صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

گزارش

تاریخ سند: 7 مرداد 1336


گزارش


متن سند:

الف 1687 امامی خوئی وکیل دادگستری از قول برادرش سناتور جمال امامی می گفت اظهارات نامبرده علیه لایحه نفت در مجلس سنا و پشتیبانی دشتی و لسانی از جمال روی این اصل بوده که آقای دکتر اقبال در مجلس اظهار داشته اند این لایحه به رهبری شاهنشاه تهیه شده و نزد مقامات انگلیسی و آمریکایی همچنین وانمود نموده اند که اعلیحضرت همایون شاهنشاه شخصا در عقد قرارداد با شرکت ایتالیایی دخالت فرموده و دولت در این کار مؤثر نبوده است و برای تصویب لایحه نفت بایستی از نفوذ معنوی مقام شامخ سلطنت استفاده شود امامی گفته اظهارات سناتورها در مجلس سنا علیه لایحه نفت نیز به منظور خنثی کردن مانور آقای دکتر اقبال بوده تا در صورت لزوم از تصویب قرارداد با شرکت ایتالیایی جلوگیری به عمل آمده و اعلیحضرت همایون شاهنشاه را از معذور اخلاقی در مورد قولی که برای عقد قرارداد شرکت ایتالیایی داده اند برهانند.
یکی از منسوبین نزدیک آقای ایزدی رئیس دفتر مخصوص علیاحضرت ملکه مادر نیز اظهار داشته چون اعلیحضرت همایون شاهنشاه ضمن مسافرت به ایتالیا به مقامات شرکت ایتالیایی قول داده اند که قرارداد نفت منعقد خواهد شد و در حال حاضر به علت فشار دولتین انگلیس و آمریکا انعقاد چنین قراردادی امکان ندارد لذا مقام شامخ سلطنت سناتور علی دشتی را احضار و توسط ایشان به چند نفر از سناتورها دستور فرموده اند که با لایحه نفت در مجلس سنا مخالفت شود و روی همین اصل از پنج روز قبل سناتورها لسانی با کمک عده ای از سناتورها از جمله جمال امامی ـ دشتی ـ حکیمی1 ـ پرفسور عدل2 ـ سپهبد امیراحمدی3 مشغول زمینه سازی جهت مخالفت با لایحه نفت در مجلس سنا می باشند و این مخالفت ها ممکن است به استعفای دولت منجر شود.
منبع ـ موثق ارزش خبر ـ تأیید شده.
اصل در پرونده امامی خوئی کلاسه 19الف ـ 2 بایگانی شود.
رونوشت جمال امامی است ـ لسانی

توضیحات سند:

