موضوع : دانشجویان ایرانی در انگلستان
تاریخ سند: 5 شهریور 1340
موضوع : دانشجویان ایرانی در انگلستان
متن سند:
کشور : انگلستان شماره: 294 /315 در تاریخ 28 ژوئن 1961 یازده دانشجوی ایرانی را پلیس لندن جلب نموده و به West london Mogistrot Cour تحویل داد که سردسته آنها ژیلا سیاسی دبیر انجمن دانشجویان ایرانی بوده.در اول ژوئیه 20 نفر دانشجو در فرودگاه لندن تظاهراتی را به مناسبت ورود سفیرکبیر جدید ایران انجام دادند که سردسته آنها حمید محامدی.
حسن رسولی.
ژیلا سیاسی1 بودند.
در 5 ژوئیه 90 دانشجو به سوی سفارت از هایدپارک مارچ کردند (قارچ پرت کردند) و رهبران محسن رضوانی2 ـ منوچهر ثابتیان3 ـ (صحبت کردند) ژیلا سیاسی صحبت کرد رسولی و محمدی در 10 ژوئیه در طالار [تالار] کتابخانه عمومی Kensington 50 دانشجوی ایرانی به رهبری رسولی جمع شدند و به سخنرانی پرویز نیکخواه محسن رضوانی و جمشید انور گوش دادند.
طبق گزارش بسیار محرمانه حسن رسولی شرحی به اتحادیه بین المللی دانشجویان (کمونیستی) ارسال داشته و همچنین ثابتیان هم شرحی به صورت نامه سرگشاده به ژیری پلیکان (Jiri-Pelikan)عضو اتحادیه بین المللی دانشجویان ارسال داشت در ضمن نامه محرمانه و خصوصی خود به پلیکان ثابتیان نوشته بود در صورتی که قرار شد «نامه سرگشاده» مورد استفاده اتحادیه بین المللی قرار گیرد تمنی دارم نام و منبع آن را افشاء نکرده و بلکه حذف کنید.
در پرونده پرویز نیکخواه ضمیمه و ارائه شود.
پرویز نیکخواه ج /3ص /444 لازم نیست
توضیحات سند:
1ـ ژیلا سیاسی، فرزند فخرالدین، متولد 1317، از جوانانی بود که برای تحصیل به اروپا رفت و جذب حزب توده شد.وی از سال 1336 تا سال 1341 در انگلستان به تحصیل اشتغال داشت و از سال 1340 به بعد ضمن عضویت در هیئت دبیران کنفدراسیون دانشجویان ایرانی در اروپا درآمد و در کلیه میتینگها، و تحصن هایی که از طرف عناصر وابسته به جبهه ملی و حزب توده در انگلیس ترتیب داده می شد همگام با پرویز نیکخواه، حمید عامری، حمید عنایت، فیروز شیروانلو، منوچهر ثابتیان و محسن رضوانی شرکت می نمود و اغلب جزء گردانندگان اصلی محسوب می شد.
فعالیتهای سیاسی او در طی آن سالها آنچنان شدید شده بود که در سال 1961 از سوی پلیس انگلیس دستگیر و به همراه تعداد دانشجویان دیگر از انگلیس اخراج شد.
وی از جمله دانشجویانی بود که در غرب بعد از انشعاب مائوئیستها همچنان در حزب باقی ماند، و پس از ادامه تحصیل در فرانسه به علت مشکلات مالی و سیاسی که دچار شده بود توسط اسکندری به چکسلواکی، آلمان شرقی اعزام شد و در سال 1345 در مدرسه عالی اقتصاد در برلین شرقی دکترای خود را اخذ و در همان دانشگاه به تدریس پرداخت و پس از انقلاب اسلامی به کشور مراجعت نمود و از مسئولین درجه 1 توده محسوب می شد و ضمن عضویت در کمیته مرکزی به عنوان مشاور، کارمند ارشد شعبه روابط بین المللی حزب نیز فعالیت داشت: (پردازش انفرادی ساواک، سیاست و سازمان حزب توده، موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی خاطرات نور الدین کیانوری موسسه تحقیقاتی و انتشاراتی دیدگاه) 2ـ محسن رضوانی، فرزند حسن متولد 1316، کرمانشاه، در سال 1336 جهت ادامه تحصیل به انگلستان رفت.
او که قبل از سفر به اروپا عضو سازمان جوانان حزب توده بود، در سال 1339 ریاست انجمن دانشجویان ایرانی مقیم انگلیس را به عهده گرفت.
