سرمقاله روزنامه «سر نسکا داگلادت» مهمترین روزنامه یومیه سوئد خداحافظ شاه1
سرمقاله روزنامه «سر نسکا داگلادت» مهمترین روزنامه یومیه سوئد خداحافظ شاه1
متن سند:
سرمقاله روزنامه «سر نسکا داگلادت» مهمترین روزنامه یومیه سوئدخداحافظ شاه1
در ضیافت مجللی که یکشنبه شب از طرف رئیس دولت سوئد به افتخار شاهنشاه داده شد آقای «ارلاندر» نخست‌وزیر به توجه شخصی خاص شاهنشاه به همه مسائل و امور که طبعاً مستلزم توسعه روزافزون فعالیت‌های معظم‌له است اشاره کرد. این نکته‌ای است که همه کسانی که با "شاه" ایران تماس پیدا کرده‌اند درباره آن هم‌داستانند. در هر جا که شاهنشاه ایران رفته‌اند همین نظر درباره وسعت اطلاعات معظم‌له و روش واقع‌بینانه و منطقی شاهنشاه در مورد کلیه امور و مسائلی که ایشان با آن در طول این سفر مواجه شدند در کسانی که با شاهنشاه تماس گرفته‌اند به وجود آمده است.
در طول چند سال اخیر مطبوعات جهانی توجه خاصی به شاهنشاه ایران نشان داده و از ایشان بسیار سخن گفته‌اند ولی تا حد زیادی این توجه مربوط به زندگانی شخصی و خصوصی شاه بوده است بدین جهت برای دوستان ایران مایه دلگرمی و خوشوقتی بسیار است که ببینند پادشاه ایران در سفر خود به کشور سوئد برای خویش احترام و تحسین همه‌جانبه و عمومی را در هر جا که رفته از نظر احاطه خود به مسائل و حس مسئولیت شدید در مقابل منافع کشور خویش جلب کرده است. ولی وی فقط توجه و احترام عمومی را جلب نکرده بلکه با رفتار آزادمنشانه و دور از تظاهر و با احتراز از هرگونه تصنع و کلمات پر طمطراق و خشک توانسته است در طول دیدار خود از سوئد برای خویش محبوبیت خاصی در قلوب مردم تحصیل کند. این محبوبیت را می‌توان بی‌تردید چنین توجیه کرد که شاه با شهامت بسیار همواره خود را مافوق مقررات و تشریفات نگاه داشته و به صورتی که هرگز پیش از آن انتظار نمی‌رفت صمیمی و طبیعی بوده است. این روش از همان هنگامی که شاهنشاه در کاخ سلطنتی سوئد نطق شیوا و دلپذیری کرد و در آن توانست جنبه‌های رسمی را با ریزه‌کاری‌ها با اشارات جالب درباره کشوری که مهمان آن بود با تناسب خاصی در آمیزد آشکار شد. شاه با این نطق خود همه را خلع سلاح کرد و روش صحیح بی‌ابهام و تسلط‌آمیزی که معظم‌له در کنفرانس مطبوعاتی خود نشان داد، این نظر را تقویت نمود. در ضیافت رئیس دولت بار دیگر با وضع خیلی برجسته و روشنی نشان داده شد که چگونه شاه ایران اصول تشریفاتی را کنار گذاشته و نظریات خویش را درباره کلیه مسائل در نطق بسیار جالب و درخشانی که به طور فی‌البداهه و بی‌مقدمه قبلی ایراد کردند بیان داشتند.
شاهنشاه ایران هیچ وقت منکر این موضوع نشدند که در مملکت ایشان خیلی شرایط و مسائل هست که صورت مطلوب و ایده‌‌آل ندارد ایشان نه فقط این مشکلات را منکر نشدند بلکه بالعکس با صراحت تمام از آنها سخن گفتند ولی در همان حال که معظم‌له بدین مسائل اشاره می‌کنند سوئدی‌های عالی‌مقامی که طرف صحبت ایشان هستند احساس می‌کند که شاهنشاه با چه ایمان و اعتقاد راسخی از طرح‌های وسیع خود برای اصلاح این مشکلات سخن می‌گویند و این ایمان در خود این شنوندگان نیز بی‌اختیار رسوخ می‌یابد. شاهنشاه زیاده از حد خوش‌بین به نظر می‌رسند ولی هیچ کس نمی‌تواند این روح وطن‌پرستی شدید و حسن نیت شاه و خلوص افکار معظم‌له را در مورد بهبود و توسعه وضع ملت و کشور خویش مورد ایراد قرار دهد. شاهنشاه در راهی کوشش می‌کنند که شایسته همه‌گونه همکاری صمیمانه از طرف سوئد و همه ملل با حسن نیت جهان است
بدیهی است که هرگز نباید برای ملاقات‌های رسمی سران دول اهمیتی بیش از آنچه این ملاقات‌های تشریفاتی دارند قائل شد ولی این بار بخصوص شخصیت برجسته میهمان مقررات عادی تشریفاتی را بسیار تعدیل کرده است. از نظر روانشناسی این ملاقات مسلماً هم برای میهمان ما و هم برای میزبانان سوئدی ایشان ثمربخش است و مخصوصاً خیلی مایه خوشوقتی است که شاهنشاه ایران در این سفر به کرات به امکان لزوم توسعه روابط اقتصادی و صنعتی آینده بین دو کشور ایران و سوئد اشاره کرده‌اند.
توضیحات سند:
۱- با پخش خبر برگزاری جشن‌های ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی، دست‌اندرکاران خبرگزاری‌ها، روزنامه‌ها، مجلات و نشریات خارجی با شناختی که از روحیه بلند‌پروازی و خودپرستی شاه داشتند، با نگارش مقالات تمجیدی وذکر تعریف و تملق شدید از وی از رحمت‌های مکرر و بی‌حد و حساب او برخوردار شدند و جیب‌های خود را از سکه‌ها و اسکناس‌های بی‌زبان ملت فقیر و مظلوم ایران پر کردند. تعداد این مقالات و خبرها بسیار زیاد بود که در این جا به ذکر دو نمونه اشاره شده است.- اسناد وزارت دربار شاهنشاهی - به بخش ضمیمه سند شماره ۱و ۲ و 3 رجوع کنید.