشاه متوجه این مسائل می شود و در شب چهارم تیر ماه 1319،متین دفتری را احضار و او را عزل و دستور بازداشت او را صادر می کند.
آنگاه پس از 15 روز به بیرجند تبعید گردید و سپس به منزل خود انتقال یافت و تحت نظر قرار گرفت و فقط به تدریس در دانشگاه مشغول بود.
بعد از شهریور 1320،متین دفتری از طرف متفقین بازداشت شد و قریب دو سال ابتدا در اردوگاه نظامی انگلیسیها در اراک و سپس در زندان روسها در رشت محبوس بود.
بعد از رهائی از زندان و تخلیه ایران از نیروهای متفقین به نمایندگی مجلس پانزدهم انتخاب شد در انتخابات اولین دوره سنا، سناتور انتصابی بود.
او در سال 1350 ش،در سن 75 سالگی درگذشت.
2ـ مهدی سهیلی، در سال 1303 متولد شد.
وی پس از اخذ دیپلم متوسطه، خدمت مطبوعاتی را از سال 1323 آغاز کرد.
آثار او از نظم و نثر در بسیاری از نشریات از جمله توفیق، اطلاعات، اطلاعات هفتگی، سپید و سیاه، روشنفکر، تهران مصور و زن روز چاپ شده است.
جمعا 38 جلد تألیف اعم از نظم و نثر و آثار فکاهی دارد.
رک : چهره مطبوعات معاصر، ص 96.
3ـ بهائیت یک سازمان سیاسی، حزبی آلت دست قدرتهای بزرگ بوده که به ظاهر شعار جدایی دین از سیاست می داد اما در واقع برای نفوذ در ارکان تصمیم گیری کشورها تلاش می کرد و اینک نیز در راستای منافع سیاسی اسرائیل و آمریکا تلاش می کند در زمینه نفوذ بهائیان در ایران ارتشبد فردوست مطالبی بدین شرح اظهار داشته : «یکی دیگر از فرقه هایی که توسط اداره کل سوم ساواک با دقت دنبال می شد، بهائیت بود.
شعبه مربوطه بولتنهای نوبه ای تنظیم می کرد که یک نسخه از آن از طریق من (دفتر ویژه اطلاعات) به اطلاع محمدرضا می رسید.
این بولتن مفصل تر از بولتن فراماسونری بود.
اما محمدرضا از تشکیلات بهائیت و بخصوص افراد بهایی در مقامات مهم و حساس مملکتی اطلاع کامل داشت و نسبت به آنها حسن ظن نشان می داد.
اصولاً رضاخان نیز با بهائیت روابط حسنه داشت تا حدی که اسداللّه صنیعی را که یک بهائی طراز اول بود، آجودان مخصوص محمدرضا کرد.
صنیعی بعدها بسیار متنفذ شد و در زمان علم و حسنعلی منصور و بخصوص هویدا به وزارت جنگ و وزارت خواربار رسید.
ولی نفوذ اصلی بهائیت در دوران عبدالکریم ایادی بود.
ایادی از خانواده طراز اول بهائیت بود و به این دلیل نام فامیل ایادی داشت که پدرش از «ایادی امراللّه » یعنی چند نفر خواص اطراف عباس افندی بود.
ایادی با نفوذی که نزد محمدرضا کسب کرد بهائیها را به مقامات عالی رساند.
او مسلما در رسانیدن امیر عباس هویدا (بهایی) به نخست وزیری، نقش اصلی را داشت.
در زمان هویدا دیگر کار بهائیها تمام بود و مقامات عالیه مملکت توسط آنها به راحتی اشغال می شد پدر هویدا نیز مانند پدر ایادی از خواص عباس افندی و گویا نویسنده مخصوص او بود.
تنها یک بار موقعیت بهائیت به خطر افتاد و آن زمانی بود که فلسفی (واعظ معروف)، حملات شدیدی را علیه بهائیت شروع کرد و محمدرضا برای آرام کردن مردم دستور تخریب «حظیره القدس» مرکز مقدس بهائیها در تهران را داد و دستور داد که ایادی مدتی از ایران خارج شود.
بطورکلی در دوران محمدرضا، با نفوذ ایادی در دربار، بهائیهای ایران بسیار ترقی کردند و ثروتمند شدند و ایادی هرچه از دستش برآمد در کمک به آنها کوتاهی نکرد و آنها هم به نوبه خود در انحطاط اقتصاد مملکت تلاش کردند.