صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

تاریخ سند: 19 اردیبهشت 1345


متن سند:

شماره : 677 به موجب این دستخط جناب امیرعباس هویدا نخست وزیر را به عضویت کمیته ملی پیکار جهانی با بی سوادی منصوب و مقرر می داریم که در انجام وظایف محوله اقدام نماید کاخ مرمر چهاردهم اردیبهشت ماه 1345 679 تیمسار سپهبد اسمعیل ریاحی1 وزیر کشاورزی 681 جناب عطاءاللّه خسروانی وزیر کار 682 جناب دکتر جمشید آموزگار وزیر دارایی 678 تیمسار ارتشبد دکتر بهرام آریانا2 رئیس ستاد بزرگ ارتشتاران برای آقایان به استثناء چهار نفر بالا سابقا دستخط صادر شده است

توضیحات سند:

1ـ اسماعیل ریاحی (تیمسار) فرزند خلیل از وزرای دوره پهلوی که وزارت کشاورزی کابینه منصور را برعهده داشت.
در 1346 ش به سمت سفیر شاه در هلند منصوب شد و تا 1350 ش آن را عهده دار بود.
او که یکی از مهره های وابسته به انگلستان محسوب می شد و رابطه با سید ضیاء الدین طباطبایی داشت در کودتای سرلشکر قرنی همکاری داشت.
چندی هم مدیر عامل شیلات جنوب شد.
2ـ بهرام آریانا فرزند صدرالدین در سال 1285 ه ش در تهران به دنیا آمد.
نسب مادری او به منوچهرخان معتمدالدوله والی اصفهان می رسد که به حمایت از علی محمد باب مشهور بود و در سرکوب ایلات و عشایر جنوب به ویژه ایلات بختیاری و ممسنی، به عنوان یکی از کارگزاران قصی القلب دوران قاجاریه شهرت یافت.
آریانا در سال 1304 به دانشکده افسری رفت و با خسرو روزبه، دوست صمیمی بود.
در جنگ جهانی دوم به نازیسم و هیتلریسم گرایش پیدا کرد و با حزب کبود حبیب اله نوبخت همکاری داشت که به همین علت در زمان اشغال ایران توسط متفقین به همراه فضل اللّه زاهدی، حسن بقایی و نادر باتمانقلیچ مدت کوتاهی، بازداشت شد.
مشارالیه که بعد از شهریور 1320 از وابستگان حسن ارفع و از اعضای حزب او که مهمترین پایگاه انگلستان در ایران بود، به شمار می رفت، در دستگاه او به ریاست رکن یکم ارتش رسید.
مشارالیه که به علت گرایشات شدید ملی گرایانه در سال 1329 نام و شهرت خود را از حسین منوچهری به بهرام آریانا تغییر داده بود، در ارتش استفاده از واژه های عربی را منع کرد و به صراحت نسبت به اسلام و قرآن اهانت می کرد و شاهنامه فردوسی را کتاب آسمانی می دانست.
وی در دوران حکومت مصدق به عنوان وابسته نظامی به فرانسه رفت و پس از کودتای ننگین 28 مرداد، به عنوان فرمانده نیروی زمینی، فرماندهی لشکر یک گارد و ژنرال آجودان شاه، فعالیت کرد.
در اسفند ماه 1341 به علت شناختی که از سوابق معتمدالدوله ـ جد مادری وی ـ در سرکوب عشایر در دسترس بود، به عنوان فرمانده عملیات سرکوب شورش عشایر فارس، انتخاب شد که با شیوه های خشن از جمله بمباران هوایی منطقه، این مأموریت را به انجام رساند و مورد توجه گراتیان یاتسویچ ـ افسر اطلاعاتی سیا در ایران ـ قرار گرفت و در سال 1344 به ریاست ستاد ارتش رسید و تا سال 1348 در این سمت، فعالیت کرد.
آریانا که در سال 1357 در اوج حرکت های مردمی، برای مقابله با انقلاب اسلامی، از دست اندرکاران تظاهرات حمایت از قانون اساسی بود.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی به پاریس گریخت و با حمایت سازمان های جاسوسی غرب، به فعالیت علیه انقلاب اسلامی مشغول شد.
وی با گرفتن یک میلیون دلار از شاپور ریپورتر، به سازماندهی ارتشیان فراری اقدام کرد و ابتدا در شهر یارولی عراق در نزدیکی مرزهای ایران به خرابکاری پرداخت که پس از شروع جنگ تحمیلی این پایگاه را به نزدیکی دریاچه وان در کشور ترکیه منتقل کرد.
بهرام آریانا که به پوچی تلاش های خود پی برده بود، پس از چندی به پاریس بازگشت و در سال 1365 در آن شهر درگذشت.
فرزندان بهرام آریانا به نام های زیر معرفی شده اند که همگی در فرانسه به سر می برند: کورش، همسر دخترخاله محمدرضا پهلوی بنام ژیلا دادستان.
گشتاسب یا ویشتاسب، آریاسب یا انوشه و آریاناز که با یک فرانسوی ازدواج کرد.

منبع:

کتاب امیر عباس هویدا به روایت اسناد ساواک - جلد اول صفحه 254

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.