موضوع : افکار عمومی
تاریخ سند: 17 آبان 1345
موضوع : افکار عمومی
متن سند:
به : 316 از : 300 /الف شماره : 849 ـ 300/الف فعالیت شدید اجتماعی والاحضرت اشرف پهلوی این روزها در کلیه محافل و مجالس مورد بحث و گفتگو قرار دارد مسافرتهای والاحضرت بخارج از کشور و ملاقات با زمامداران کشورهای مختلف جهان و همچنین تشکیل اجتماع زنان ایران والاحضرت را بیش از هر کس بر سر زبانها انداخته است از نتیجه گفتار و نظریات افکار عمومی درباره فعالیت والاحضرت چنین بر میاید که ایشان با فعالیت اجتماعی شدید خود میخواهند قسمتی از حملات محافل روحانی(1) و پیروان آنها را که تا کنون متوجه شخص شاهنشاه بوده بطرف خود برگردانند و شاهنشاه آریامهر را از خطر احتمالی متعصبین مذهبی دور نگه دارند و در ثانی با دخالت در امور مختلف مملکتی و وارد شدن در مسائل سیاسی و اجتماعی وضعی در مملکت بوجود آورند که اگر خدای نخواسته خطری متوجه مملکت گردید ایشان آماده باشند خلاء ایجاد شده را پر کنند.اکنون بسیاری از داوطلبان مشاغل مختلف مملکتی کوشش میکنند بوسیله بانوان خود با [به ]والاحضرت نزدیک شده با استفاده از قدرت ایشان مشاغلی را بدست آورند.
توضیحات سند:
1ـ بعد از تبعید امام [خمینی (ره)] رفتار حکومت با علماء و روحانیون مبارز توأم با خشونت بود و کم کم تعداد زندانیان از روحانیون و مذهبیون رو به افزایش گذاشت.مساجد و مدارس قدیمه در همه نقاط ایران پایگاه اصلی مذهبیون برای مبارزه با رژیم بطور صریح یا ضمنی است، که سابقه سنتی دارد و کمتر مورد تهدید و آسیب قرار گرفته است، مع الوصف ساواک تصمیم داشت روحانیون پیرو [امام] خمینی رهبر تبعید شده را همچنان تحت کنترل داشته باشد و هرگونه اقدام حاد آنان را از قبل بلا اثر سازد.
دستگیری اساتید حوزه قم در همین راه بود چنان که هنگام تحویل سال 45 جمعی از طلاب را که به پخش اعلامیه مبادرت کرده بودند دستگیر نمودند و چون یکی از دستگیر شدگان فرزند آیت الله منتظری بود به منزل ایشان نیز ریختند و بالاخره بازداشت آیت الله منتظری موجب گردید موج جدیدی در قم بوجود آید و فضلاء و محصلین حوزه با اجتماع خود حرکتی را آغاز نمایند که به دنبال آن جمع دیگری از جمله آیت الله ربانی شیرازی بازداشت و روانه زندان قزل قلعه تهران گردید.
بنابراین آغاز سال 45 این بازداشتها، تظاهرات، اعتصابات و اعتراضات را به همراه داشت که از حد قم گذشت و پس از انتشار خبر دائر بر شکنجه و اعمال خشونت نسبت به روحانیون مبارز همچون منتظری و ربانی و عکس العملی که با تلگرافات و نامه ها از اطراف پیدا شد مخصوصا علماء و روحانیون که در سراسر کشور بطرق مختلف از اعمال ارتکابی اعلام تنفر نمودند.
[تاریخ سیاسی معاصر ایران (ج 2) ـ دکتر سید جلال الدین مدنی ـ تهران : دفتر انتشارات اسلامی ص 263 ـ 264]