تاریخ سند: 21 شهریور 1357
گزارش درباره : وعاظ ممنوع المنبر
متن سند:
از : 312
محترما باستحضار میرساند :
بدینوسیله صورت اسامی وعاظ و عناصر افراطی مذهبی که بعلت ایراد مطالب
خلاف مصالح مملکتی و تحریک آمیز ممنوع از وعظ شده اند بپیوست از نظر
عالی میگذرد.
همانطوریکه استحضار دارند، وعاظ و عناصر افراطی که تا چند سال قبل ممنوع
از وعظ بودند قریب 30 الی 50 نفر بود که بعلت گسترش فعالیتهای افراطی
مذهبی و متعاقب آن توسعه و آغاز فعالیتهای گروههای هوادار جبهه باصطلاح
ملی و روحانیون افراطی به تعداد افراد ممنوع المنبر از وعظ افزوده شد و اکنون
طبق لیست مذکور 124 نفر ممنوع از وعظ میباشند.
افزایش تعداد وعاظ ممنوع المنبر مشکلات زیر را در پی داشته است:
1ـ کنترل مجامع و محافل مذهبی برای جلوگیری از سخنرانی وعاظ و سخنرانان
مذهبی ممنوع از وعظ با اشکال مواجه بوده و امکان جلوگیری از سخنرانی
تمامی این افراد در نقاط مختلف کشور امکان پذیر نیست.
2ـ روحانیون افراطی ممنوع از وعظ برای سخنرانی در مجامع و محافل مختلف
به شیوه های مختلفی متوسل میشوند و با انتخاب نام مستعار و یا مسافرت به
شهرهای غیر از محل سکونت خود از منبر استفاده و سپس محل را ترک میکنند.
3ـ عناصر دعوت کننده از وعاظ مذکور که اغلب از افراطیون مذهبی هستند،
عموما با همفکری چند تن از عوامل مذهبی منطقه نسبت به دعوت واعظ مورد
نظر اقدام بطوریکه حضور اینگونه وعاظ در یک منطقه تا قبل از سخنرانی وی و
حتی بعد از آن روشن نمیگردد.
4ـ ممنوع از وعظ شدن روحانیون افراطی معروفیت آنها را در پی داشته و این امر
موجب توجه عناصر افراطی به آنها و دعوت برای سخنرانی از آنان میگردد.
این
موضوع وسیله و عاملی است که آنها از منبر بصورت غیر مجاز آن استفاده کنند.
5 ـ با ممنوع از وعظ شدن روحانیـون افراطـی نه تنها در آمد آنهـا قطع نمیگـردد
که موجبـات تنبه آنهـا از اقدامـات خلاف گـردد،
بلکه این امر اغلب اوقات وسیله ای بوده که روحانیون افراطی با تمسک بآن
معروفیت پیدا نمایند و بدین وسیله با جلب توجه عناصر افراطی مذهبی راه را
برای پرداختن وجوه شرعی بآنها باز نمایند.
لذا مشاهده میشود که وضع مالی این
قبیل از وعاظ و روحانیون اکثرا به نسبت دیگران بهتر و از شرایط زندگی
راحت تری برخوردارند.
6ـ وعاظ ممنوع از وعظ قبلاً پس از ممنوع المنبر شدن با توسل به برخی از
روحانیون و آیات و یا نوشتن داد خواستهای متعدد و ابراز ندامت از اعمال
گذشته خود تقاضای رفع ممنوعیت از منبر خود را میکردند که در سنوات اخیر
اینگونه توسل و نوشتن داد خواستها به نسبت قبلی کمتر شده و وعاظ ممنوع از
وعظ تقاضائی در زمینه رفع ممنوعیت از منبر خود نمیکنند.
7ـ بطوریکه تجربه نشان داده تعدادی از وعاظ که ممنوع از وعظ شده و پس از
[اینکه] رفع ممنوعیت از منبر از آنها بعمل آمده، پس از گذشت مدتی همان رویه
قبلی خود را در پیش گرفته اند و مجددا ممنوع از وعظ گردیده اند و این امر برای
چندین بار استمرار یافته بدون آنکه اینگونه وعاظ واقعا در نیت و هدف قبلی
تغییری داده باشند.
مجموعا با توجه به موارد بالا که ذکر شد، توسل به ممنوع از وعظ کردن
روحانیون افراطی هر چند در گذشته تا حدودی دارای اثراتی بود و موجب
میگردید که روحانیون افراطی تا حدی از دنبال کردن اعمال خلاف خود
بازداشته شوند، لیکن در شرایط فعلی آن اثرات گذشته بر اعمال و گفتار آنها
مترتب نیست و تاثیرپذیری موضوع (ممنوع از وعظ کردن) آن حالت و شرایط
قبلی خود را تا حدود زیادی از دست داده است.
لذا پیشنهاد میگردد:
1ـ منبعد جز در موارد استثنائی که وضعیت و سوابق واعظ یا روحانی مورد نظر
ایجاب نماید از ممنوع از وعظ کردن وعاظ و روحانیون خودداری و بر حسب
درجه و شدت عملی که انجام داده با مدارک موجود از واعظ مورد بحث نسبت به
تعقیب قانونی اینگونه وعاظ اقدام گردد.
2ـ از وعاظی که طبق لیست تقدیمی ممنوع المنبر هستند جز عده ای که با علامت
مثبت مشخص شده اند، بقیه از لیست حذف و در صورت اقدام به عمل خلاف
مصالح مملکتی و یا ایراد مطالبی که تعقیب قانونی را الزام آور سازد نسبت به
تعقیب قانونی آنها اقدام گردد.
از طبقه بندی سری خارج و در طبقه بندی خیلی محرمانه قرار گرفته است.
از کلاسه 96190 شخصی (محمد تقی فلسفی) ردیف 82 بایگانی شود.
21 /6 /57
اصل 129319
منبع:
کتاب
حجت‌الاسلام محمدتقی فلسفی به روایت اسناد ساواک صفحه 663