موضوع : تصمیمات اخیر افراد کمیته مرکزی در مونیخ
تاریخ سند: 29 اردیبهشت 1351
موضوع : تصمیمات اخیر افراد کمیته مرکزی در مونیخ
متن سند:
به : ماکایا ـ 315 شماره : 1035 از : گوبرگ در تاریخ 16 /2 /51 جلسه ای با حضور جعفر اطمیشی ـ یحیی شکیبا و مهدی سید مکی در انستیتوی برق فشار قوی دانشگاه مونیخ تشکیل گردید.جعفر اطمیشی اظهار داشت که ما پس از مشورت زیاد به این توافق رسیده ایم که باید در مونیخ اقدامات خود را تغییر دهیم.
یعنی دو نوع فعالیت داشته باشیم.
اول باید جلسات شبهای جمعه خود را تبدیل به کلوپ کرده و به آن رنگ ضد رژیمی ندهیم.
در این کلوپ باید مقالاتی تحقیقی و تاریخی در سطح معمولی قرائت شود و چون اخباری که تا به حال می خواندیم از رادیو پیک ایران1 می گرفتیم نتیجتا قرائت اخبار را نیز قطع خواهیم کرد.
دوم اینکه افرادی که تحت عنوان توده ای از قبیل من و یا محمد عمید در شهر معروف هستند باید به تدریج پای خود را از این کلوپ قطع کنند و اداره کلوپ مذکور را به عهده چند نفر که شناخته نشده اند بگذاریم.
پس تصمیمات ما درباره شبهای جمعه چنین است.
نیروهای جدید باید به این کلوپ کشانده شوند و در خارج از کلوپ درباره وضع روحی و مالی آنان تحقیق شده و این افراد را خارج از کلوپ تحت تعلیمات و تلقینات سیاسی قرار داده و چون در انجمن نیز فاقد نیرو هستیم از اینرو وظیفه ما شرکت کردن در جلسات اتحادیه و افشاء رهبری آنست.
بنابراین سخنرانان ما در جلسات اتحادیه شرکت کرده و وظیفه افشاء گری خود را انجام خواهند داد و لزومی ندارد که دیگران در جلسات مذکور شرکت کنند.
اگر ما سابقا به جلسات اتحادیه می رفتیم به خاطر آشنا شدن با تضادهای موجود در درون جنبش بوده که در حال حاضر باید عملاً با این تضادها آشنا شویم.
اطمیشی سپس اضافه کرد که ساواک دو وظیفه دارد یکی در خارج و دیگری در داخل کشور است.
در خارج از کشور همیشه بهترین و باهوش ترین مأموران ساواک فعالیت داشته و وظیفه آنان فقط شناختن افراد و گزارش وضع آنها به مرکز است.
و بر اثر همین گزارشهاست که افراد سیاسی در ایران در مقابل ساواک قرار گرفته و از آنها حضورا تحقیق و یا با آنها مصاحبه می گردد.
این افراد بدرد مبارزه نخواهند خورد زیرا امکان دارد که ساواک حتی با آنها کاری نداشته باشد ولی چون پنهانی مراقب آنان است به مسائل بسیاری پی خواهد برد.
1 فرمول کار ما در سطح کلی چنین است : ما باید هر اقدامی که می خواهیم بکنیم تصور نمائیم که در ایران نیز می توانیم این اقدام را انجام دهیم یا خیر؟2 پس از خاتمه سخنان اطمیشی، یحیی شکیبا کنفرانس درباره لنین داد که مأخذ آن کتاب زندگی و آموزش لنین بود.
جمال ـ ماکان پیوند بررسی در 13 /3 /51 به بخش 315 واصل گردد 154911 در کلاسه بایگانی گردد.
32451 28 /3 /51
توضیحات سند:
1ـ رادیو پیک : این رادیو ارگان روزانه حزب توده بود و از سال 1339 تا پائیز 1355 فعالیت داشت.مرکز آن در بلغارستان (صوفیه) بود و از ایستگاه رادیوی این کشور پخش می شد.
مدتی مسئول رادیو حمید صفری بود.
سپس فرج اله میزانی (با نام مستعار جواد جوانشیر) از پلنوم 12 مسئول آن گردید.
اعضاء تحریریه و گویندگان رادیو پیک عبارت بودند از : سرهنگ ناظمی (نام مستعار امیر نیک آئین) بهرام دانش ـ رحیم نامور ـ محمدپور هرمزان ـ ملکه محمدی ـ کاظم ندیم و افراد دیگری که بطور متناوب در اداره رادیو فوق شرکت داشتند.
