موضوع: تلگراف آزادی آقای خمینی
تاریخ سند: 21 مرداد 1342
موضوع: تلگراف آزادی آقای خمینی
متن سند:
شماره: 42 /5887 /15ب2 تاریخ:21 /5 /1342فرستنده: ساواک خوزستان
گیرنده: مدیریت کل اداره سوم
موضوع: تلگراف آزادی آقای خمینی
برابر گزارش ساواک خرمشهر، تلگرافاتی به امضاء آقای لواسانی1و قائمی از تهران به خرمشهر به عنوان آقایان شیخ محمدطاهر شبیری و شیخ سلمان خاقانی2مخابره گردیده که متن آن آزادی آقای خمینی را اعلام داشته بدین وسیله رونوشت تلگرافات مزبور به پیوست تقدیم.
ضمناً در پاسخ تلگرافات تبریکی به امضاء آقایان شبیری و خاقانی ـ مهری3و موسوی4به عنوان آقایان خمینی ـ قمی و شریعتمداری به تلگرافخانه تسلیم که به علت ناشناس بودن امضاءها مورد ایراد واقع و به آورنده گفته شد که بایستی یکی از آقایان امضاء کننده در تلگرافخانه حاضر و گواهی امضاء دیگران را بنماید. گویا به همین علت از مخابره تلگراف تاکنون خودداری شده است.
رئیس ساواک استان خوزستان ـ م. خاوری
توضیحات سند:
1. آیت‌الله سید محمدصادق لواسانى: در سال 1285ﻫ ش در نجف اشرف به دنیا آمد. مقدمات علوم حوزوی را در همین شهر طی کرد و بعدها به ایران آمد و در اراک مستقر شد. ایشان با هجرت آیت‌الله العظمی حائری یزدی از اراک به قم، عازم این شهر شد. ایشان در طول تحصیل در حوزه علمیه قم و در ابتداى جوانى با امام خمینى هم‌حجره شد و دوستى صمیمانه آن دو 70 سال استمرار یافت. وى پس از اتمام تحصیلات، علاوه بر تدریس در حوزه علمیه قم مدتى نیز تولیت و مدیریت مدارس فیضیه و دارالشفاء را بر عهده داشت. در اواسط دهه بیست شمسى به تهران عزیمت نمود. و تا زمان رحلت، در این شهر به فعالیتهاى دینى و اجتماعى اشتغال داشت. به دلیل علاقه و اعتقاد استثنایى و منحصر به فرد حضرت امام خمینى (ره) به آیت‌الله لواسانى، با آغاز دوران مرجعیت امام در ابتداى دهه چهل، ایشان به عنوان وکیل و نماینده تام‌الاختیار امام در تهران تعیین شد. وى در دوران مبارزات و از آغاز نهضت، از حامیان صدیق و استوار حضرت امام(ره) بود و در دوران تبعید امام، در زنده نگهداشتن نام و راه امام و تداوم پیوند روحانیت با ایشان نقش مهمى ایفا مى‌نمود. آیت‌الله لواسانى همواره تحت فشار و مزاحمتهاى عوامل رژیم شاه قرار داشت و از جمله یکبار در سال 1351 دستگیر و مدتى بازداشت شد و بار دیگر در سال 1353 بازداشت و این بار براى مدت سه سال به هشتپر طالش تبعید شدند. پس از پیروزى انقلاب اسلامى پیوند و ارتباط نزدیک ایشان با حضرت امام برقرار بود تا آنجا که معمولاً هفته‌اى یکبار با امام دیدار و ملاقات مى‌نمود. مرحوم آیت‌الله سید محمدصادق لواسانى، گمنام در خانه خود زندگی کرد تا این که پس از رحلت حضرت امام خمینى (ره) در سال 1368، فقدان دوست دیرین خود را چندان تاب نیاورد و در سال 1369 در سن 85 سالگی رحلت کرد.2. آیت‌الله حاج شیخ سلمان خاقانی: فرزند آیت‌الله شیخ عبدالمحسن و نوه‌ی ملاحسین خاقانی، از علمای بنام و خدوم خطه خوزستان بود. که در سال 1293ﻫ ش در قریه سوق‌الشیوخ از توابع شهر ناصریه عراق متولد گردید. در سن هشت سالگی به خرمشهر رفت و مقدمات را نزد پدر خود آموخت.
در سال 1345 ﻫ ق جهت ادامه‌ی تحصیل به نجف اشرف عزیمت نمود و پس از طی سطوح دروس عالی فقه و اصول را از محضر آیات شیخ محمدحسین غروی اصفهانی، شیخ محمدعلی کاظمینی خراسانی، میرزا باقر زنجانی و سید ابوالقاسم موسوی خوئی و تفسیر و کلام را از محضر آیت‌الله شیخ محمدجواد بلاغی بهره‌مند گردید.
در سال 1374 ﻫ ق به خرمشهر بازگشت و به ارشاد و هدایت مردم پرداخت و نفوذ بسیار زیادی در منطقه حاصل نمود. در سال 1400 ه ق در پی جنگ تحمیلی از خرمشهر به قم مهاجرت کرد. وی دارای آثاری در حوزه شعر و دفاع از عقاید مذهبی و دینی می‌باشد. سرانجام در تاریخ 24 /12 /1366ﻫ ش در پی بیماری درگذشت و پس از تشییع در صحن حضرت معصومه (س) به خاک سپرده شد. تربت پاکان قم، عبدالحسین جواهرکلام، ج 2، صص 766-768.
