تاریخ سند: 3 آذر 1345
متن سند:
به : 321 از : 20 ه 4 شماره : 20163 /20 ه 4 طبق اطلاع آقای آرام وزیر امور خارجه به سمت سفیر کبیر ایران در انگلستان به لندن خواهند رفت و در چند روز گذشته برای آقای آرام تقاضای پذیرش شده است.آقای مهندس اردشیر زاهدی1 که مأموریتش در انگلستان تمام شده به سمت رئیس بنیاد پهلوی منصوب خواهند شد.
نظریه رهبر عملیات.
اطلاعات مجددی ]جدیدی] پیرامون صحت خبر فوق تاکنون واصل نگردیده است.
به استحضار ریاست بخش 322 برسد.
5 /9 /45 ـ 321 رونوشت در پرونده های وزارت امور خارجه ـ اداره بنیاد پهلوی آقای مهندس اردشیر زاهدی منعکس شد.
این برگ در پرونده آقای عباس آرام بایگانی شود.
68 ـ الف ـ ر رئیس بخش 322 شهسواری
توضیحات سند:
1ـ اردشیر زاهدی پسر فضل اللّه زاهدی، در مهرماه 1307 در تهران بدنیا آمد.پس از تحصیلات ابتدایی در تهران و اصفهان، تحصیلات متوسطه را در سال 1325 در دبیرستان اسلامیه بیروت به پایان برد و راهی آمریکا شد.
وی در سال 1328 گواهینامه کشاورزی را از کالج کشاورزی ایالت «یوتا» آمریکا دریافت داشت.
مدرک تحصیلی اردشیر توسط وزارت فرهنگ وقت به عنوان «معادل لیسانس» ارزیابی شده است.
اردشیر احتمالاً از سال های تحصیل در بیروت با کرمیت روزولت آشنایی یافت و با سرویس اطلاعاتی نوپای آمریکا در ارتباط قرار گرفت.
در بازگشت به ایران دارای روابط دوستانه با آمریکاییان مقیم تهران بود.
او در اردیبهشت 1331 به همراه مرتضی امیر ارجمند (کارشناس ساختمان های روستایی) به استخدام وزارت کشاورزی درآمد و در پست معاونت و خزانه داری «کمیسیون مشترک ایران و آمریکا برای بهبود امور روستایی» (اصل 4 ترومن) قرار گرفت.
اسناد موجود از روابط بسیار نزدیک اردشیر زاهدی با ویلیام وارن رئیس «اصل 4 ترومن» خبر می دهد.
طبق این اسناد، اردشیر زاهدی ظاهرا در اسفند 1331 از طرف وزارت کشاورزی به مدت یک سال برای آموزش به آمریکا اعزام شد.
خاطرات کرمیت روزولت حضور فعال اردشیر زاهدی را، با نام مستعار «مصطفی» و «ویسی» در جریان عملیات کودتا در تهران نشان می دهد و مشخص می سازد که مأموریت آمریکایی زاهدی پوششی برای استتار حضور وی در تهران و مشارکت در عملیات «سیا» بوده است.
اردشیر زاهدی به خاطر نقش فعال در کودتا به دریافت نشان درجه یک رستاخیز نایل شد و در 3 آبان 1332 آجودان کشوری شاه گردید.
اردشیر در آبان 1336 با شهناز پهلوی ازدواج کرد.
این ازدواج در سال 1343 به متارکه انجامید و حاصل آن یک دختر بنام مهناز بود.
پس از این طلاق مدتها شایعاتی پیرامون ازدواج شهناز با برادر شاه مراکش و سپس با پسر محمود زنگنه مطرح بود تا بالاخره وی با خسرو جهانبانی، از اعضای خانواده درباری جهانبانی ها، ازدواج کرد.
محمدرضا پهلوی در سال 1338 اردشیر زاهدی را به عنوان نماینده خود برای تماس با دانشجویان ایرانی در اروپا اعزام داشت.
مدت کوتاهی بعد در اسفند 1338 اردشیر زاهدی سفیر شاه در واشنگتن شد.
در این زمان اردشیر می کوشید تا با دانشجویان ناراضی ایران در آمریکا ارتباط برقرار کند.
در دولت اسداللّه علم، اردشیر زاهدی در شهریور 1341 به عنوان سفیر کبیر ایران عازم لندن شد و تا آذر 1345 در این سمت بود.
وی در بهمن ماه 1345 در دولت امیرعباس هویدا وزیر امور خارجه گردید.
اسناد ساواک نشان می دهد که در سالهای 1346 ـ 1348 اردشیر زاهدی به شدت در تلاش برای احراز پست نخست وزیری بوده است.
اردشیر زاهدی نه تنها به صدارت نرسید، بلکه تحرّکات جاه طلبانه او به برکناری وی از وزارت خارجه در شهریور 1350 انجامید.
در اسفند ماه 1351 محمدرضا پهلوی داماد سابق خود را به سفارت در واشنگتن اعزام داشت تا به عیاشی هایش ادامه دهد و جوّ داخلی دربار را آشفته نسازد.
اردشیر زاهدی تا زمان دولت شاهپور بختیار سفیر ایران در آمریکا بود و در دی ماه 1357 از این سمت برکنار شد.
اردشیر زاهدی یکی از هرزه ترین عناصر سیاسی و دولتمردان رژیم محمدرضا پهلوی بود و به این صفت نه تنها در میان خواص ،بلکه در سطح جامعه نیز شهرت کافی داشت و در مدت اقامتش در لندن و امریکا مطبوعات آنجا بارها و بارها تصاویر و گزارشهایی از ریخت و پاش ها و مفاسد اخلاقی وی درج نمودند.
فساد اخلاقی اردشیر زاهدی و مراودت نامشروع وی با زنان و عدم تقید وی به ارزشهای خانوادگی و مصرف هروئین زمینه ساز اختلاف او با شهناز پهلوی شد و سرانجام به متارکه و طلاق در سال 1343 انجامید.
اردشیر زاهدی نقش عمده ای در خریدهای نظامی ایران از امریکا ایفا کرد و مهره دست بسته و تحت سیطره و نفوذ کامل امریکائیها بود.