اطلاعیه
تاریخ سند: 27 آبان 1326
اطلاعیه
متن سند:
1 ـ رضا روستا می خواهد شخصی را بنام احمد عضدی به سمنان برای تشکیل مجدد حزب توده بفرستد.2 ـ این شخص سابقا حزبی بنام میهن1 در سمنان به منفعت قدیر آزاد2 داشته است.
3 ـ وقت ملاقات با رضای روستا ساعت 3 بعدازظهر شنبه 30 /8 /26 می باشد.
4 ـ محل کار این شخص چاپخانه نو خیابان فردوسی است.
5 ـ اطلاع دهنده عبدالحسین فغانی نژاد آزاد.
(آدرس منزل سروان صادق وحدتی خیابان چراغ برق سرتخت بربری ها سروان وحدتی در کلاس تخصصی ژاندارمری تحصیل می نماید.) 1 ـ مراتب به شهربانی کشور دهند 2 ـ از طرفی افسر دستور دهید که عملاً ملاحظه کنید 27 /8
توضیحات سند:
1 ـ حزب میهن / عبدالقدیر آزاد 2 ـ عبدالقدیر آزاد از رجال دوران مشروطه و پس از آن به شمار می رفت که در اوایل دوران رضا شاه، «روزنامه آزاد» را در مشهد منتشر می کرد.در سال 1310 ش.
به جرم ارتباط با «آقابکف» جاسوس شوروی در ایران، دستگیر شد و تا شهریور 1320 زندانی بود، در همان جا با اعضای گروه 53 نفر آشنا شد و پس از آزادی از زندان به جلسه مؤسسان حزب توده دعوت شد، اما پس از آن جلسه، دیگر با حزب توده همکاری نکرد و چندی بعد به همراه «آل بویه» حزب استقلال را بنیان نهاد که به هواداری از آلمان نازی شهرت داشت.
در سال 1323 حزب استقلال به همراه احزاب پیکار، آزادی خواهان و میهن پرستان، حزب میهن را تشکیل دادند، اما پس از چندی عبدالقدیر آزاد راه خود را از حزب میهن جدا کرد در دوران صدارت احمد قوام به او نزدیک شد، در انتخابات مجلس پانزدهم به نمایندگی از سبزوار انتخاب شد و پس از برکناری قوام حزب استقلال دوباره فعالیت خود را آغاز کرد و تا مدتی «روزنامه بهمن» که صاحب امتیاز آن حسین علی بهرامی بود ارگان حزب استقلال محسوب می شد.
پس از روی کار آمدن دولت هژیر و استیضاح وی به علت توقیف نشریات عبدالقدیر آزاد و حزب استقلال به تدریج در صحنه سیاسی کشور مطرح شدند و ارتباطاتی با دربار برقرار کردند.
در سال 1327 عبدالقدیر آزاد به آیه اللّه کاشانی نزدیک شد و با سازمان مقاومت ملی و فدائیان اسلام ائتلاف کرد و در دوره شانزدهم نیز به مجلس راه یافت و در آنجا به علت مخالفت با قرارداد «گس ـ گلشائیان» اعتبار بسیاری کسب کرد و در زمره موسسین جبهه ملی ایران قرار گرفت.
اما به تدریج از جبهه ملی و مصدق کناره گرفت و سرانجام به مخالفین او پیوست.
وی پس از کودتای 28 مرداد به پاداش مخالفت با مصدق به ریاست شرکت فرش ایران منصوب شد و از فعالیت سیاسی کناره گرفت.
* 1 ـ خاطرات ایرج اسکندری ص 115 حاشیه 2 ـ اسناد احزاب سیاسی در ایران، به کوشش بهروز طیرانی، ج 1 ص 117 ـ 115 3 ـ خاطرات اردشیر آوانسیان ص 126 ـ 125