موضوع: اظهارات آقای احمد آرامش
تاریخ سند: 6 شهریور 1341
موضوع: اظهارات آقای احمد آرامش
متن سند:
گزارش اطلاعات داخلیموضوع: اظهارات آقای احمد آرامش1 تاریخ: 6 /6 /41
شماره: 7159/س ت
چندی قبل آقای آرامش در پاسخ این سئوال که آیا بهتر نیست قبل از انتشار بیانیه تز و نظر خود را با مقامات و اولیای امور در میان بگذارید؟ و آیا این جریان به نفع اولیای امور مملکت نیست اظهار داشته البته رفع مداخلالت آمریکا به نفع آنها است ولی عیب کار اینجا است که امثال دکتر امین مردک‌هائی هستند که آمریکا آنها را به کار گذاشته است. سپس گفت اینها به فکر منافع خود نیستند و شاه نیز به فکر نفع خود نیست بلکه به فکر هوس‌های خود است% د
نظریه: اقدام مستقیم باعث شناسائی مأمور نفوذی خواهد شد
گیرندگان: اداره کل سوم
توضیحات سند:
١- احمد آرامشاحمد اشتری که بعدها نام خود را به آرامش تغییر داد. فرزند محمد على اشتری است که در سال ۱۲۸۷ ش در یزد متولد شد. وی پس از اتمام تعلیمات مقدماتی در یزد برای گذراندن دوره دبیرستان به تهران آمد و سپس برای تکمیل تحصیلات خود وارد کالج آمریکایی تهران شد. او مدتی بعد به عنوان کارمند در وزارت راه به خدمت پرداخت و دیری نپایید که به ریاست حسابداری با در شمال منصوب شد، آرامش در سال ۱۳۱۸ ریاست اداره طرق و شوارع شهسوار (تنکاین) را به عهده گرفت و تا سال ۱۳۲۰ که به وزارت پیشه و هنر انتقال یافت. در آن سمت بود. وی نخست رئیس حسابداری و سپس معاون وزارت پیشه و هنر شد. ۱۳۲۴ در همان موقع که قوام‌السلطنه نگران نا‌آرامی‌های اجتماعی بود. تنی چند از جمله احمد آرامش را مأمور بررسی و تهیه مقدمات تأسیس وزارت کار نمود و پس از تشکیل این وزارتخانه مظفر فیروز و سپس آرامش را به عنوان وزیر کار وارد کابینه خویش کرد. احمد آرامش متعاقب تأسیس حزب دمکرات ایران به رهبری قوام‌السلطنه به عضویت کمیته تبلیغات حزب در آمد. وی پس از گرفتن امتیاز نشر روزنامه دیپلمات از آن به صورت ارگان «دفتر رهبر کل حزب دمکرات ایران» بهره‌برداری می‌کرد و به دفاع از قوام وحزب دمکرات ایران می‌پرداخت. پس از سقوط کابینه قوام‌السلطنه احمد آرامش خانه‌نشین شد و تا سال ۱۳۳۹ که به سفارش جعفر شریف امامی (برادر همسرش) و تأیید شاه به سمت وزیر مشاور و سرپرست سازمان برنامه منصوب گردید. فاقد سمت دولتی و رسمی بود، کار عمده وی در طول این مدت خواندن کتاب و مقالات جراید و دیدار با آشنایان همفکر همچنین شرکت در جلسات بحث گروه «ایران‌پرستان» بوده گروهی که خود را ضدبیگانه می‌دانستند و راه حلی برای نجات ایران می‌جستند. در این دوران مقالات بدون امضا و ضدآمریکایی احمد آرامش که با کمک علی سپهر در روزنامه دیپلمات به چاپ می‌رسید. موجب نگرانی کارگزاران حاکم و مقامات حکومتی می‌شد و علت اصلی بازداشت آرامش در سال‌های بعد بود، یکی دیگر از اقدامات سیاسی وی تأسیس گروه کوچک «ترقی‌خواهان ایران» در سال ۱۳۳۴ بود. احمد آرامش پس از سقوط کابینه شریف امامی و به قدرت رسیدن دکتر علی امینی با نگارش مقالات مختلف و همکاری همفکران خویش در گروه ترقی‌خواهان به مخالفت با حکومت جدید برخاست و در نتیجه در ۸ تیر ۱۳۹۰ دستگیر و سیزده روز زندانی بود. به رغم سقوط کابینه علی امینی و به روی کار آمدن اسدالله علم ضدیت آرامش و یاران وی با نظام حاکم ادامه بافت نا جائی که آنان با صدور اعلامیه «کمیته جمهوری‌خواهان ایران» خواستار تغییر شکل رژیم شدند. بدیهی است که صدور چنین اعلامیه‌ای تندی می‌توانست عواقب خطرناکی به همراه داشته باشد. اندکی بعد احمد آرامش و باران وی به اتهام بر هم زدن امنیت داخلی دستگیر شدند. شخص احمد آرامش به اتهام قیام علیه حکومت سلطنتی و مشروطه محاکمه به ده سال حبس محکوم گردید.
احمد آرامش پس از گذراندن هفت سال در زندان آریامهر به علت شدت یافتن بیماری کبد و کلیه، از حیس آزاد شد. وی سپس در خانه دخترش مهدخت منزل گزید و به توصیه دامادش دکتر صادق میرعماد برای مداوا و کسب سلامتی چند هفته‌ای در بیمارستان بستری شد.
از آن جا که اقامت آرامش در خانه دختر و دامادش می‌توانست بهانه به دست مقامات امنیتی داده تا برای آنان مزاحمت‌هائی فراهم سازند. وی مدتی بعد به هتل سینا نقل مکان کرد. سرگرمی عمده احمد آرامش در این دوران پیاده روی و در اواخر عمر تفرج در پارک فرح (لاله) بود یعنی گردشگاهی که در آن به استناد اخبار مندرج در جراید، در تاریخ ۲۴ مهر ۱۳۵۲ به ضرب چند گلوله از پای درآمد و دکتر بقائی یزدی نماینده سابق مجلس شورای ملی جواز دفن وی را به دلیل «پارگی قلب» صادر کرد.
خاطرات سیاسی احمد آرامش، غلام‌حسین میرزا صالح ص ۹