در سال 1340 به عنوان نماینده دانشجویان به اتفاق عده دیگری از رهبران گروههای سیاسی در کنفدراسیون محصلین ایرانی در فرانسه شرکت نمود.
نامبرده به همراه جمشید انور و پرویز نیکخواه در سال 1342 برای اولین بار اعلامیه معروف «دانشجویان عضو حزب توده ایران» را منتشر نموده و استقلال گروه سیاسی خود را از سازمان دانشجویی مقیم انگلستان اعلام نمود.
وی در اغلب میتینگها و تظاهرات دانشجویان در انگلستان و همچنین سایر کشورهای اروپایی شرکت می کرد و رابط اصلی حزب توده در انگلیس به شمار می رفت.
رضوانی همچنین با کنگره اکراد که در اروپا تشکیل می گردید مرتبط بود و به عنوان نماینده بدان کنگره معرفی شده بود.
مشارالیه در سال 1343 از سیاستهای شوروی انتقاد و به گروه طرفداران چین می پیوندند و به تبلیغ افکار و ایده های مائو مبادرت می نماید و متعاقبا در تشکیل سازمان انقلابی حزب توده مشارکت می نماید.
او سپس از جمله مبتکرین خط کوبایی در سازمان شد.
وی شدیدا موافق اقدامات چریکی و پارتیزانی بوده و برابر یک گزارش ساواک دوره های چریکی را در کشورهای چین، لبنان، عراق و سوریه گذرانده و برابر گزارشات دیگری از اسامی مستعار و گذرنامه های جعلی او «کیکاوس سمندریان»، «ذینال کاذورینان» و «احمد شیرشکار» استفاده می کرده است.
در گزارش ارائه شده از سوی سرویس اطلاعاتی انگلستان به ساواک در خصوص او آمده است : «محسن رضوانی در نوامبر 1959 هنگامی که در کالج دانشگاه لندن تحصیل می کرد به مناسبت آنکه خزانه دار سازمان دانشجویان ایرانی شده بود مورد توجه سرویس امنیتی انگلیس قرار گرفت.
اواخر سال 1960 سرویس امنیتی اطلاع پیدا کرد که نامبرده دوست منوچهر ثابتیان، دبیر سازمان جوانان که از کمونیستهای معروف است می باشد.
در سال 1965 از طریق بروکسل سفری به آلمان شرقی نمود و مجددا در همین سال به الجزیره قصد سفر نمود.
در این هنگام مشخص شد که او از معتقدین به مارکسیست، لنینیست گردیده و می خواهد کنفدراسیون دانشجویان ایرانی را وسیله ای برای انتشار نشریات مارکسیست، لنینیست قرار دهد.
رضوانی از سال 1344 به بعد در فرانسه اقامت گزید.
(پرونده های انفرادی ساواک) 3ـ منوچهر ثابتیان در سال 1947 به صورت یک هوادار حزب توده وارد انگلستان شد.
او که ضمن تحصیل در دبیرستان البرز، جذب حزب توده شده بود در انگلستان وارد دانشکده پزشکی شد و به محافل دانشجویان چپگرا راه یافت و در فعالیتهایی از قبیل حمایت از چریکهای کمونیست یونان شرکت داشت.
وی در سال 1959 عازم پراگ شد تا در جلسه سالیانه اتحادیه بین المللی دانشجویان حضور یابد.
در آن کشور با بابک امیر خسروی ملاقات نموده و درباره ایجاد یک سازمان دانشجویی مستقل در اروپا با یکدیگر به بحث و تبادل نظر پرداختند.
او سپس به لایپزیک رفت و با بعضی از اعضاء کمیته مرکزی حزب توده ملاقات کرد.
رهبری حزب با فکر تشکیل یک سازمان دانشجویی در اروپا نظر موافقی نداشت، مگر آنکه چنین سازمانی تحت کنترل آنان باشد.
بالاخره از او خواسته شد تا به فعالیتهای دانشجویی خود به صورت هوادار مخفی حزب توده ادامه دهد.
او متعاقبا در سال 1960 ـ 1961 رسما به عضویت حزب توده درآمد.
وی پس از خاتمه تحصیل به عنوان یک جراح برجسته در یکی از بیمارستانهای لندن کار می کرد گرچه تدریجا به سازمان چریکهای فدایی خلق گرایش پیدا کرد، ولی هیچگاه موضع گیری تند نسبت به حزب توده نداشت.
(کنفدراسیون ـ تاریخ جنبش دانشجویان ایرانی در خارج از کشور ـ افشین متین ـ ص 77 ـ 78، خاطرات نورالدین کیانوری، موسسه تحقیقاتی و انتشاراتی، دیدگاه، ص 442)