(سیاست و سازمان حزب توده ص 204) 1ـ به دلیل نفوذ ساواک در حزب توده و وارد آمدن ضربات پی در پی به حزب از این ناحیه، در پلنوم چهاردهم حزب تصمیماتی اتخاذ و تغییراتی در کادر رهبری حزب اعمال گردید و به دنبال آن نورالدین کیانوری به عنوان مسئول شعبه تشکیلات کل انتخاب شد.
کیانوری پس از تصدی این پست از سال 1350 به بعد با هدف جلوگیری از رخنه و تعرضات مجدد ساواک تغییراتی در روشهای فعالیت اعمال نموده و پنهانکاری را در کلیه سطوح ترویج نمود.
در یکی از گزارشات ساواک راجع به این تغییرات آمده است: "طرفداران کمیته مرکزی مدتی است از فعالیت های علنی خود دست برداشته و طبق نظریه مقامات حزبی مبنی بر اینکه مبارزه در خارج از کشور باید به همان صورتی باشد که در داخل کشور انجام می گیرد (عمل می نمایند)، یعنی از تشکیل هر گونه اجتماعی که باعث شناسائی افراد می گردد باید خودداری شود، حتی اخیرا رشیدی و اطمیشی شرکت در جلسات انجمن را شدیدا منع می نمایند.
به همین دلیل شکل و ماهیت فعالیت این گروه تغییر کرده و جلسات هفتگی و گردشهای دسته جمعی به کلی برچیده شده و در مقابل تصمیم گرفته شده افرادی که به ایدئولوژی حزب مسلط هستند، دانشجویان را در گروههای خیلی محدود آموزش دهند».
(سند ساواک، پرونده های موضوعی) 2ـ یکی از منابع ساواک در خصوص وقایع این مقطع گزارشی بشرح زیر تهیه و ارائه نموده است : «به علت تغییراتی که در نحوه فعالیت طرفداران کمیته مرکزی در این اواخر ظاهر شده گزارش زیر تنظیم و تقدیم می گردد.
برای تجزیه و تحلیل و بررسی بهتر مطلب این گزارش در دو قسمت یکی وضع کلی گروه و دوم وضع افراد تهیه گردیده است.
1ـ حدود دو ماه قبل احساس شد که در نحوه فعالیت طرفداران کمیته مرکزی حزب منحله توده تغییراتی ایجاد شده است.
با تماسی که جعفر اطمیشی با یحیی شکیبا و مهدی سید مکی گرفته مسئله تقریبا روشن شد که جریان مذاکرات قبلاً گزارش شده است.
اصل مطلب این است که اطمیشی معتقد است باید کسانی که به درد فعالیت های حزبی می خورند و ماهیت و صداقت آنان مشخص گردیده از محافل عمومی و آشکار بیرون کشیده شوند و در حوزه هایی که به زودی تشکیل خواهد شد مورد تعلیم قرار گیرند.
در این زمینه اطمیشی به طور سربسته مأموریت خود را اعلام و گفته است باید مسئولینی که با او در تماس هستند اتفاقاتی را که در شهر می افتد به وی اطلاع دهند و چنانچه احتیاج به راهنمایی دارند از مسئول اصلی که او باشد کمک بگیرند.
در مورد این که جعفر اطمیشی مسئول تشکیلات می باشد دلیل این است که وی بارها به شکیبا، سیدمکی و ملک مرزبان اظهار داشته که باید دست دیگران را که از خارج سعی دارند در کارهای منطقه مونیخ دخالت کنند کوتاه کرده، منبعد رشیدی و امثالهم اجازه ندارند که در کارهای ما دخالت و فعالیت های آشکار کنند.
جعفر اطمیشی سپس اشاره کرده که جلسات شبهای جمعه طرفداران کمیته مرکزی باید از صورت فعلی خود خارج شده و سعی شود افراد تازه وارد به طرف ما جلب شوند.
این افراد باید شناخته شده و روی آنها بررسی و مطالعه شود و سپس از جمع بیرون آورده شوند و در خارج از کلوپ مورد تعلیم قرار گیرند و به همین منظور به یحیی شکیبا پیشنهاد کرده که چند نفر را به دور خود جمع کند و مانع از شناخته شدن آنان گردد و در جلساتی که خود اطمیشی نیز شرکت دارد و قرار است هفته ای یکبار تشکیل گردد روی این افراد مطالعه و یحیی شکیبا با مشورت وی در زمینه اداره کلوپ و تعلیم افراد تازه وارد کار کند.
یحیی شکیبا در این رابطه رکسانا ملک مرزبان را برای دیدن تعلیمات لازم معرفی کرده که مورد قبول واقع شده است ولی عبداله جواهریان به علت این که فعالیت خوبی از خود نشان نداده رد گردیده است.
