صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

موضوع : سازمان دانشجویان دموکرات

تاریخ سند: 25 اردیبهشت 1354


موضوع : سازمان دانشجویان دموکرات


متن سند:

از : آمیب به : بریستول 331 شماره : 845 بعد از پایان فستیوال جوانان در برلین شرقی کیومرث زرشناس و فرامرز زرشناس و فرهاد فرجاد با همایون قهرمان تماس حاصل کرده و درباره کنفدراسیون و مبارزات رژیمی صحبت نموده و سعی داشتند که قهرمان را به طرف خود و در جبهه واحدی بکشند که پس از آن نیز تماسهایی دیگری با وی گرفته شد.
وی موفق به جلب شخص مورد نظر نگردیدند.
این تماسها به دستور کیانوری و برای تأسیس سازمان دانشجویان دمکرات1 با همکاری قهرمان بود.
در این موقع کیانوری کیومرث زرشناس2 را مامور تهیه اساسنامه چنین سازمانی نمود و وی نیز پس از مدتی مطالعه اساسنامه را تهیه و به کیانوری داد.
ولی تصمیم در این مورد به طول انجامید تا آن که پس از کنگره کنفدراسیون (ژانویه 75) تصمیم جدی تری در این مورد گرفته شد و بالاخره در اواخر سال 1353 این سازمان تأسیس گردید.
فعالیت عوامل حزب توده در برلین غربی بدو طریق است.
یکی مخفی که حوزه های مختلف در آن فعالیت دارند و دیگری فعالیت آشکار و علنی است که وظائف آن در داخل این سازمان جدید یعنی سازمان دانشجویان دمکرات جمع شده است و عوامل شناخته شده کمیته مرکزی در آن فعالیت دارند و فعالیت این سازمان در واقع همان فعالیت حزبی کمیته مرکزی است که اقدام به جمع آوری افراد نموده و سپس اعضاء این سازمان به عضویت حزب منحله توده درمی آیند.
قرار است گروههای مختلف جبهه به اصطلاح ملی ـ سازمان چریکهای فدایی خلق و گروهی از مائوئیستهای سابق که از سیاست چین سرخورده اند در آینده به عضویت این سازمان کشیده شوند و لذا از طریق حوزه های این سازمان در سرتاسر اروپا تماس هایی با عوامل جبهه به اصطلاح ملی و چریکهای فدایی خلق در جریان می باشد سازمان دانشجویان دموکرات در حال حاضر در شهرهای دانشجویی اروپا و بخصوص آلمانغربی دارای حوزه هایی است که افرادی در آن عضویت دارند.
در حال حاضر حوزه برلین غربی مرکب است از فرهاد فرجاد3 ـ فرامرز زرشناس ـ محمد اسمنی4 ـ واهاک هاکوپیان5 و محمد کاظمی6.
قرار است این سازمان با سازمان دانشجویان خارجی دیگر از جمله سازمان دانشجویی ترک ـ یونانی ـ اسپانیایی ـ فلسطین و عراقی تماس و ارتباط و همکاری برقرار نماید که از جمله اخیرا فرهاد فرجاد یکی از دبیران سازمان دانشجویان عراقی تماس حاصل و قرار است همکاری این سازمان که در سالهای قبل با عوامل کمیته مرکزی وجود داشته و حدود یک سال و نیم قبل قطع شده بود مجددا جلب گردد.
اخیرا از طرف دستگاه به رهبری و مرکزی این سازمان که در برلین شرقی و توسط کیانوری اداره می شود دستورالعملی صادر گردیده و گفته شده است قرار است عوامل جبهه ملی در رابطه با کشته شدن 9 نفر اخیر در ایران تظاهراتی ترتیب دهند که سازمان دانشجویان دموکرات اجازه دارند با آنان همکاری و در سایر زمینه ها نیز تماس و همکاری داشته باشند لکن به هیچ وجه در فعالیتهای مائوئیستها نبایستی شرکت و همکاری نمایند.
قریب در پرونده کیانوری بایگانی شود

توضیحات سند:

