صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

درباره: عناصر محرک در مشهد

تاریخ سند: 9 آذر 1357


درباره: عناصر محرک در مشهد


متن سند:

از: ساواک تاریخ: 9 /9 /1357
به: جناب آقای نخست وزیر شماره: 10090 /312
درباره: عناصر محرک در مشهد

به استحضار می‌رساند:
به سازمان اطلاعات و امنیت خراسان دستور داده شده بود که آقایان شیخ عباس واعظ طبسی و سید عبدالکریم هاشمی‌نژاد که از محرکین اصلی حوادث شهر مشهد می‌باشند، دستگیر شوند.
سازمان مذکور اعلام می‌دارد با همبستگی که این دو نفر با سایر روحانیون و طبقه دانشگاهی و آیات عظام و کسبه دارند، چنانچه دستگیر شوند، به طور قطع تشنجات زیادی در آن شهرستان رخ خواهد داد و پیشنهاد نموده دوازده نفر محرکین اصلی همراه با تعدادی از بازاریان و دانشگاهیان یکجا دستگیر شوند؛ علیهذا با توجه به گزارش شماره 334/ م تیمسار سپهبد ورهرام1 استاندار آذربایجان غربی که طی شماره 11 /504/م – 7 /9 /57 دفتر حفاظت نخست وزیری به این سازمان ارسال2 گردیده، مستدعی است اوامر عالی را جهت اجرا در سطح کشور امر به ابلاغ فرمایند.
رئیس سازمان اطلاعات و امنیت کشور . سپهبد مقدم
مذاکره شود

توضیحات سند:

1. سپهبد کریم ورهرام، در سال 1288ش در آذربایجان به دنیا آمد. در سال 1306ش دیپلم گرفت و به مدرسه نظام تهران رفت و در سال 1308ش درجه افسری گرفت و در آغاز کار، فرمانده دسته شد و سپس به طور منظم، ضمن طی دوره فرماندهی و ستاد دانشگاه جنگ و رسیدن به درجات نظامی بالاتر، در مشاغل دیگر نیز قرار گرفت که برخی از آنها به شرح زیر است:
فرماندهی هنگ لشکر آذربایجان در سال 1318ش با درجه سرگردی.
رئیس ستاد لشکر آذربایجان در سال 1323ش با درجه سرهنگی، در همین مسئولیت بود که در 11 آذرماه 1324ش، به فرمان او و سرتیپ درخشان، دسته عزاداران حضرت حسین(ع) را به بهانه این که خیال حمله به سربازخانه را داشتند، جلو مسجد کبود تبریز به گلوله بستند که در این حادثه، یک نفر کشته و یازده نفر زخمی شدند.
فرماندهی تیپ پیاده لشکر تبریز در سال 1324ش.
فرماندهی لشکر رضائیه در سال 1329ش با درجه سرتیپی.
فرماندهی سپاه مهاباد در سال 1333ش با درجه سرلشکری
استاندار فارس در سال 1341ش با درجه سپهبدی
عضویت به عنوان نماینده رضائیه در مجلس سنا در سال 1342ش که این عضویت در سال‌های 1346ش، 1350ش و 1354ش نیز تکرار شد.
استاندار آذربایجان غربی در سال 1357ش در دولت نظامی ازهاری
وی که در جوانی با دختر سپهبد محمدشاه بختی ازدواج کرده و همین وصلت موجبات توجه شاه نسبت به او شده بود، از در 14 دی ماه سال 1357ش از استانداری آذربایجان غربی کنار گذاشته شد.
دکتر باقر عاقلی در مورد وی نوشته است: «در سال 1341 که به علت اجرای قانون اصلاحات ارضی، اوضاع فارس دگرگون شد و عشایر علیه حکومت حکومت مرکزی سر به طغیان برداشتند. سپهبد کریم ورهرام که یک نظامی خشن بود، از طرف شاه با اختیارات کامل به استانداری فارس منصوب شد.
سپهبد ورهرام که عضو شورای عالی حزب مردم بود، پس از برکناری از استانداری آذربایجان غربی در سال 1357ش، مانند دیگر سران رژیم شاه، به اروپا فرار کرد و زیر نظر شاپور بختیار در فرانسه در قالب شورای سلطنت طلبان ایران فعالیت های بسیاری را بر علیه انقلاب اسلامی انجام داد. وی در سال 1370ش در پاریس درگذشت.
حسین فردوست در معرفی وی می‌نویسد: «ورهرام فردی بسیار از خودراضی، مشروب خوار، خانم باز در حد افراط و نادرست بود.»
ر ک: سایت پژوهشکده باقرالعلوم علیه‌السلام، ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، ج 1
2. در این گزارش که دارای شماره 11 /504/م – 7 /9 /1357 می‌باشد، سپهبد ورهرام، چاره‌ی کار در آذربایجان غربی را دستگیری تعدادی از روحانیون دانسته و نوشته است: « ... بنابر این دیگر بحث و مذاکره نتیجه نخواهد داد و بایستی چند نفر از روحانیون و اخلالگران دستگیر و از این منطقه طرد گردند و این نکته بایستی در نظر گرفته شود که پس از دستگیری و تبعید آنها حداقل به مدت 6 ماه نبایستی دیگر به منطقه برگردند.» بخش ضمائم

منبع:

کتاب آیت‌الله حاج شیخ عباس واعظ طبسی به روایت اسناد ساواک صفحه 553

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.