تاریخ سند: 13 آبان 1343
متن سند:
به : تهران از : مشهد شماره : 448 قبل از اعلام تبعید خمینی1 شایعه تبعید وی در مشهد به سرعت منتشر و عده ای از وعاظ به میلانی مراجعه و ضمن استعلام نظر وی به او پیشنهاد می نمودند که اقداماتی درباره لغو تصویب نامه قانونی مصونیت سیاسی مستشاران نظامی امریکا معمول و ضمن صدور اعلامیه هائی به این تصویب نامه اعتراض شود.میلانی در پاسخ گفته است من مصالح خود را بهتر از دیگران تشخیص داده و به هیچ وجهه مبادرت به صدور اعلامیه2 در مشهد یا در سایر استانها نخواهم نمود ایادی قمی نیز تحریکات و فعالیتهائی شروع چون روز پنجشنبه چهارده جاری طبق معمول مجلس روضه در منزل قمی برقرار است احتمال اظهاراتی در روی منبر می رود کمیسیون امنیت عصر امروز تشکیل، تصمیمات متخذه و اقدامات بعدی گزارش خواهد شد ضمنا نوار سخنرانی خمینی در مورخه 4 /8/ جاری در قم جهت میلانی رسیده که نامبرده نوار مزبور را نزد خود نگهداری و چنانچه افراد بخواهند از مفاد آن مطلع شوند بایستی به منزل میلانی رفته آن را استماع نمایند.
خسروزاده رونوشت برابر اصل است .
اصل در پرونده خمینی بایگانی است این رونوشت در پرونده میلانی بایگانی شود 14 /8
توضیحات سند:
1ـ به دنبال تصویب لایحه مصونیت مستشاران و اتباع آمریکا در ایران (کاپیتولاسیون) در سیزدهم مهر 1342 توسط مجلس شورای ملی و تصویب تشریفاتی مجلس سنا و همچنین طرح مجدد آن در زمان نخست وزیری منصور در 21 مهر 1343 و تصویب مجدد در مجلس شورای ملی، امام خمینی (ره) در چهارم آبان ماه 1343 با ایراد سخنرانی مهیج و کوبنده موضع نهضت را در برابر استکبار شرق و غرب روشن نمودند و رهبر نهضت طی یک سخنرانی در قم نفوذ آمریکا را به همه اعلام خطر کرد و گفت امروز تمام گرفتاری ما از امریکا و اسرائیل است و به دنبال این سخنرانی طی اعلامیه ای که در سطح گسترده ای پخش گردید، امام خمینی تصویب کاپیتولاسیون را اقرار به مستعمره بودن ایران نامیده و رأی مجلسین را مخالف اسلام و قرآن شمردند و در واکنش به این موضوع در شب سیزدهم آبان ماه 1343 رژیم با یک اقدام عجولانه و با دستپاچگی ساده لوحانه ای اقامتگاه امام را در قم مورد تهاجم قرار داد و حضرت امام خمینی (ره) را دستگیر نموده و توسط اتومبیل به تهران منتقل نمودند و همان روز امام با هواپیما به ترکیه تبعید گردید.ر.ک : انقلاب اسلامی و ریشه های آن، حجت الاسلام عمید زنجانی، صص 237 ـ 235 و روزشمار تاریخ ایران از مشروطه تا انقلاب اسلامی، جلد 2، صص 80 /179 2ـ حضرت آیت الله میلانی به مناسبت تبعید حضرت امام اعلامیه ای را صادر نموده که متن آن در سند 862 ـ 14 /8 /1343 ـ ح ـ س آمده است.