صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

موضوع: وضع عمومی کارخانه های بلورسازی تهران

تاریخ سند: 24 مرداد 1341


موضوع: وضع عمومی کارخانه های بلورسازی تهران


متن سند:

شماره: 6951/ س ت کارخانه های بلورسازی تهران به علت تراکم مواد تولیدی و نکشیدن بازار از نظر محصول بطوری در مضیقه قرار گرفته بودند که انبار آنها تقریبا جا و گنجایش جهت پذیرفتن مواد تولیدی دیگری را نداشت و به همین علت تقریبا به مدت 40 روز مبادرت به تعطیل کارگاهها نمودند.
در طی این دوران فترت شخصی به نام عباس بلورساز (بلوری) کارخانه بلورسازی جدیدالتأسیس را در محل خیابان سپهبد رزم آرا احداث نمود که از دو جنبه تعادل کارگاههای بلورسازی تهران را به هم زد.
1ـ بازار و تجار خریدار محصولات بلورسازی چون احساس نمودند که بین کارفرمایان به علت احداث کارگاه جدید دودستگی ایجاد شده تهور پیش خرید اجناس را ننموده و بالنتیجه مساعده به کارگران داده نشد.
2ـ کارفرمایان بلورسازی نیز از ترس اینکه مرتبا اشخاص دیگری مبادرت به ایجاد کارخانه بلورسازی نمایند و در اثر زیاد شدن دست به کلی محصول آنها فلج گردد از باز کردن مجدد کارگاههای خود خودداری نموده و بالنتیجه تعداد تقریبی دو هزار نفر کارگر بلورساز بیکار و به تدریج ملعبه دست بازیگران سیاسی قرار می گرفتند کمااینکه مؤسسین حزب خلق تقریبا موفق شدند از این دوران فترت بلورسازی استفاده نموده و کارفرمایان بلورساز را به خود نزدیک نمایند و برای این منظور روز 17 /5 /41 کارفرمایان نمونه محصول خود را به منزل آقای رشیدیان بردند ایشان با وعده وعیدی که قبلاً به آنها داده بود محصولات را با نظر وزارت صنایع و معادن و بازرگانی بازدید و از ورود محصول همنوع آنها به مملکت جلوگیری به عمل آوردند.
چون مقامات مسئول وزارت کار و صنایع و معادن عملاً نتوانستند از نظر قانونی روی کارخانه جدیدالتأسیس عباس بلورساز تصمیم بگیرند و تعطیل کارگاهها و بیکاری کارگران به قوت خود باقی بود لذا از طرف ساواک تهران طبق طرح زیر موجبات سازش موقت بین عباس بلورساز و سایر کارفرمایان بلورسازی را فراهم شده و طی صورتجلسه و قولنامه ای به امضای طرف رسیده است.
1ـ آقای عباس بلورساز و شریک بلافاصله او آقای چرمچی فعلاً از باز کردن کارخانه خود خودداری کنند و در عوض برابر مقررات با سایر کارفرمایان بلورساز سهیم و شریک باشند که (چرمچی هنوز با این موضوع موافقت ننموده ولی به نظر می رسد با ایجاد دو دستگی بین او و عباس بلورساز موضوع منتفی گردد.) 2ـ کارفرمایان بلورساز بلافاصله پس از امضای این قرارداد بایستی کارگاههای خود را باز نموده و کارگران مشغول بکار شوند.
3ـ از نظر حفظ تعادل بازار عباس بلورساز باید طی اعلامیه چاپی متذکر شود که از باز نمودن کارگاه خود موقتا صرفنظر نموده است.
4ـ شش نفر شریک دیگر عباس بلورساز چون جزو کارفرمایان شده اند دیگر کارگاهها به آنها کار نخواهند داد که به عنوان کارگر کار کنند و سهام خود را به هر طور مایل باشند از یک سهم عباس بلورساز بایستی دریافت نمایند.
هدف ساواک از دخالت مستقیم در این امر فقط باز شدن کارگاهها و به کار گماردن 2000 نفر کارگر بلورساز بوده است.
اطلاع بدست آمده حاکیست که هنوز در مورد طرز بهره برداری عباس بلورساز از سهام موافقت حاصل نشده و به همین جهت اعلامیه چاپی منتشر نگردیده است ضمنا شریک عباس بلورساز به نام چرمچی از کارگران فوق العاده ناراحت به نظر می رسد که مانع از سازش شریک خود با سایر کارفرمایان می باشد.
توضیح اینکه باز شدن کارخانه جدیدالتأسیس عباس بلورساز موجب به هم ریختن اساس تثبیت قالب صنف بلورساز شده است و چون طرح فوق نیز بدون ضمانت اجرا است و صرفا به طور کدخدامنشانه انجام گرفته به نظر می رسد نبایستی این موضوع را پایان یافته تلقی نمود.
ضمنا آقای اسداله رشیدیان در جلسه روز 17 /5 /41 با آقای فروغی وزیر مشاور و روز 21 /5 /41 با آقای وزیر بازرگانی در مورد اجناس کارخانجات بلورسازی تهران مذاکره خواهند نمود.
گیرندگان: اداره کل سوم تعداد نسخه: 5

توضیحات سند:

* از: اداره دوم سازمان ضد اطلاعات تاریخ: 7 /6 /41 شماره: 30527 /37 موضوع: تشکیل جلسه در منزل غیرنظامی اسداله رشیدیان برابر اطلاع واصله.
در ساعت 1700 مورخه 24 /5 /41 در منزل غیرنظامی یادشده بالا عده زیادی از دوستان وی و طرفداران حزب خلق و فرهنگیان حضور یافته اند که اکثرا از مخالفین دولت سابق و آقای درخشش بوده اند در این جلسه مذاکرات پیرامون جمع آوری افراد و تشکیل جلسات حزب خلق و فعالیت های آنها برای جلب توجه و حمایت مردم از حزب مزبور انجام یافته و ضمنا فعالیت کنندگان چنین وانمود می نمایند که تشکیل حزب خلق به دستور برخی از مقامات عالیه مملکتی بوده و گردانندگان جلسه مذکور غیرنظامیان «کامیاب ـ قدس اقوامی ـ علیخانی» و چند تن دیگر بوده اند.
این جلسه تا ساعت 2000 ادامه داشته است.
در پرونده اسداله رشیدیان بایگانی شود.

منبع:

کتاب رشیدیان‌ها به روایت اسناد ساواک - جلد دوم صفحه 346


صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.