1ـ سازمان دانشجویان دمکرات : چون حزب توده به مثابه یک سرسپرده سازمان کمونیست مسکو، اعتبار خود را در میان گروههای مختلف و کمونیستهای جوان از دست داده بود، لذا به کوشش تازه ای برای نفوذ در میان جوانان دست زده و اقدام به تشکیل یک سازمان جنبی جدید به نام «سازمان جوانان و دانشجویان دمکرات ایران» نمود که سازمان مزبور با انتشار نشریه ای به نام «آرمان» ناشر افکار و تعقیب کننده نظریات و هدف های حزب منحله توده می باشد و حزب توده ضمنا کوشش دارد که به جای کنفدراسیون محصلین و دانشجویان ایرانی که از حیطه نفوذش خارج شده، سازمان جوانان و دانشجویان دمکرات ایران را جایگزین سازد.
» (کنفدراسیون دانشجویان ایرانی ـ ص 74 ـ 73) 2ـ کیومرث زرشناس فرزند احمد : وی در سال 1315 در آمل متولد شد و تحصیلات ابتدایی و دبیرستان خود را در آن جا گذراند.
شروع فعالیت سیاسی زرشناس از دوران تحصیل و در دوره دبیرستان بوده که به عضویت سازمان جوانان حزب توده در می آید و در کمیته دانش آموزی آن حزب سازماندهی می شود، لیکن به واسطه دستگیری عناصر حزب در سال 1332 ارتباطش با این تشکیلات قطع می شود.
زرشناس در سال 1338 دیپلم گرفته و جهت ادامه تحصیل عازم اتریش می گردد.
در آن جا فعالیت سیاسی خود را با تأسیس «اتحادیه ای تحت عنوان اتحادیه هواداران حزب توده» مجددا شروع و اقدام به جذب نیرو می کند.
پس از مدتی این اتحادیه از طرف «فدراسیون دانشجویان خارج از کشور» به رسمیت شناخته می شود.
در این زمان زرشناس جزء دبیران حزبی فدراسیون در اتریش بوده و دوباره به عنوان شورای عالی کنفدراسیون برگزیده گردید و از فعالین توده ای در اروپا محسوب می شد.
پس از انشعاب در کنفدراسیون وی به حزب توده وفادار باقی ماند و تشکل توده ای شهر گراتس اتریش را حفظ کرد.
زرشناس در سال 1348 از طرف حزب جهت طی یک دوره حزبی به مجارستان اعزام می شود و در سال 50 مسؤولیت سازمان جوانان و دانشجویان دمکرات ایران که سازمانی توده ای در اروپا بوده را عهده دار می گردد و مجله «آرمان» ارگان سازمان مذکور و همچنین مجله فرهنگی «آینده» را منتشر می نماید.
در این دوران از طرف حزب توده در نشست های جهانی پاره ای سازمان های سیاسی شرکت می کند.
زرشناس در پلنوم شانزدهم حزب توده عضو مشاور کمیته مرکزی می شود و در اواخر سال 1357 در اوج انقلاب اسلامی وارد ایران می شود و مسؤولیت راه اندازی سازمان جوانان حزب توده در داخل کشور را از سوی کمیته مرکزی متقبل می گردد.
در اسفند سال 1357 نشریه «آرمان» را منتشر می کند و به عنوان دبیر اول سازمان جوانان حزب توده از طرف دبیرکل حزب توده انتخاب می شود.
او در سال 1358 علاوه بر مسؤولیت فوق، مسؤولیت دانشجویی حزب و نیز عضویت در هیأت تحریریه روزنامه «مردم» ارگان حزب توده را دارا بود.
زرشناس در پلنوم هفدهم شرکت جسته و در این پلنوم به عضویت هیأت سیاسی و کمیته مرکزی انتخاب می شود.
او در عین حال رابط حزب توده و سازمان جوانان گروه فداییان اکثریت بود.
زرشناس ارتباطاتی با سازمان مخفی حزب (تشکیلات پنهان و موازی تشکیلات علنی معروف به نوید) داشت و شخصیتی ماجراجو و عمل گرا بود.
وی در سال 1361 به دنبال دستگیری سران حزب، دستگیر و زندانی شد.
3ـ فرهاد فرجاد آزاد : وی از دانشجویان خارج از کشور بود که در آلمان تحصیل می کرد و عضو حزب توده بود.
پس از انقلاب به ایران آمد و تا سال 1358 مسؤول جوانان تهران بود.