محمد جواد فرخ نیا نیز معرفی شده ولی اطمیشی اظهار داشته که از وجود وی باید در کارهای هنری استفاده گردد و فردی سیاسی تربیت شود در حال حاضر یحیی شکیبا باروکساناملک مرزبان و نظارت جعفر اطمیشی در این زمینه فعالیت دارند.
نظریه منبع : این دستور یک دستورالعمل کلی است که قاعدتا در کلیه شهرهای آلمان اجراء خواهد شد، دلیل واضح براین امر این است که در شهر کلن طرفداران کمیته مرکزی اقدام به تشکیل چنین کلوپی کرده اند که در 24 ماه ژوئن افتتاح خواهد شد.
ضمنا برای حزب مسئله مبارزه در سطح کنفدراسیون اهمیت خود را از دست داده و تربیت کادر برای داخل کشور مطرح است.
در تأیید این موضوع اطمیشی می گوید برای ما کسانی مطرح هستند که در ایران بتوانند مانند افراد عادی ناشناخته باشند و سعی کنند در پست های حساس فعالیت داشته باشند در حقیقت این افراد باید در خارج از کشور تعلیم ببینند، بدون این که ساواک آنها را بشناسد و در ایران در رأس مشاغل مهم قرار گیرند و در ضمن کسانی که تصمیم دارند برای همیشه در خارج از کشور بماند بدرد این کار نمی خورند.
در حال حاضر جلسات افراد طرفدار کمیته مرکزی از صورت سابق خود که مسائل سیاسی در آن مطرح می شد در آمده و افرادی مانند مهدی سید مکی، هادی سید نصیری و علی اصغر ایمانی از شرکت در مجامع عمومی از قبیل جلسات شبهای جمعه، رفتن به موزه و گردشهای دستجمعی محروم گردیده اند و حتی به آنها گفته شده در نزد دوستان خود به رادیو پیک ایران گوش نداده و بحث سیاسی نکنید در این مورد اطمیشی می گوید سید مکی و سید نصیری چون به درد کار تشکیلاتی نمی خورند نباید در محافل عمومی ظاهر شوند و در عوض شکیبا را برای کارهای تشکیلاتی نگه داشته و ظاهرا قرار است پس از چندی اطمیشی و نادر عمید ظاهرا از گروه بیرون رفته و شکیبا با افراد خود این مسئولیت را به عهده بگیرند.
با عرض مراتب فوق می توان نتایج زیر را اخذ کرد : الف ـ حزب توده به فعالیت خود در بین دانشجویان مرکزیت داده و برای هر قسمت مسئول انتخاب کرده که این مسئولین مستقیمابا حزب در ارتباط هستند و حتی کسانی که در بین دانشجویان ارشدیت دارند (مانندـ ایرج رشیدی، کیومرث زرشناس و محمد اسمنی) حق دخالت در کارهای یکدیگر را ندارند و به طوری که دیده شده رشیدی و محمد اسمنی که این اواخر به مونیخ آمده بودند برخلاف سابق هیچگونه دخالتی در امور تشکیلاتی مونیخ از خود نشان ندادند.
ب ـ حزب مشغول تربیت کادرهای آینده اش در داخل کشور از بین دانشجویان خارج از کشور است.
2ـ وضع افراد : مهدی سید مکی که نزد اطمیشی تعلیم می بیند در ظاهر خود را طرفدار کمیته مرکزی نشان نداده و در هیچیک از مجامع عمومی شرکت نکرده و کتابهای حزبی را از اطاقش دور و با کسی بحث سیاسی نمی کند در حالیکه یکی از طرفداران پر و پا قرص کمیته مرکزی است، این تغییر در رفتار مدتی است که دیده شده و مشارالیه بارها در حالت مستی اظهار داشته که به وی دستور داده اند کاری کند که مهر توده ای بودن از وی برطرف شود.
در این مورد حتی مامک و محمد عمید از وی پرسیده اند که چرا از ما دوری میکنی؟ در جواب گفته است به شماها مربوط نیست این امر دلیل برآن است که اطمیشی مسئول مونیخ می باشد و حتی نمی گذارد محمد عمید که از معتمدین حزب است از عملیات وی اطلاعی داشته باشد در ضمن خود اطمیشی گفته است که وظیفه کلی همین است که به عهده اش واگذار شده.
وضع هادی سید نصیری و علی اصغر ایمانی نیز به همین نحو است.
نظریه : با توجه به مراتب فوق پیشنهاد می گردد که از مرکز افرادی پس از دیدن تعلیم به مونیخ اعزام گردند که با توجه به وضع عملکرد 4165 بتوان از هم اکنون در حوزه های حزب که در مونیخ قرار است تشکیل شود نفوذ نمایند.
بدیهی است که در محل هم افرادی نشان و استخدام خواهند شد ولی امکانات وسیع مرکز این امر را سریعتر و سهل تر خواهد کرد.