موضوع : عکس‌العمل مراجع در مقابل اعلامیه اخیر خمینى
موضوع : عکس‌العمل مراجع در مقابل اعلامیه اخیر خمینى
متن سند:
گزارش خبرموضوع : عکس‌العمل مراجع در مقابل اعلامیه اخیر خمینى
روز 16 /5 /37 احمد عباسى داماد آیت‌اله شریعتمدارى اظهار میداشت اعلامیه اخیر خمینى وضع بدى بوجود آورده زیرا از منبریها خواسته که مسائل روز و گرفتاریهاى مردم را در منبر بیان کنند و از امام جماعتها و بانیان مجلس خواسته که از وعاظى دعوت کنند که حقایق و مسائل روز را مى‌گویند و از مردم خواسته تا از منبریها بخواهند که از مسائل روز صحبت کنند. بنابراین در مساجد اسلامى دیگر احکام دین و قرآن گفته نشود و محل متینگ و تظاهرات سیاسى شود و این عمل براى اسلام بسیار زیان دارد لذا تنها فکرى که بخاطر ما رسید این بود که امسال اصلاً بعد از نمازهاى آقاى شریعتمدارى منبرى دعوت نکنیم و همین کار را هم کردیم. آیت‌اله گلپایگانى هم که در وریج است و مسلما منبرى ندارد و این بهترین راه بود که شاید خمینى متوجه شود که این روش یکطرفه در پیش گرفتن درست نیست وقتى سه مرجع بزرگ با روش او مخالف بودند حتما متوجه خواهد شد. عباسى اضافه کرد به هر حال بهترین راه همین است که منبرها را تعطیل کنند و کسى منبر نرود و اکثر وعاظ هم همین کار را کرده‌اند اگر همه مردم از مراجع پیروى کنند خوب است چون اگر ما بگوئیم منبریها حرف نزنند طرفداران خمینى سر و صدا راه میاندازند و ما را متهم به سازمانى بودن میکنند و اگر منبرى ملایم دعوت میکردیم یک مشت جوان بى‌شعور میآمدند شعار مى‌دادند. لذا بهترین راه همین بود که امسال ماه رمضان اصلاً منبرى دعوت نکنیم.1
نظریه شنبه: بعقیده من از این راه میتوان استفاده کرد و بهره‌بردارى نمود منتها نه آنقدر که باعث شود
توضیحات سند:
1ـ امام خمینى در اعلامیه پنجم مرداد و پانزدهم مرداد به دعوت روحانیان انقلابى براى سخنرانى در مساجد تأکید داشتند. ایشان در پیام اول ماه رمضان مصادف با پانزدهم مرداد خود نوشتند : «گویندگان محترم و متعهد هر چه بیشتر به روشنگرى قیام و علماى اعلام با اعلامیه‌ها و بیانات خود مردم مهیا را که راه خود را خوب یافته‌اند بسیج عمومى نموده و یک دل و یک جهت براى برچیده شدن بساط غارت و جنایت هم صدا و با اتکا به قدرت لایزال الهى این ریشه پوسیده فساد را از بن برکنند.» (صحیفه امام، ج 3، صص 436 و 437) در اینجا اشاره احمد عباسى به اعلامیه اول ماه مبارک رمضان امام خمینى است.علماء از ترس عوام دو مرتبه به خمینى نزدیک شوند بلکه خیلى زیرکانه و با احتیاط و تا حدى که عقلاً حس کنند باید این خبر را اشاعه داد که مراجع و علماء با روش خمینى مخالف هستند و راه خود را عوض کردند. ضمنا در حال حاضر زمزمه اظهار نارضایتى از روش خمینى بین طرفداران شریعتمدارى و نجفى و گلپایگانى کاملاً محسوس است، همینکه سه نفر مراجع نامبرده که در سالهاى قبل منبرى داشتند و امسال ندارند خود دلیل بر این است که گوش به حرف خمینى نمیدهند بهرحال همین حد اختلاف که محسوس شده باید مورد مطالعه قرار گیرد و توجه شود.
نظریه یکشنبه : مفاد گزارش صحیح و نظریه شنبه مورد تایید است و باستحضار میرساند عده‌اى از وعاظ طراز اول قم بمناسبت همین دستورى که خمینى در اعلامیه اخیرش داده در ماه رمضان جارى از منبر رفتن صرفنظر کرده‌اند علیهذا با چند نفر از آنان گفتگو و علت عدم قبول منبر از ایشان سئوال شد
پاسخ عموم تقریبا این بود که ما هریک سالها است با آبرومندى منبر رفته و آنچه به نظر خودمان رسیده بالاستقلال در منبر گفته‌ایم و تاکنون باجبار مطلبى بما تلقین نشده که در منبر بگوئیم ولى حال با دستورى که خمینى داده مستمعین بخصوص جوانان که هیچیک از نظر سنى و معلومات صلاحیت اظهار عقیده ندارند براساس گفته خمینى بما تحمیل عقیده خواهند نمود
و در اینجا اگر قبول کنیم ضمن اینکه آبروى چندین ساله را نزد مراجع و مردم از دست مى‌دهیم و برخلاف عقیده باطنى‌مان دنباله‌رو خمینى میشویم از جانب دستگاه نیز تحت تعقیب قرار میگیریم و اگر قبول نکنیم امکان دارد از جانب طرفداران خمینى به ما اهانت شود پس بهتر است که اصولاً منبر نرویم تا هیچیک از این محاذیر را نداشته باشیم لذا باین جهت تاکنون مجلس روضه خوانى مهمى در قم تشکیل نگردیده و منحصرا دو مجلس روضه قابل ملاحظه وجود دارد که یکى بعد از ظهر در مسجد اعظم محمودى منبر میرود و دیگرى بعد از نماز مغرب و عشاء در مسجد امام آقا رضا صدر و هیچیک هم تاکنون مطالب حادى عنوان نکرده‌اند.
بطوریکه شنیده شده طرفداران خمینى که خمینى را در این زمینه شکست خورده دیده‌اند دست به اقداماتى زده از جمله تلفنهاى متعددى به آیات نموده و آنان را تحریک مینمایند که ژاندارمرى به دهات ابلاغ کرده هرکس منبرى میخواهد باید از سازمان اوقاف بگیرد و یا اینکه هر کس منبر مى‌رود باید به شاه دعا کند و از این قبیل و با این شایعات در نظر دارند ذهن آیات را مشوب نموده و آنان را وادار نمایند که به وعاظ دستور بدهند مجالس روضه را مجددا برقرار کرده تا آنان مقاصد خود را عملى نمایند. علیهذا اصلح است بهر طریق که ممکن است به آیات این مطلب تفهیم گردد. شراره
نظریه سه شنبه : هر چند در حال حاضر عده‌اى از منبرى‌ها از منبر رفتن خوددارى مینمایند، لیکن باتوجه باین که اینگونه افراد از اینطریق هزینه زندگى خود را تأمین مینمایند احتمال اینکه تسلیم شوند زیاد است لذا صلاح است بنحو مقتضى در مورد خنثى نمودن دستورات خمینى اقداماتى صورت گیرد. ضمنا نظریه یکشنبه نیز قابل بررسى مى‌باشد. کیاوش