سرلشگر زاهدی1 و جمال امامی و پیغام مصدق
تاریخ سند: 25 اسفند 1332
سرلشگر زاهدی1 و جمال امامی و پیغام مصدق
متن سند:
دکتر مصدق وسیله یکی از اعضای نخست وزیری به جمال امامی پیغام داده است که اگر از تهران خارج شود از او رفع توقیف خواهد کرد.جمال امامی پاسخ داده است تا عموم اشخاصی که طبق ماده توقیف هستند آزاد نشوند موافقت با آزادی خود نخواهد کرد و همچنین به سرلشگر زاهدی پیشنهاد کرده است که ایام عید را به رامسر برود ایشان هم شدیدا مخالفت کرده اند.
توضیحات سند:
1ـ فضل اللّه زاهدی به عنوان یکی از بدنام ترین نظامیان دوران پهلوی و نخست وزیر کودتا، چهره ای سرشناس است.زاهدی که در سالهای جنگ اول جهانی به صفوف قشون قزاق پیوست از زمره افسران تیپ همدان بود که برای سرکوب نهضت جنگل عازم خطه شمال شد و سپس تحت امر رضاخان، کودتای 1299 را به فرجام رسانید.
سرتیپ فضل اللّه خان در دوران اقتدار رضاخان در مشاغل مهمی جای داشت و مأموریت های درجه اول را به عهده گرفت.
او در سال 1320 ریاست قشون فارس را به عهده داشت و در این سمت مأمور حل غائله شیخ خزعل شد و به حکومت خوزستان رسید.
زاهدی در سالهای 1306 ـ 1305 فرماندهی لشکر شمال و حکومت این خطه را به دست داشت و در اردیبهشت 1308 به فرماندهی ژاندارمری کشور رسید.
او در این سمت برای سرکوب شورش عشایر فارس به شیراز رفت ولی مدتی بعد مورد سوءظن رضاخان قرار گرفت و در خرداد 1308 به تهران فرا خوانده شد و به همراه صارم الدوله والی فارس و نصرت اللّه فیروز بازداشت گردید و تنزل درجه یافت ولی مدت کوتاهی بعد، در تیرماه همان سال بخشوده و آزاد شد.
در سالهای جنگ جهانی دوم در زمره هواداران هیتلر درآمد و به هنگام اشغال ایران توسط انگلیسی ها مدت کوتاهی بازداشت گردید وی در کابینه اول مصدق به وزارت کشور رسید.
سرلشکر زاهدی به عنوان کاندید رهبری کودتای 28 مرداد 1332 توسط اینتلیجنس سرویس به سازمان سیا وصل شد و با پیروزی کودتای آمریکایی در رأس دولت قرار گرفت.
درباره نقش آمریکا در دوران صدارتش و مقابله محمدرضا پهلوی با او که سرانجام به سلب حمایت آمریکا از زاهدی و برکناری وی در 17 فروردین 1334 انجامید فضل اللّه زاهدی پس از برکناری از نخست وزیری به ژنو رفت و به عیاشی پرداخت ولی حیات سیاسی او کاملاً خاتمه نیافت.
اسناد موجود نشان می دهد که در سال 1336 در «محافل سیاسی تهران» تحریکاتی به سود زاهدی صورت گرفت که سرانجام به ورود مجدد او به ایران در اردیبهشت 1337 انجامید.
زاهدی مجددا به اروپا رفت و تا زمان مرگش در شهریور 1348 به عنوان سفیرکبیر شاه و نماینده دائم ایران در دفتر اروپایی سازمان ملل در ژنو اقامت داشت.
وی سرانجام در سوئیس فوت نمود.