وی سپس به اصفهان رفت و به عنوان مسؤول سازمان ایالتی اصفهان مشغول فعالیت گردید و مدتی مسؤول کمیسیون تعلیمات نیز بود.
او در پلنوم هفدهم (فروردین 60) به عنوان عضو مشاور کمیته مرکزی انتخاب شد و در سال 62 از ایران گریخت.
در خارج از کشور از منتقدان حزب توده بود و سپس به عضویت شورای مرکزی حزب دمکراتیک مردم ایران انتخاب شد.
فرهاد فرجاد از جوانانی بود که در اروپا برای حزب فعالیت میکرد.
او در آلمان غربی به سر میبرد و برادرش مهرداد در ایتالیا بود .
پدر آنها یک پزشک متمول و خانواده آنها عموما توده ای بودند.
فرهاد در جریان مائوئیست ها و جریانات کنفدراسیون برای حزب تلاش زیاد میکرد و در طی سال های پیش از انقلاب یکی از گردانندگان سازمان جوانان و دانشجویان حزب در اروپای غربی بود و همیشه از مواضع درست حزب حمایت میکرد.
4ـ محمد اسمنی فرزند محمد نبی : او در سال 1315 در بندرلنگه بدنیا آمد و از اعضای حزب توده در خارج از ایران بوده است که تحصیلات خود را در شوروی به پایان رسانده و به برلین رفته و به فعالیت حزبی پرداخت.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی به ایران آمده و مسؤول تشکیلات ایالتی فارس گردید.
در پلنوم هفدهم به عضویت مشاور کمیته مرکزی انتخاب شد و پس از دستگیری سران حزب از ایران گریخته و از طریق بندرعباس به دوبی رفت و پس از مدتی کار در دبی به آلمان پناهنده گردید.
5ـ واهاک هاکوپیان فرزند روبین متولد 1321: وی در مراغه بدنیا آمد و از عناصر حزب توده در برلین بود.
و از طرف حزب توده در فستیوال جوانان کوبا شرکت داشت.
نامبرده در کشور اتریش مشغول تحصیل بود و ضمن تحصیل در سازمان دانشجویان ایرانی مقیم گراتس نیز فعالیت داشت.
وی در جشن پنجاهمین سال انقلاب اکتبر شرکت و در جریان تظاهرات علیه شاه شرکت کرد.
او در اوایل سال 1345 خاک اتریش را ترک کرد و به شوروی عزیمت نمود و در دانشگاه ارمنستان شوروی در رشته فلسفه (مارکسیسم ـ لنینیسم) مشغول تحصیل گردید.
هاکوپیان در کنگره یازدهم کنفدراسیون در اواخر سال 1348 در کارلسروهه آلمان حضور داشت و سخنرانی نمود.
پدر وی از عوامل اطلاعاتی شوروی بود که در اواخر سال 1341 ترک تابعیت کرده و به شوروی عزیمت نمود.
او در شوروی دبیر امور خارجی فدراسیون دانشجویان ایرانی در شوروی گردید و سپس به برلین مراجعه و به اتفاق چند تن از اعضای حزب توده فعالیت های حزب در برلین را سازماندهی و رهبری کردند.
هاکوپیان در سال 53 مجددا به ارمنستان عزیمت نمود.
ـ اسناد ساواک، پرونده های انفرادی 6ـ محمد کاظمی فرزند حسین : او بعد از 28 مرداد سال 1332 دستگیر و به جزیره خارک فرستاده می شود و پس از آزادی به کویت رفته و از آن جا به آلمان می رود.
او از عناصر توده ای مقیم آلمان بوده که پس از پیروزی انقلاب اسلامی به ایران مراجعت کرده و به عضویت سازمان ایالتی حزب در خوزستان گمارده می شود و مدتی مسؤول سازمان حزبی خرمشهر و مسؤول کارگری خوزستان بوده است.
نامبرده سپس به تهران آمده و در تشکیلات تهران شعبه مرکزی کارگری به فعالیت می پردازد و در پلنوم هفدهم به عضویت مشاور کمیته مرکزی انتخاب می شود.
وی از طرف حزب توده کاندیدای شهر آبادان جهت نمایندگی مجلس شورای اسلامی دور اول بوده است.
سرانجام پس از دستگیری سران حزب توده در سال 61 متواری شده و به آلمان پناهنده می گردد.

منبع:

کتاب چپ در ایران - دبیران اول حزب توده به روایت اسناد ساواک صفحه 315


صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.