1ـ ابراهیم حکیمی (حکیم الملک) فرزند میرزا ابوالحسن حکیم باشی در سال 1248 هـ.
ش در تبریز متولد شد.
پدرش طبیب دربار مظفرالدین میرزا ولیعهد قاجار و حاکم تبریز بود.
پس از فوت پدر تحت سرپرستی برادر بزرگ خود نصرت الحکما قرار گرفت بعد از اتمام تحصیلات مقدماتی و فراگرفتن زبان فرانسه برای تحصیل طب عازم پاریس شد و پس از اخذ درجه دکترا به دستور شاه به ایران بازگشت و در دربار مظفرالدین شاه شغل پدر را که حکیم باشی دربار بود به عهده گرفت و از اعضای خلوت شاه بود.
و در سفرهای مظفرالدین شاه به اروپا جزء همراهان وی بود.
به علت دسیسه های درباری و همچنین اشتباهی که در مقدار دارو به شاه مرتکب گردید ناگزیر از سمت خود بکلی برکنار شد.
او در زمان مشروطیت در دوره اول مجلس شورای ملی از طرف مردم تهران به مجلس راه یافت و در مدت نمایندگی تحت تأثیر سیدحسن تقی زاده قرار گرفت و مرید او شد.
در جریان به توپ بستن مجلس به سفارت فرانسه پناهنده شد و با گرفتن تأمین جانی بوسیله سفیر فرانسه از تحصن خارج شد.
بعد از فتح تهران به دست مجاهدین به عضویت مجلس عالی که جانشین مجلس شورای ملی بود انتخاب شد.
او در انتخابات دوره دوم مجلس از آذربایجان به وکالت انتخاب شد.
در اولین کابینه مستوفی الممالک در سال 1289 ه ش به وزارت مالیه برگزیده شد او در دوه سوم و پنجم مجلس شورای ملی از تبریز و دوره چهارم از تهران به وکالت مجلس شورای ملی رسید.
در دوره اول انتخابات سنا وکیل انتخابی تهران بود ودر دوره دوم سنا وکیل انتصابی بود، که در دوره دوم به ریاست مجلس سنا انتخاب شد ولی بعد از انتخاب تقی زاده از تبریز استعفا داد و تقی زاده به ریاست مجلس سنا انتخاب شد.
حکیمی در سال 1320 در کابینه احمد قوام به عنوان وزیر مشاور معرفی گردید و در اردیبهشت 1324 به عنون نخست وزیر معرفی گردید اما موفق به رای اعتماد از مجلس نشد و کناره گیری کرد.
کابینه دوم او در آبان 1324 تا بهمن 1324 دوام آورد و در دی ماه 1326 به دلیل وابستگی شدید که به انگلستان داشت با حمایت آنها دوباره به نخست وزیری رسید و تا فروردین 1327 کابینه او بر سر کار بود.
ابراهیم حکیمی از فراماسونرهای قدیمی ایران با 53 سال قدمت و استاد اعظم لژ بیداری ایران تابع لژ گرانداوریان فرانسه بود.
در زمان کهولت، کلیه اسناد و مدارک محرمانه راکه مدت زیادی نگه داشته بود به مسعود فروغی که در لژ مولوی بود تحویل داد.
«از سید ضیاء تا بازرگان، ناصر نجمی، ج 1، ص 695» «بازیگران عصر پهلوی، محمود طلوعی ج1، ص 271» «فراموشخانه و فراماسونری ایران، اسماعیل رائین».
2ـ پرفسور یحیی عدل فرزند یوسف (مکرم الملک) در1287 ه ش در تهران متولد شد.
پس از پایان تحصیلات ابتدایی، برای ادامه تحصیل عازم فرانسه شد.
دوره متوسطه را در دو رشته فلسفه و ریاضی به پایان رساند سپس وارد دانشگاه شد و در رشته پزشکی به تحصیل پرداخت.
در 1318 به ایران مراجعت و در دانشکده پزشکی به عنوان استاد به تدریس پرداخت و ریاست بخش جراحی بیمارستان سینا را به عهده گرفت.
مشاغل وی عبارتند از : سناتور انتصابی و رئیس هیئت مدیره باشگاه ورزشی شاهنشاهی و همچنین دبیر کل و سپس رئیس کل و رئیس دفتر سیاسی حزب مردم، مؤسس و ریاست سازمان مالکین آپارتمانها و واحدهای ساختمانی سامان، او دارای تألیفات پزشکی بوده و همسرش فرانسوی است.
او از سهامداران عمده کارخانه سیمان تهران بوده و در بانکهای پاریس و داخل کشور وجه نقد بسیاری داشته است.
طبق گزارش ساواک در سال 39 یاد شده تمایل انگلیسی داشته ولی در عین حال با آمریکائی ها هم مربوط بوده است.
(مجله دنیای علم، شماره 11، 1345 ش ؛ اطلاعات ش 11185، 1342 ش ؛ ـ اسناد ساواک، پرونده انفرادی او دوست و هم بازی قمار شاه بود.
عدل که دکتر جراح بود، جز بازی رفت و آمد زیادی در دربار نداشت.
او برای ایفای نقش رهبری حزب اقلیت یعنی حزب مردم در مواقع لازم استفاده می شد.
او معمولا سناتوری آلت دست شاه بود و شاه پروفسور عدل را برای خالی نبودن عریضه به جای علم به دبیر کلی حزب مردم انتخاب کرد.
(پس از سقوط، احمدعلی مسعود انصاری) 3ـ سپهبد احمد امیراحمدی آقا خان در سال 1267 شمسی به دنیا آمد.
او پس از اتمام تحصیلاتش وارد ارتش شد.
در جریان تهیه مقدمات کودتای انگلیسی 1299 با درجه سرتیپی همردیف رضاخان و محرم او در نیروی قزاق بود.
وی در جریان سرکوب کردستان به عنوان امیرلشگر نیروهای غرب شهرت یافت و پس از سالها جنگ موفق شد برخی از سران کُرد را با تأمین فریب دهد.
سران شورشی از امیراحمدی خواسته بودند که رضاخان به آنها کاری نداشته باشد و این مطلب را پشت قرآن نوشته و امضاء کند.
وی به هر تقدیر شورش کُردها را پس از 4 سال جنگ به پایان رسانید و به عنوان فاتح غرب وارد تهران شد.
وقتی که رضا شاه به سلطنت رسید نام امیر احمد آقاخان را برای او انتخاب و درجه سپهبدی نیز به او اعطا کرد.
وی تنها سپهبد دوران رضاخان بود که بلافاصله نیز خانه نشین و بعدها شغل بسیار بی اهمیتی به او داده شد.
رضاشاه که او را رقیب بالقوه برای خود می دانست، همچنان وی را در سمت فرمانده لشگر غرب نگه داشت.
ولی امیراحمدی که از کردستان جواهرآلات زیادی جمع آوری کرده بود، توانست ثروت خود را به پانصد خانه برساند که تمامی آنها در خیابان ها و کوچه های اطراف چهارراه حسن آباد قرار داشت.
با فرارسیدن سقوط رضاخان، امیراحمدی وضع بهتری پیدا کرد.
در شهریور 1320 به پیشنهاد فروغی، فرماندار نظامی تهران شد.
سپس در کابینه فروغی و کابینه قوام و سهیلی وزیر جنگ گردید.
در سال 1322 تحت فشار روس ها از این سمت برکنار شد.
وی در سال 1324 در کابینه قوام به وزارت جنگ منصوب گردید و در کابینه هژیر و ساعد تا سال 1328 عهده دار این مقام بود.
او همچنین سناتور شاه بود و سرانجام در سال 1344 در سن 77 سالگی درگذشت.
ر .
ک : ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، ج 1، ص 77.
محمود طلوعی، بازیگران عصر پهلوی.

منبع:

کتاب جمال امامی به روایت اسناد ساواک صفحه 122

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.