موضوع : حزب ایران نوین
تاریخ سند: 25 مرداد 1343
موضوع : حزب ایران نوین
متن سند:
شماره : 1460 /326 تاریخ : 25 /5 /43موضوع : حزب ایران نوین
طبق اطلاع در حزب ایران نوین وحدت و هماهنگى در بین افراد عضو آن حزب وجود ندارد و هرکس که در آن حزب ثبت نام کرده به امید رسیدن به شغل و مقام حساسى در سازمانهاى دولتى بوده است و روى همین اصل بین کسانى که توانسته‌اند مقامى به دست آورند و افرادى که توفیقى در این راه پیدا نکرده‌اند-کشمکش و اختلاف شدیدى وجود دارد.
مظهر دسته‌بندى و اختلاف در حزب ایران نوین فرهنگیانى هستند که عضو آن حزب شده و با اینکه مجموع نفرات آن به سى یا چهل نفر نمى‌رسید ولى همین عده بر سر تقسیم پستهاى فرهنگى بین خود پیوسته در حال جدال و مبارزه و کشمکش مى‌باشند. روز (23 /5 /43) عده‌اى از این افراد به نامهاى شفائى، معینى، اقوامى، خجندپور، پورشمس و چند نفر دیگر که در محل حزب ایران نوین تجمع نموده بودند اظهار داشته‌اند دکتر سام دسته بخصوصى را که داراى سوابق سوء سیاسى بوده و در زمان حکومت مصدق کارگردان سیاست فرهنگ به شمار مى‌رفتند به دور خود جمع کرده و پستهاى حساس فرهنگ را بین آنها تقسیم کرده است و دوستان ما که نقطه ضعف سیاسى نداریم هنوز نتوانسته‌اند مقامهائى را در فرهنگ به دست آورند. عینا جهت اقدام به اداره 322 ارسال مى‌گردد شماره 25 /5 در پرونده حزب ایران نوین بایگانى شود فرهنگى، بخش321 211512
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
در دوره 15 مجلس شوراى ملى به نمایندگى مردم لاهیجان راهى مجلس شد ولى اعتبارنامه‌اش رد شد. از مهمترین فعالیتهاى ارسنجانى تا قبل از وزارت، انتشار روزنامه چپ‌گراى داریا بود که بارها متوقف شد و روزنامه‌هاى دیگر با نامهاى نداى حقیقت، آرمان ملى،، على بابا و پرورش را به جاى آن چاپ کرد. او حزب آزادى را در 1324 تشکیل داد و داریا را ارگان این حزب قرار داد. پس از روى کار آمدن حزب دمکرات قوام‌السلطنه، به عضویت آن درآمد. وى که در کابینه رزم‌آرا به عنوان مشاور مخصوص به کار گرفته شد در کابینه 4 روزه قوام عهده‌دار معاونت سیاسى و سرپرستى-اداره کل تبلیغات شد. در دوره نخست‌وزیرى اقبال به اتهام اقدام علیه دولت دستگیر و مدتى بازداشت شد. بارزترین فعالیت ارسنجانى اجراى-اصلاحات ارضى در کابینه امینى بود.
(مجله گنجینه اسناد، شماره 20 ـ 19، صص 88 ـ 86)