تاریخ سند: 27 فروردین 1329
طبق اطلاعی که به دست آمده، موقعی که الهیار صالح از قم حرکت نموده، عده کثیری به استقبال ایشان رفته‌اند
متن سند:
تاریخ:27 /1 /1329
طبق اطلاعی که به دست آمده، موقعی که الهیار صالح از قم حرکت نموده، عده کثیری به استقبال ایشان رفته‌اند و عدۀ[ای] نیز به همین عنوان تا قم اعزام شده‌اند و تمام این تظاهرات به دستورات آقای مصدق و عبدالقدیر آزاد و خلاصه جبهه ملی1 بوده است.
الهیار صالح
مصدق
آزاد
توضیحات سند:
1. جبهه ملی . در زمستان 1328ش، جمعی از رهبران و سران احزاب سیاسی ملی‌گرا که هدف مشترک آنها ملی شدن صنعت نفت بود گردهم آمدند و جبهه واحدی را موسوم به جبهه ملی به رهبری دکتر محمد مصدق پایه‌گذاری کردند. از جمله این احزاب می‌توان به حزب ایران، حزب ملت ایران، حزب زحمتکشان ملت ایران، نهضت خداپرستان سوسیالیست، انجمن بازرگانان و کسبه ایران و غیره اشاره کرد. پس از پیروزی نهضت ملی نفت و تشکیل کابینه دکتر مصدق، برخی از احزاب و جمعیت‌های تشکیل‌دهنده جبهه ملی از این جبهه کناره‌گیری کردند و حتی به صف مخالفان دکتر مصدق پیوستند. به هر حال جبهه ملی تا کودتای 28 مرداد 1332 از دکتر مصدق و دولت او حمایت می‌کرد و بعد از کودتا به دلیل دستگیری و زندانی شدن بسیاری از سران جبهه ملی عملاً این جبهه فروپاشید. در سال 1338ش مجدداً گروهی از هواداران دکتر مصدق، جبهه ملی دوم را ایجاد کردند این جبهه در جریان قیام 15 خرداد 1342 واکنشی از خود نشان نداد و باعث انتقاد عده‌ای از سکوت آنان در قبال کشتار 15 خرداد توسط رژیم شد. به سبب بروز اختلاف و دودستگی میان سران جبهه ملی سرانجام در بهار 1343 جبهه ملی دوم نیز فروپاشید و تلاش گروهی از اعضای این جبهه برای تشکیل جهبه ملی سوم بی‌نتیجه ماند. در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی کریم سنجابی و گروهی از بازماندگان جبهه ملی دوباره اقدام به تشکیل و فعال کردن جبهه ملی کردند و این بار سنجابی رهبری این جبهه را برعهده گرفت و تا خرداد 1360 که امام(ره) جبهه ملی را به سبب انتقاد از حکم اسلامی قصاص مرتد اعلام کرد؛ فعال بود. پس از آن اعضای جبهه ملی از کشور فرار کردند.
منبع:
کتاب
اللهیار صالح به روایت اسناد ساواک-جلد اول صفحه 24