3. آیت‌الله سید عباس مهرى: در سال 1333 ﻫ ق در روستاى «مُهر» از توابع لارستان فارس در خانه‌اى محقر چشم به دنیا گشود. مراحل مقدماتى علوم دینى را در زادگاهش آموخت و با وجود مشکلات زیاد مادى، سرانجام در سال 1349ﻫ ق خود را به حوزه علمیه نجف اشرف رسانید و در مدت کوتاهى با تلاش و جدیت فوق‌العاده به مدارج علمى والایى رسید. او فقه و اصول را نزد استادانى چون مرحوم آیت‌الله محمدباقر محلاتى و مرحوم آیت‌الله شاهرودى و مرحوم آیت‌الله محمدتقى بحرالعلوم فرا گرفت. با اصرار مؤمنین کویت، اساتیدش او را وادار به تصدى امامت جماعت و رهبرى مسلمین آن خطه نمودند. مرحوم آیت‌الله مهرى حدود چهل سال پیش یکى از مهم‌ترین خدماتش در محدوده مسجد و منزلش مبارزه با بى‌سوادى بود و زمانى به این فکر افتاد که موضوع مبارزه با بى‌سوادى و نهضت براى سوادآموزى به فکر کسى نرسیده بود. او قبل از قیام 15 خرداد به امام علاقمند شد و به او پیوست و سمت نمایندگى امام را در کویت به عهده گرفت. آیت‌الله مُهرى با تمام افراد خانواده‌اش، در زمستان سال 1358 به جمهورى اسلامى ایران تبعید شدند. آیت‌الله مهرى داراى رساله‌ها و کتابهاى ارزنده چاپ نشده‌اى است؛ دو کتاب وى نیز که در ایام حیاتش چاپ شده است عبارتند از: شعاع من التاریخ و شعاع من سیرتنا و سنتنا. آیت‌الله سید عباس مهرى در تاریخ 26 بهمن 1366 مصادف با 26 جمادى الثانى 1408 قمرى در اثر یک بیمارى طولانى دعوت حق را لبیک گفت و در قم از سوى مقامات رسمى و علمى و مردم تشییع شد و در جوار حضرت معصومه سلام‌الله علیها در مسجد بالا سر به خاک سپرده شد.
4. آیت‌الله سید محمد تقی موسوی: فرزند هاشم، در سال 1297ﻫ ش در دشتستان به دنیا آمد. پس از طی تحصیلات مقدماتی وارد حوزه علیمه قم گردید و پس ازکسب فیض و فراغت از تحصیل به خرمشهر عزیمت کرد و در این شهر در مسجد جامع به برپایی نماز جماعت و تبلیغ امور دینی پرداخت و به افشای چهره ضددینی رژیم پهلوی همت گماشت و اقدامات متعددی از جمله ارسال اعلامیه در جریان 15 خرداد 42، دایر نمودن کلاس درس در مدرسه علمیه خرمشهر، موضع گیری در مقابل درج مقاله «استعمار سرخ و سیاه» در روزنامه اطلاعات، خودداری از برپایی نماز جماعت در سال 56 به تبعیت از علمای قم، دعوت مردم به بستن مغازه‌ها و پی‌گیری اعتصابات و ارسال تلگراف جهت امام خمینی (ره) به پاریس در سال 1357 داشته است. ایشان تا پیروزی انقلاب اسلامی در تمامی صحنه‌های انقلاب حضوری فعال داشته است..
آیت‌الله محمدتقی موسوی در شرایطی که خرمشهر از جانب دشمن مورد هجوم قرار گرفته بود و ضد انقلاب نیز در داخل شهر به عنوان ستون پنجم، فضا را ناامن کرده بودند، مسجد جامع خرمشهر را به همراه شهیدان حجت‌الاسلام شیخ شریف قنوتی و محمد جهان‌آرا، به محکم‌ترین سنگر در برابر دشمنان تبدیل می‌کند و مرکزی می‌شود برای فرماندهی رزمندگان اسلام و مقر رزمندگان و هم محلی برای پناه زخمی‌ها، کودکان بی‌سرپرست، جمع‌آوری آذوقه و محل امنی برای اندک مردم باقی مانده در شهر. خرمشهر در چهارم آبان ماه 1359 پس از 34 روز مقاومت سقوط می‌کند و جالب اینکه مسجد جامع خرمشهر آخرین سنگری است که تا ساعات پایانی همچنان در مقابل دشمن ایستادگی می‌کرد. پس از خروج مدافعان از مسجد جامع و رفتن به آن سوی کارون، دشمن جسارت می‌یابد تا خود را فاتح شهر قلمداد کند.. آیت‌الله موسوی همواره به جبهه‌ها سرکشی می‌نمود و در میان رزمندگان حضور می‌یافت. با همت او، مساجدی چون صاحب الزمان(عج)، موسی بن جعفر(ع)، امام رضا(ع)، مسجد اعظم و... که در خرمشهر و اطراف اروندکنار ساخته شده بودند. سرانجام آیت‌الله سید محمدتقی موسوی در صبح روز 13 تیرماه 1388 پس از عمری مجاهدت و تلاش، در سن 91 سالگی درگذشت.